Thuốc Chủng Ngừa COVID-19 Của J&J Có Chứa Tế Bào Thai Nhi Bị Phá Thai Không?
Tuyên bố này là một sự nhầm lẫn về cách các nhà khoa học sử dụng “nhà máy” tế bào để tạo ra các thành phần của chủng ngừa.
Vào tháng 3 năm 2021, chỉ vài ngày sau khi Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận việc sử dụng thuốc chủng ngừa một liều do công ty Johnson & Johnson phát minh để chế ngự sự lây lan dịch COVID-19, các nhà lãnh đạo Công giáo và các nhà truyền giáo đã cảnh báo tín đồ không nên chấp nhận loại thuốc chủng mới vì nó mang các thành phần được nói đến đó.
Ví dụ, theo một tuyên bố ngày 2 tháng 3 của các nhà lãnh đạo Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ, thuốc chủng J&J đã được “phát triển, thử nghiệm và sản xuất bằng các dòng tế bào có nguồn gốc từ hành động phá thai”, gây lo ngại về đạo đức cho những tín đồ của giáo hội không tin hay muốn hỗ trợ phá thai.
Một khuyến cáo khác của Tổng giáo phận New Orleans gọi việc chủng ngừa là “tổn hại về mặt đạo đức”.
Tuy nhiên, tuyên bố căn bản đã trình bày sai sự thật. Công thức làm thuốc chủng không chứa mô bào thai nhi bị phá thai. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu virus đã tạo ra thuốc chủng J&J – và nhiều loại vắc xin khác để chống lại sự bùng phát của vi-rút – một phần bằng cách phát triển một loại vi-rút đã biến đổi trong các tế bào ban đầu có nguồn gốc từ mô phôi của một vụ phá thai được thực hiện cách đây nhiều thập niên. Tuy nhiên, dòng tế bào con người đó tách biệt hẳn về mặt vật lý và hóa học với các thành phần cuối cùng tạo ra sản phẩm thuốc chủng.
Tiến sĩ Michael Head, Đại học Southampton, nói với BBC: “Không có tế bào thai nhi nào được sử dụng trong bất kỳ quy trình sản xuất thuốc chủng”.
Chúng tôi xin giải thích thêm về quy trình sản xuất thuốc chủng và thành phẩm sau cùng, có nguồn từ các tạp chí khoa học và các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, bên dưới.
Thuốc chủng ngừa Johnson & Johnson là gì?
Tất cả các thuốc chủng COVID-19 — bất kể từ nhà tài trợ (Pfizer, Moderna, J&J, v.v.) — đều cố gắng thúc đẩy hệ thống miễn dịch của con người tạo ra các kháng thể để có thể chống lại vi rút SARS-CoV-2 khi cần.
Tuy nhiên, các loại thuốc chủng khác nhau muốn đạt được mục tiêu đó sẽ khác nhau như thế nào. Ví dụ: các đối thủ cạnh tranh của J&J, Pfizer-BioNTech và Moderna, sử dụng công nghệ mRNA.
Trong trường hợp của J&J, thuốc chủng có hình dạng được gọi là vectơ vi-rút để tấn công một phần đặc biệt của SARS-CoV-2. Tương tự, việc chủng ngừa AstraZeneca COVID-19 (mà FDA chưa chấp thuận, tính đến thời điểm viết bài này) dùng cùng một loại công nghệ, theo Tiến sĩ Amesh Adalja, một học giả về bệnh truyền nhiễm tại đại học Johns Hopkins, người làm việc về chính sách đại dịch, cho Snopes biết.
Tổ chức y tế giải thích về công thức J&J trên trang mạng của họ: “Sau khi một người được chích thuốc, các tế bào của họ nhận được ‘hướng dẫn’ từ vector, cho họ biết cách tạo ra các bản sao của protein đột biến. Khi các protein đột biến tích tụ trong cơ thể, hệ thống miễn dịch được cảnh báo về sự hiện diện của chúng nên tạo ra các kháng thể và phản ứng miễn dịch để chống lại chúng.”
Chính trích dẫn của J&J, theo email từ người phát ngôn của công ty gửi cho Snopes:
Thuốc chủng ngừa COVID-19 của chúng tôi được sản xuất bằng cách sử dụng một loại vi rút vô hại giống cảm lạnh mà chúng tôi đưa vào đó một đoạn protein tăng đột biến của coronavirus. Nó chỉ cho hệ thống miễn dịch nhận ra vi-rút COVID và bảo vệ chống lại sự lây nhiễm.
Thuốc chủng của chúng tôi không có chứa bất kỳ mô bào thai nào.
Tế bào con người đóng vai trò ở chỗ nào?
Tuy nhiên, đúng là để tạo ra vật liệu của vectơ biến đổi gen, còn được gọi là adenovirus, các nhà khoa học trong phòng thí nghiệm đã sử dụng hậu duệ của một tế bào đơn lẻ từ một bào thai đã bị phá thai cách hàng chục năm về trước.
Giống như chúng tôi đã báo cáo vào cuối năm 2020 (trong khi điều tra câu hỏi tương tự đối với thuốc chủng AstraZeneca), để thiết kế sản xuất hàng loạt loại chủng ngừa này, các dòng tế bào phôi người đóng vai trò như “nhà máy” thu nhỏ, nơi các adenovirus được nhân lên nhanh chóng, như Tạp chí Khoa học giải thích.
Cuối cùng, adenovirus phát triển và nhân lên cho đến khi các tế bào phôi vỡ ra. Sau đó, các nhà khoa học loại bỏ những gì còn sót lại của chất liệu tế bào người thông qua một tiến trình thanh lọc nghiêm ngặt.
“Điều xảy ra là chúng phát triển vi rút thông qua các tế bào [người] đó. Sau đó, họ thu hoạch virus, lọc bỏ tất cả các chất liệu đó. Những gì bạn nhận được trong thuốc chủng thực sự là vi-rút đã được thiết kế, ”ông Adalja nói với chi nhánh đài NBC ở Charlotte.
Vì vậy, nói tóm lại, các dòng tế bào của con người không hiện hữu trong thành phẩm cuối cùng của thuốc chủng J&J mà đóng vai trò như các tủ ấp để tạo ra vật liệu sinh học hầu chống lại vi rút gây ra các triệu chứng COVID-19.
J&J nói với Snopes: “Dòng tế bào này cho phép chúng tôi sản xuất nhanh chóng hàng trăm triệu thuốc chủng COVID chỉ tiêm một mũi có thể được vận chuyển và lưu trữ mà không cần thiết bị đông thật lạnh”.
Hơn nữa, thật sai lầm khi cho rằng các nhà nghiên cứu virus đã lấy các tế bào phôi thai được nói ở trên – mà các nhà khoa học gọi là PER.C6 trong quy trình của J&J – trực tiếp từ mô bào thai bị phá thai hoặc là J&J dựa vào nguồn cung cấp liên tục của bào thai bị phá thai để thực hiện thuốc chủng ngừa.
Thay vào đó, tế bào PER.C6 là con cháu của một chuỗi nhiều thế hệ của dòng tế bào thai nhi có nguồn gốc từ một bào thai 18 tuần bị phá thai vào năm 1985 và phục vụ nhiều mục đích khác nhau trong nghiên cứu sinh học.
“Điều quan trọng phải công nhận rằng là các dòng tế bào thai nhi đã được sử dụng (và sẽ tiếp tục được sử dụng) trong nhiều ứng dụng công nghệ sinh học,” ông Adalja viết trong một email gởi cho Snopes.
Vì những lý do đó, chúng tôi lượng giá cáo buộc này là “Không đúng. Sai”.
* * *
Vatican: Bất cứ loại thuốc chủng nào cũng tốt hơn là không có vắc-xin
Trong khi thử nghiệm các công thức chế tạo thuốc chủng ngừa COVID-19, các đối thủ cạnh tranh của J&J, là Pfizer-BioNTech và Moderna, cũng đã sử dụng tế bào thai nhi. Tuy nhiên, giáo hội Công giáo, coi những tiến trình này ít nghiêm trọng hơn về mặt đạo đức so với J&J, theo tuyên bố của các giám mục Hoa Kỳ. Nội dung như sau:
Có thể chấp nhận về mặt đạo đức để tiếp nhận thuốc chủng COVID-19 đã sử dụng dòng tế bào từ bào thai bị phá bỏ trong quá trình nghiên cứu và sản xuất. Tuy nhiên, nếu có thể lựa chọn trong số các thuốc chủng COVID-19 an toàn và hiệu quả như nhau, thì nên chọn thuốc chủng ít kết nối nhất với các dòng tế bào có nguồn gốc từ hành động phá thai. Do đó, nếu một người có thể lựa chọn thuốc chủng, nên chọn loại thuốc chủng Pfizer hoặc Moderna thay vì của Johnson & Johnson.
Nói cách khác, các giám mục chỉ lập lại tuyên bố của Vatican — mọi người có bổn phận chính đáng phải bảo vệ sức khỏe của chính mình và nên chủng ngừa để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19 — và do đó, mọi người không nên ngần ngại chấp nhận tiêm phòng chủng ngừa của Johnson & Johnson nếu đây là loại thuốc ngừa duy nhất được cung cấp cho họ.
Một ngày sau tuyên bố này, NPR loan tin vị lãnh đạo của một bệnh viện Công giáo ở ngoại ô Maryland cho biết các nhà cung cấp thực sự đã phân phối 500 liều thuốc ngừa J&J, bất kể cuộc tranh luận về tế bào thai nhi.
“Các dòng tế bào không phải là mối quan tâm chính khi bạn có vấn đề lớn hơn là cứu mạng sống,” Linh mục Kirtley Yearwood phát biểu.
Trên thực tế, cư dân Mỹ đủ điều kiện tiêm chủng nói chung không có sự lựa chọn về loại thuốc chủng mà họ nhận được. Các cơ quan y tế liên bang, tiểu bang, và địa phương quyết định cách thức và địa điểm phân phối các nơi chích ngừa.
Tính đến thời điểm này, chính phủ liên bang Hoa Kỳ đang chuẩn bị mua 100 triệu liều J&J như một phần trong nỗ lực cung cấp thuốc chủng COVID-19 cho tất cả người Mỹ muốn chích ngừa vào trước tháng Năm.
Jessica Lee
Ngày 11 tháng 3 năm 2021
(Phỏng dịch của NVB)
