Quan hệ Úc–Trung “chạm đáy”: Thủ tướng Morrison phản ứng

Thủ tướng Scott Morrison cho biết ông sẽ không thoả hiệp để làm tổn hại đến an ninh quốc gia và chủ quyền của Úc khi Bắc Kinh tăng cường chỉ trích chính phủ của ông và cảnh báo nước này không nên biến Trung Quốc trở thành kẻ thù.

Morrison nói trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình với Nine Network hôm thứ Năm: “Úc sẽ luôn là chính chúng ta. Chúng tôi sẽ luôn đặt luật pháp và quy tắc riêng của chúng tôi theo lợi ích quốc gia, không theo lệnh của bất kỳ quốc gia nào khác, cho dù đó là Mỹ hay Trung Quốc hay bất kỳ ai khác.”

Quan hệ Úc – Trung hiện đang “chạm đáy” sau khi Đại sứ quán Trung Quốc tại Canberra công bố một tài liệu liệt kê 14 cáo buộc về việc chính phủ Úc đã “đầu độc mối quan hệ song phương”.

Cụ thể, tài liệu phần lớn lặp lại những lời chỉ trích của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ở Bắc Kinh thời gian gần đây rằng Úc cần “có những hành động cụ thể để sửa chữa những sai lầm của mình.” 

Tài liệu cáo buộc Úc đã ngăn chặn một cách không công bằng đầu tư của Trung Quốc, phát tán thông tin sai lệch về các nỗ lực của Trung Quốc nhằm kiểm soát dịch COVID-19, cáo buộc sai trái về việc Bắc Kinh tấn công mạng, “can thiệp bừa bãi không ngừng nghỉ” ở Hồng Kông, Đài Loan và Tân Cương.

Tài liệu cũng chỉ trích quyết định của chính phủ Úc nhằm cấm hãng Huawei tham gia mạng 5G và cáo buộc Úc tịch thu tài sản của các nhà báo Trung Quốc; đồng thời cho phép các nghị sĩ Úc đưa ra các bình luận “gây phẫn nộ” về đảng cầm quyền của Trung Quốc.

Tài liệu cũng nói Úc đã hùa theo chiến dịch chống Trung Quốc của Mỹ.

Truyền thông Úc đã gọi các cáo buộc trên là “cuộc tấn công chưa từng có” của Trung Quốc nhắm vào Úc.

Thủ tướng Úc Morrison cho biết ông đã nhìn thấy “tài liệu không chính thức từ Đại sứ quán Trung Quốc”. Ông nói rằng các giá trị, nền dân chủ và chủ quyền của Úc “không phụ thuộc vào thương mại”. Chính phủ của ông đã dán nhãn các đòn trả đũa thương mại của Trung Quốc được đưa ra trong năm nay là “cưỡng bức kinh tế”.

Ông Morrison nói: “Chúng tôi sẽ không thỏa hiệp liên quan đến việc đặt ra các luật lệ về đầu tư nước ngoài, về cách chúng tôi xây dựng mạng viễn thông 5G của mình, hoặc cách chúng tôi vận hành hệ thống của mình để bảo vệ chống lại bất kỳ sự can thiệp nào.

“[Chúng tôi] có báo chí tự do, có các nghị sĩ được bầu và có thể nói lên suy nghĩ của mình; chúng tôi có thể lên tiếng về nhân quyền cùng với các quốc gia khác như Canada, New Zealand, Vương quốc Anh và các nước khác trên các diễn đàn quốc tế. Nếu điều này là nguyên nhân gây ra căng thẳng trong mối quan hệ, thì đó có vẻ như căng thẳng đó là do Úc chỉ đang hành xử là chính mình,” ông Morrison nói với chương trình Sunrise của Seven Network.

Trung Quốc đang gia tăng áp lực lên Úc thông qua các biện pháp trừng phạt và trả đũa thương mại kể từ hồi tháng Tư khi chính phủ của ông Morrison kêu gọi các nhà điều tra độc lập vào Vũ Hán để điều tra nguồn gốc của virus corona. 

Ngoài ra, chuyến thăm của Thủ tướng Úc tới đối tác chiến lược Nhật Bản trong tuần này để ký kết một hiệp ước quốc phòng mới đã làm trầm trọng thêm căng thẳng.

Ông Morrison đã đến thăm người đồng cấp Yoshihide Suga ở Tokyo trong nỗ lực xây dựng một liên minh các nền dân chủ “cùng chí hướng” đẩy lùi ảnh hưởng ngày càng tăng của Bắc Kinh ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Cùng với việc đồng ý với một khuôn khổ pháp lý cho phép quân đội của mỗi quốc gia đồn trú tại quốc gia của nhau để tiến hành các cuộc tập trận chung, hai ông Morrison và Suga còn đưa ra một tuyên bố chung với những lời chỉ trích về các chính sách của Trung Quốc, bao gồm cả việc họ “phản đối mạnh mẽ mọi hành động ép buộc hoặc đơn phương nỗ lực thay đổi hiện trạng để làm gia tăng căng thẳng trong khu vực”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói trong cuộc họp giao ban hàng ngày tại Bắc Kinh hôm 18/11 rằng “phía Trung Quốc rất không hài lòng và kiên quyết phản đối tuyên bố báo chí của Nhật và Úc, trong đó cáo buộc Trung Quốc về vấn đề Biển Đông và Biển Hoa Đông”. Ông Triệu cho biết hai quốc gia đã “can thiệp trắng trợn vào vấn đề của Hồng Kông và các vấn đề nội bộ của Trung Quốc”. (T/T theo SCMP)