Friday, May 3, 2024

Nhân Quyền

The Vietnamese Newspaper

Sự cố đơn giản làm tê liệt thế giới: Kênh đào Suez tắc nghẽn thiệt hại 400 triệu USD mỗi giờ

Sự tắc nghẽn đang tiếp tục gây căng thẳng lên chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo ước tính từ tạp chí Lloyd’s List, sự cố tàu chở hàng MV Ever Given chắn ngang kênh đào Suez sẽ khiến nền kinh tế thế giới thiệt hại tới 400 triệu USD/giờ.

tau ket tren kenh Suez anh 1
Vị trí tàu Ever Given mắc kẹt. Tàu Ever Given bắt đầu mắc kẹt tại kênh Suez từ ngày 23/3, sau khi cơn bão cát gần đó gây ra một trận gió lớn. Mũi tàu chạm bờ phía đông của kênh còn đuôi tàu thì ở phía tây. (Hình CNES).
Hình ảnh hàng trăm tàu thuyền tắc nghẽn trên kênh đào Suez
Vị trí mắc kẹt của tàu MV Ever Given trên kênh đào Suez. (Hình từ vệ tinh của Airbus Space).

Ngày 24/3, Ever Given, con tàu container dài 400 mét với trọng lượng khoảng 200,000 tấn do Tập đoàn Evergreen có trụ sở tại Đài Loan vận hành, đã bị mắc kẹt ở kênh đào Suez.

Đây là một trong những con tàu chở container lớn nhất thế giới. Những nỗ lực “giải cứu” con tàu này đến nay vẫn chưa có nhiều tiến triển khiến tuyến đường hàng hải quan trọng bậc nhất thế giới bị tắc nghẽn nghiêm trọng.

Tờ Lloyd’s List ước tính lưu lượng hàng hóa đi qua kênh đào này theo hướng tây có trị giá khoảng 5.1 tỷ USD mỗi ngày và hướng đông là khoảng 4.5 tỷ USD. Tờ báo này cũng đưa tin hiện có khoảng 165 đến 185 tàu vận chuyển đang chờ để được “thoát” cảnh tắc nghẽn này. 

Tàu Ever Given bị kẹt giữa Kênh đào Suez.
tau ket tren kenh Suez anh 2
Một máy xúc đang đào đất chỗ mũi tàu. Chiếc máy xúc trông vô cùng nhỏ so với con tàu. (Hình Suez Canal Authority).

Ông Jon Gold, phó chủ tịch chuỗi cung ứng và chính sách hải quan của Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia cho biết: “Sự tắc nghẽn đang tiếp tục gây căng thẳng cho chuỗi cung ứng vốn đã căng thẳng”. Được biết, cứ mỗi giờ, việc tắc nghẽn này lại gây thiệt hại tới 400 triệu USD.

“Mỗi ngày, sự chậm trễ của các luồng hàng hoá thông thường lại tăng lên. Nhiều công ty đang phải vật lộn vì chuỗi cung ứng kẹt cứng. Không nghi ngờ gì khi có thêm nhiều thách thức phát sinh vì sự việc này”, ông Jon khẳng định.

Kênh đào Suez là một trong những tuyến đường thương mại nhộn nhịp nhất trên thế giới, với khoảng 12% khối lượng thương mại thế giới lưu thông qua kênh đào này. Năng lượng như khí đốt tự nhiên hóa lỏng, dầu thô và dầu tinh luyện chiếm từ 5% đến 10% tổng lượng xuất nhập khẩu toàn cầu, còn lại là các sản phẩm tiêu dùng như thời trang, đồ nội thất, sản xuất, phụ tùng ô tô và thiết bị khác.

Hình ảnh mô phỏng sự tắc nghẽn tại Kênh đào Suez.
tau ket tren kenh Suez anh 3
Nhiều tàu kéo được huy động để dịch chuyển Ever Given nhưng chúng quá nhỏ so với con tàu bị mắc kẹt. (Hình AP).

Ông Alan Baer, ​​Chủ tịch nhà cung cấp dịch vụ hậu cần OL USA LLC, đang có các container trên những con tàu bị mắc kẹt ở cả hai làn của kênh đào Suez. Ông cho biết chìa khoá của “nút thắt” này là thời gian để di chuyển tàu Ever Given.

Trong trường hợp việc giải cứu con tàu tắc nghẽn bị trì hoãn, các tàu khác sẽ được chuyển hướng đi vòng qua Vùng Sừng châu Phi, một bán đảo thuộc Đông Phi lấn ra biển Ả Rập vài trăm cây số, và điều này sẽ tăng thêm bảy đến chín ngày cho một chuyến đi.

Ông Jon Monroe, nhà tư vấn thương mại hàng hải và hậu cần của Jon Monroe Consulting nói: “Những con tàu bị mắc kẹt không chỉ chờ hàng nghìn container hàng hoá mà còn cả các container rỗng là chìa khóa cho hàng xuất khẩu của các nước. Như vậy, số lượng hàng tồn kho sẽ càng tăng lên”. 

Hình ảnh hàng trăm tàu thuyền tắc nghẽn trên kênh đào Suez
Tình trạng tắc nghẽn tàu thuyền ở Hồ Đắng Lớn giữa kênh đào Suez. (Hình từ vệ tinh của Planet Labs).

Hiện nay, các doanh nghiệp lớn cũng như các nhà bán lẻ như Nike, Crocs, Gap, Peloton, Footlocker, Five Below, William Sonoma, Steve Madden, Whirlpool, Urban Outfitters và Tesla đều đề cập đến việc hoạt động kinh doanh trong quý bị ảnh hưởng vì chuỗi cung ứng bị chặn đứng.

Việc các nước liên tục đóng cửa do đại dịch Covid-19 trong năm qua đã thúc đẩy nhu cầu của người tiêu dùng tăng lên gấp nhiều lần. Tuy nhiên, khi dòng chảy liên tục của chuỗi cung ứng hàng hoá bị gián đoạn kéo dài tại kênh đào Suez, gánh nặng cho sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu càng gia tăng.

Theo Nick Sloane, chuyên gia đã chịu trách nhiệm giải cứu con tàu Costa Concordia bị lật úp bên bờ biển Italy năm 2012, cơ hội tốt nhất để giải cứu siêu tàu Ever Given sẽ không xuất hiện trước Chủ nhật tuần này hoặc thứ Hai tuần sau, khi thủy triều đạt đỉnh. Hiện nhiệm vụ giải cứu Ever Given được giao cho SMIT Salvage, công ty đến từ Hà Lan. (T/H, VNF)