Chận đứng ảnh hưởng TQ: Úc tài trợ hàng trăm triệu phát triển cơ sở hạ tầng ở Thái Bình Dương

Úc sẽ tài trợ hàng trăm triệu đô la vào cơ sở hạ tầng quan trọng chiến lược trên khắp Thái Bình Dương trong những tháng tới để cạnh tranh với tốc độ đầu cơ kéo dài hàng thập kỷ của Trung Quốc và giúp đảm bảo các quốc gia nhỏ không phải gánh nợ Trung Cộng.

Cơ sở hạ tầng –một phần của “bước tiến” ở Thái Bình Dương của Úc –sẽ bao gồm các khoản vay và tài trợ cho các dự án điện tái tạo, cơ sở viễn thông, giao thông và y tế khi khu vực này tìm cách phục hồi sau thiệt hại kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra.

Ngày càng có nhiều lo ngại từ các chuyên gia an ninh quốc gia về việc các công ty được Trung Quốc hậu thuẫn tài trợ và mua các tài sản nhạy cảm về mặt chiến lược, bao gồm một cơ sở đánh cá do Trung Quốc đề xuất ở Papua New Guinea và các mạng điện thoại di động khắp khu vực.

SMH tiết lộ rằng chính phủ Úc trong năm nay sẽ phê duyệt khoảng 300 triệu đô la được chi cho các dự án cơ sở hạ tầng trên toàn khu vực, một phần trong gói trị giá 2 tỷ đô la.

Bộ trưởng Phát triển Quốc tế và Thái Bình Dương Zed Seselja cho biết “Úc đang đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng chất lượng cao với các nước láng giềng trên đảo Thái Bình Dương, sử dụng kết hợp các khoản vay và tài trợ không hoàn lại.

Quỹ tài trợ cơ sở hạ tầng của Úc cho Thái Bình Dương (AIFFP), bao gồm 1.5 tỷ đô la cho vay và 500 triệu đô la tài trợ miễn hoàn lại được Thủ tướng Scott Morrison công bố vào tháng 11 năm 2018 trong bối cảnh lo ngại Trung Cộng đang xây dựng ảnh hưởng của mình đối với khu vực có quyền lợi của Úc (Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương) thông qua các khoản vay ưu đãi giá rẻ.

AIFFP bắt đầu hoạt động vào tháng 7 năm 2019 nhưng phải đến cuối năm ngoái mới phê duyệt tài trợ cho ba dự án lớn đầu tiên: một đường cáp dưới biển cho Palau, một hệ thống thủy điện ở Quần đảo Solomon và một trang trại năng lượng mặt trời ở Papua New Guinea.

Thượng nghị sĩ Seselja cho biết việc tài trợ cho ba dự án là “đôi bên cùng có lợi cho Úc và khu vực của chúng ta”.

Những nỗ lực của Úc nhằm thống nhất tình đoàn kết khu vực trước ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. Trung Cộng đã giáng một đòn nghiêm trọng vào tháng trước khi 5 quốc gia Micronesian tuyên bố rời bỏ tổ chức quan trọng của khu vực, Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương. Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne đã vạch ra tầm nhìn của mình về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương khi căng thẳng gia tăng với Trung Cộng.

Trong khi Úc từ lâu đã là nhà cung cấp viện trợ nước ngoài chiếm ưu thế trong khu vực, Bắc Kinh lại dẫn đầu trong việc cung cấp các khoản vay giá rẻ cho các dự án cơ sở hạ tầng. Trung Quốc chiếm khoảng 37% tổng các khoản vay của Thái Bình Dương từ năm 2011 đến năm 2017, với tổng giá trị khoảng 1.7 tỷ USD.

Mặc dù hoạt động cho vay của Bắc Kinh giảm dần kể từ năm 2018, nhưng trong ba năm qua, Bắc Kinh vẫn chủ động tìm kiếm thêm các dự án để đầu cơ và các khoản cho vay đã mang lại cho các công ty Trung Quốc một chỗ đứng trong khu vực.

Chính phủ Úc đã lo ngại rằng một số quốc gia ở Thái Bình Dương đang trở nên lệ thuộc vào Trung Cộng vì mức nợ cao của họ.

Jonathan Pryke, giám đốc chương trình Quần đảo Thái Bình Dương của Viện Lowy, cho biết ông tin rằng chính phủ Úc đã đánh giá thấp mức độ khó khăn trong việc tìm kiếm các dự án có hiệu quả kinh tế. Ông nói rằng Trung Cộng sẽ dễ dàng hơn trong việc tài trợ các dự án vì chúng thường được thực hiện với giá rẻ hơn và trong một số trường hợp, các quốc gia này sẽ rơi vào cảnh nợ nần.

Pryke cho biết các quốc đảo Thái Bình Dương hiện đã bắt đầu nhận được các hóa đơn cho các dự án này, nhận ra mức nợ mà họ phải gánh và chất lượng của các dự án thường không như họ mong đợi.

“Các khoản vay của Trung Quốc phần lớn phục vụ mục đích đưa các doanh nghiệp nhà nước Trung Cộng vào Thái Bình Dương. Họ đã có mặt trên thị trường, họ đang giành được các hợp đồng chính phủ từ chính quyền địa phương, như Ngân hàng Phát triển Châu Á và những ngân hàng khác.” ông nói. (T/H, VBF)