Tân Tổng thống Đài Loan kêu gọi TQ ‘‘chấm dứt các đe dọa’’
Trong lễ nhậm chức hôm 20/05/2024, tân Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) đã kêu gọi Trung Quốc chấm dứt ‘‘các đe dọa về chính trị và quân sự’’, đồng thời cảm ơn người dân Đài Loan đã đồng lòng kháng cự lại ‘‘ảnh hưởng của các thế lực bên ngoài’’ và ‘‘kiên quyết bảo vệ nền dân chủ’’.
Theo AFP, tham dự lễ nhậm chức của tân tổng thống Lại Thanh Đức, có 8 nguyên thủ quốc gia và 51 phái đoàn khách quốc tế, trong đó có Hoa Kỳ, Nhật Bản và Canada.
Tại phủ tổng thống ở Đài Bắc, tân tổng thống kêu gọi Trung Quốc ‘‘chia sẻ với Đài Loan trách nhiệm với thế giới trong việc duy trì hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan, cũng như toàn bộ khu vực, và nỗ lực để thế giới được giải thoát khỏi nỗi lo chiến tranh.’’
Tân tổng thống nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc ‘‘tăng cường tiềm lực quốc phòng’’ và ‘‘củng cố khuôn khổ pháp lý để bảo vệ an ninh quốc gia’’, nhưng mặt khác cũng cam kết ‘‘sẽ duy trì nguyên trạng’’, một diễn đạt để chỉ chính sách bảo vệ nền độc lập trên thực tế, nhưng không chính thức tuyên bố độc lập.
Từ ít năm gần đây, căng thẳng gia tăng tại eo biển Đài Loan gây lo ngại bùng phát thành xung đột. Ngay trước lễ nhậm chức của tổng thống Lại Thanh Đức, văn phòng Sự vụ Đài Loan thuộc chính phủ Trung Quốc, một lần nữa phát đi thông điệp cảnh báo ‘‘việc Đài Loan độc lập và hòa bình tại eo biển’’ là hai chuyện trái ngược ‘‘như nước với lửa’’.
Nhà chính trị học, chuyên gia về Trung Quốc Stéphane Corcuff nhận định: ‘‘Không ai chờ đợi Đài Loan sẽ tuyên bố độc lập, bởi Đài Loan trên thực tế đã là một nhà nước độc lập, với tư cách Trung Hoa Dân Quốc. Như vậy sẽ không có chuyện chính quyền Lại Thanh Đức có thái độ triệt để hơn trong vấn đề này. Nhưng ông Lại Thanh Đức có thể dấn thêm một chút so với thời bà Thái Anh Văn, ví dụ như đưa ra một diễn đạt ngắn kiểu ‘‘Đài Loan và Trung Quốc là hai nước khác nhau’’ thay vì ‘‘hai Nhà nước’’. Bởi ‘‘nước’’ và ‘‘Nhà nước’’ là hai chuyện khác nhau. Những chuyện như vậy có thể xảy ra, nhưng tôi thấy tân tổng thống Đài Loan trong bối cảnh nhạy cảm với ông ấy và với Đài Loan từ lâu nay, không có cơ sở nào lại có thể đi xa hơn như thế, bởi Hoa Kỳ sẽ không ủng hộ’’.
Về mặt đối nội, vị tổng thống đắc cử với 58% phiếu bầu sẽ phải hợp tác với các đảng phái đối lập, do mất đa số tại Quốc Hội, điều mà bà Thái Anh Văn, tổng thống tiền nhiệm cùng đảng Dân Tiến, chưa phải trải qua. Nhà ở, vấn đề dân số hay chính sách với người lao động nhập cư là các thách thức hàng đầu mà tổng thống Lại Thanh Đức phải đối mặt. (T/H, RFI)
