Dutton đã sai khi tuyên bố Đảng Lao động đã cắt giảm 80 tỷ đô la khỏi ngân sách cho quốc phòng
Matthew Elmas
Ngày 29 tháng 4 năm 2025
NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ
Lao động đã cắt giảm 80 tỷ đô la khỏi ngân sách cho quốc phòng.
PHÁN QUYẾT CỦA CHÚNG TÔI
Sai. Đảng Lao động đã tăng chi tiêu cho quốc phòng thêm 50 tỷ đô la trong thập niên tới.
AAP FactCheck – Peter Dutton đang đưa ra tuyên bố sai sự thật rằng Đảng Lao động đã cắt giảm 80 tỷ đô la khỏi ngân sách cho quốc phòng trong bối cảnh tình hình an ninh bấp bênh nhất kể từ khi Chiến tranh Thế giới Thứ Hai kết thúc.
Đảng Lao động đã tăng ngân sách cho quốc phòng trong thập niên tới thêm hơn 50 tỷ đô la so với những gì liên đảng đã hứa trước khi mất quyền lực vào năm 2022.
Theo các chuyên gia, dưới thời Đảng Lao động, Bộ Quốc phòng đã trì hoãn, điều chỉnh ưu tiên và thay đổi một số dự án nhằm tạo điều kiện cho việc chi tiêu vào các năng lực khác như tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Tuy nhiên, ngân sách cho quốc phòng không hề bị rút ra hay cắt giảm.
Ông Dutton đã lặp đi lặp lại cáo buộc sai sự thật này trên sáu lần chỉ trong tháng 4, với những cách diễn đạt khác nhau như cáo buộc Đảng Lao động rút ra, lấy đi hoặc cắt giảm 80 tỷ đô la khỏi ngân sách cho quốc phòng.
“Chính phủ đã rút khoảng 80 tỷ đô la khỏi ngân sách cho quốc phòng vào thời điểm mà Thủ Tướng nói rằng chúng ta đang sống trong giai đoạn bấp bênh nhất kể từ khi Chiến tranh Thế giới Thứ Hai kết thúc,” ông Dutton nói trong một cuộc phỏng vấn của giới truyền thông.
“Đảng Lao động đã rút 80 tỷ đô la khỏi ngân sách cho quốc phòng,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn khác.
Trong những dịp khác, ông Dutton và phát ngôn viên quốc phòng của phe đối lập Andrew Hastie đã điều chỉnh cách diễn đạt tuyên bố đó và đề cập đến con số 80 tỷ đô la như những khoản cắt giảm, trì hoãn và điều chỉnh ưu tiên trong toàn bộ danh mục quốc phòng.
Cả ông Dutton và ông Hastie đều không phản hồi yêu cầu của AAP FactCheck về việc cung cấp bằng chứng.
Marcus Hellyer, một chuyên gia về ngân sách quốc phòng, đồng thời là trưởng bộ phận nghiên cứu tại Strategic Analysis Australia và cố vấn cho nhà thầu quốc phòng C2 Robotics, cho biết câu trả lời đơn giản là, Đảng Lao động không rút tiền khỏi quốc phòng mà thay vào đó đã tăng ngân sách.
Ông chỉ ra một tài liệu năm 2020 có tên là Defence Strategic Update (Cập nhật Chiến lược Quốc phòng) (trang 54), được công bố dưới thời chính phủ liên đảng, trong đó nêu rõ ngân sách quốc phòng hàng năm trong thập niên đến năm tài khóa 2029-2030.
National Defence Strategy (Chiến lược Quốc phòng Quốc gia) năm 2024 (trang 67), được ban hành dưới thời chính phủ Lao động, cũng trình bày kế hoạch ngân sách 10 năm đến năm tài khóa 2033-2034.
Các lãnh đạo quốc phòng cũng có quyền truy cập vào các dự báo dài hạn liên quan đến hai tài liệu năm 2020 và 2024 đó, với các ước tính ngân sách sau năm tài khóa 2033-2034, dù những thông tin này không được công bố rộng rãi.
Tuy nhiên, các quan chức quốc phòng nói rằng Đảng Lao động đã tăng ngân sách thêm 50,3 tỷ đô la cho đến năm tài khóa 2033-2034 so với quỹ đạo trước đó.
“Đó là tiền mới,” ông Hellyer nói với AAP FactCheck.
“Chính phủ đã phân bổ thêm tiền vào quốc phòng.”
Trước thềm cuộc bầu cử liên bang ngày 3 tháng 5, liên đảng đã cam kết sẽ tăng thêm 20 tỷ đô la nữa cho ngân sách quốc phòng trong suốt năm năm nếu đắc cử.
Ông Hellyer và các chuyên gia quốc phòng khác được AAP FactCheck liên hệ cũng chỉ ra một tài liệu khác được gọi là Kế hoạch Đầu tư Tích hợp (Integrated Investment Plan-IIP), được soạn thảo và cập nhật định kỳ bởi các quan chức bộ này.
IIP nằm trong ngân sách quốc phòng và dùng để theo dõi số tiền dự kiến chi cho việc duy trì các năng lực hiện có, và mua sắm các năng lực mới.
Chính phủ Đảng Lao động đã công bố việc điều chỉnh lại thứ tự ưu tiên của các dự án với tổng giá trị 72,8 tỷ đô la trong IIP Năm 2024, bao gồm việc trì hoãn và cắt giảm ngân sách đối với một số dự án.
Ông Hastie gần đây đã chỉ ra một số dự án quốc phòng bị thu hẹp quy mô theo IIP, bao gồm một số máy bay chiến đấu F-35, xe chiến đấu bộ binh và hai tàu hậu cần.
Ngoài ra, kể từ khi công bố IIP, Bộ Quốc phòng cũng thông báo sẽ không tiếp tục triển khai một chương trình liên lạc vệ tinh trị giá lên tới 7 tỷ đô la nữa.
Tuy nhiên, Jennifer Parker, một chuyên gia tại Trường An ninh Quốc gia thuộc Đại học Quốc gia Úc, cho biết, những thay đổi trong IIP không có nghĩa là “rút tiền ra khỏi quốc phòng”.
Bà Parker giải thích rằng IIP được xem xét định kỳ và thường xuyên thay đổi, bao gồm cả các khoản chi “chưa được phê duyệt” – tức là các khoản chi dự kiến nhưng chưa được chính phủ thông qua.
Các quan chức quốc phòng đã trình bày tại Phiên điều trần Dự toán của Thượng viện Năm 2024 rằng phần lớn số ngân sách được điều chỉnh ưu tiên trong IIP vẫn chưa được phê duyệt và bao gồm sự kết hợp giữa việc trì hoãn, điều chỉnh phạm vi chi tiêu và thậm chí là các dự án mới.
Số lượng dự án trong IIP đã giảm từ hơn 540 xuống còn khoảng 270, với 188 dự án bị đóng hoặc sáp nhập vào các chương trình lớn hơn, 45 dự án bị trì hoãn, 16 dự án bị giảm quy mô và 32 dự án được bổ sung hoặc đẩy nhanh tiến độ.
Thiếu tướng Anthony John Rawlins phát biểu tại phiên điều trần rằng “đại đa số” các dự án đã được chính phủ phê duyệt không bị ảnh hưởng.
Ông nói rằng một dự án được điều chỉnh tiến độ chi ngân sách có nghĩa là số tiền chi tiêu hàng năm đã được điều chỉnh, trong khi việc trì hoãn sẽ chuyển ngân sách hiện có cho một dự án sang các năm sau.
Bà Parker cho biết IIP bao gồm cả các chương trình công khai lẫn các chương trình mật, do đó chỉ có Bộ Quốc phòng và chính phủ mới nắm được đầy đủ danh sách các điều chỉnh ưu tiên trong IIP Năm 2024. Bà Parker nói: “Việc điều chỉnh lại ưu tiên trong IIP, tôi không nghĩ có bất kỳ cách chính xác nào để mô tả đó là một sự cắt giảm ngân sách quốc phòng.”
“Bạn có thể nói rằng họ đã điều chỉnh ưu tiên, trì hoãn hoặc điều chỉnh quy mô các dự án mà liên đảng cho rằng lẽ ra nên giữ nguyên thứ tự ưu tiên, nhưng điều đó không phải là cắt giảm ngân sách quốc phòng, mà chỉ là thay đổi loại năng lực mà ngân sách sẽ được chi tiêu và thời điểm thực hiện mà thôi.”
Adam Lockyer, một chuyên gia về quốc phòng tại Đại học Macquarie, cho biết phần lớn số tiền được điều chỉnh ưu tiên trong IIP đã được chuyển hướng sang việc mua sắm tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân AUKUS.
“Điều này nên được hiểu là việc điều chỉnh phân bổ ngân sách, không phải rút tiền ra,” Phó Giáo sư Lockyer nói với AAP FactCheck.
“Nhưng đây là khoản chi rất lớn, và quốc phòng đang chịu áp lực. Họ đang cắt giảm ở bất cứ đâu có thể – trong các chi phí hàng ngày của họ – để dồn ngân sách cho tàu ngầm.”
Ông Hellyer cho biết việc điều chỉnh ưu tiên phản ánh tình trạng ngân sách quốc phòng “quá tải” khi Đảng Lao động lên cầm quyền, bao gồm hàng chục tỷ đô la cho các dự án tương lai.
Báo cáo Đánh giá Chiến lược Quốc phòng Năm 2023 (trang 95) đã xác định khoản chi tiêu 42 tỷ đô la trong thập niên đến năm 2033 đã được công bố nhưng thực tế chưa được dự trù trong ngân sách liên bang.
Ông Hellyer nói: “Chính phủ Albanese đã thừa hưởng một danh sách mua sắm rất tham vọng mà không đủ tiền để chi trả,”
Ông Hellyer cho biết bất kỳ chính phủ nào cũng sẽ phải đối mặt với vấn đề này, và tình hình càng trở nên trầm trọng hơn do lạm phát gia tăng làm giảm sức mua của ngân sách quốc phòng vào năm 2023.
“Tôi không nghĩ rằng việc nói 70 hoặc 80 tỷ đô la đã bị rút ra khỏi ngân sách cho quốc phòng là chính xác,” ông nói.
Ông Hellyer giải thích rằng phần lớn số ngân sách bổ sung mà Đảng Lao động đã phân bổ thêm cho quốc phòng đã được dành cho chương trình tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân AUKUS và một loạt tàu chiến mới, được gọi là chương trình khinh hạm tương lai.
AAP FactCheck là một thành viên được công nhận của Mạng lưới Kiểm chứng Thông tin Quốc tế. Để cập nhật các thông tin kiểm chứng mới nhất của chúng tôi, hãy theo dõi chúng tôi trên Facebook, Instagram,Threads,X,BlueSky,TikTok và YouTube. (AAP)
