Úc khẳng định bình ổn lại quan hệ với Trung Quốc
Lần đầu tiên từ 7 năm qua, ngoại trưởng Trung Quốc công du Úc. Ông Vương Nghị gặp ngoại trưởng Úc Penny Wong ở Canberra hôm 20/03/2024. Chuyến thăm cho phép hâm nóng lại quan hệ giữa hai nước vốn có nhiều bất đồng từ nhiều năm qua.
Trong cuộc họp báo sau khi hội đàm với đồng cấp Trung Quốc, được AFP trích dẫn, ngoại trưởng Úc Penny Wong khẳng định các nỗ lực gần đây đã cho phép « khôi phục lại » quan hệ, cho phép «củng cố sự tin tưởng lẫn nhau» và «mối quan hệ ổn định giữa hai nước không phải là tự nhiên mà có, và cần phải tiếp tục phát triển hơn nữa». Về phần mình, ông Vương Nghị khảng định «mỗi lần gặp nhau là mỗi lần củng cố sự tin tưởng giữa hai bên và quan hệ Úc–Trung Quốc được cải thiện» và nhấn mạnh «điều quan trọng nhất là tiếp tục tìm kiếm điểm chung giữa hai bên».
Tuy nhiên, cũng nhân dịp này, ngoại trưởng Úc nhắc đến những căng thẳng ngoại giao với Bắc Kinh, như trường hợp của nhà văn Úc gốc Trung Yang Henjun đã bị kết án tử hình «treo», vì tội làm gián điệp, hoặc những quan ngại của Canberra về tình hình nhân quyền ở Tân Cương, Tây Tạng hay Hồng Kông. Lãnh đạo ngoại giao Úc bày tỏ quan ngại về «những hành vi không an toàn trên biển» của Trung Quốc và mong muốn «hòa bình, ổn định trên eo biển Đài Loan» cũng như trong khu vực.
Ngoài ra, ngoại trưởng Penny Wong cũng thông báo khả năng hai chú gấu trúc –Wang Wang và Funi, được xem là công cụ ngoại giao mà Trung Quốc cho Úc «mượn» từ năm 2009, có thể sẽ vẫn tiếp tục ở lại vườn thú ở Adelaide.
Sau cuộc hội đàm, hai ngoại trưởng cho biết sắp tới sẽ chuẩn bị chuyến thăm của thủ tướng Trung Quốc Lý Cường, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc gặp trực tiếp để hiểu nhau hơn.
Quan hệ giữa hai nước đã xấu đi từ năm 2018 khi Úc đã loại bỏ tập đoàn viễn thông Hoa Vi ra khỏi mạng lưới 5G của nước này. Úc cũng đã yêu cầu mở điều tra quốc tế về nguồn gốc Covid-19 khiến Trung Quốc bất bình. Để đáp trả, Bắc Kinh đã áp đặt các trừng phạt thương mại đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Úc như nông sản hay than đá. Hầu hết các trừng phạt này đã dần được dỡ bỏ khi quan hệ hai nước dần cải thiện.
Nhà báo David Speer, chuyên bình luận các vấn đề quốc tế của kênh truyền hình ABC nhận định: “Chuyến thăm của ông Vương Nghị có ý nghĩa rất quan trọng trong quan hệ Trung Quốc-Úc. Nó là dấu hiệu ổn định hơn nữa sau chuyến thăm của Thủ tướng Úc thăm Trung Quốc hồi năm ngoái. Ông Vương Nghị đã tới tham dự cuộc đối thoại cấp bộ trưởng. Đó là tín hiệu tốt và tôi hi vọng sẽ có chuyến thăm của ông Tập Cận Bình đến Úc trong năm nay. Tất nhiên, vẫn còn những trở ngại, những tôi tin rằng hai bên đang cố gắng để thu hẹp vì lợi ích của cả hai bên”. (T/H, RFI)
