Virus corona: VN dừng nhập khẩu động vật hoang dã

Chính phủ Việt Nam vừa ban hành chỉ thị dừng nhập khẩu động vật hoang dã “cho đến khi có chỉ đạo mới”, để ngăn chặn dịch Covid-19 bùng phát mạnh hơn.

Chỉ thị do Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc ban hành hôm 23/7 cũng yêu cầu “kiên quyết loại bỏ” các chợ động vật hoang dã, bao gồm các chợ trực tuyến.

Việt Nam trước đây đã bị cáo buộc nhắm mắt làm ngơ trước việc bán các sản phẩm như vảy tê tê và sừng tê giác – thường được sử dụng trong y học cổ truyền.

Các nhà khoa học từ lâu đã cảnh báo rằng việc buôn bán động vật hoang dã có thể tạo điều kiện cho bệnh tật sinh sôi và lây lan.

Nguồn gốc của đại dịch Covid-19 hiện tại được cho là liên quan tới việc buôn bán động vật hoang dã, cụ thể là từ loài dơi, sau đó lây sang người thông qua một loài khác chưa được xác định, có thể bao gồm chuột, cầy hương và tê tê.

Chỉ thị này cho hay: “Dừng nhập khẩu động vật hoang dã còn sống hay đã chết, trứng, ấu trùng, bộ phận, dẫn xuất của các loài động vật hoang dã (trừ các loài thủy sản phục vụ sản xuất, chế biến làm thực phẩm, thức ăn chăn nuôi đã được công bố theo quy định của pháp luật; bộ phận của động vật hoang dã đã được chế biến, xử lý làm dược liệu, làm nguyên liệu phục vụ sản xuất hoặc sản phẩm hoàn chỉnh) đến khi có chỉ đạo mới của Thủ tướng Chính phủ hoặc trường hợp đặc biệt được Thủ tướng Chính phủ cho phép.”

“Mọi trường hợp nhập khẩu động vật hoang dã trái với Chỉ thị này phải xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật đối với động vật hoang dã bất hợp pháp; đối với động vật hoang dã được cơ quan thẩm quyền quản lý CITES nước ngoài cấp giấy phép xuất khẩu vào Việt Nam, cơ quan Hải quan cửa khẩu yêu cầu chủ hàng trả về nơi xuất khẩu.”

“Trường hợp chủ hàng không thực hiện hoặc hàng hóa không xác định được chủ hàng thì xử lý theo quy định pháp luật Việt Nam đối với động vật hoang dã bất hợp pháp.”

“Kiên quyết loại bỏ các khu vực chợ, tụ điểm mua bán động vật hoang dã trái pháp luật. Kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm các hành vi săn, bắt, mua, bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo, xâm hại động vật hoang dã trái pháp luật, nhất là động vật hoang dã thuộc lớp thú, chim, bò sát trong môi trường tự nhiên.”

“Mọi công dân, đặc biệt là cán bộ, công chức, viên chức và người thân không tham gia săn, bắt, mua, bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo động vật hoang dã trái pháp luật.”

Chỉ thị này cũng yêu cầu các địa phương tăng cường giám sát đối với hoạt động gây nuôi động vật hoang dã, trong đó có việc thí điểm nuôi hổ.

Thủ tướng Phúc cũng yêu cầu Bộ Công an tập trung triệt phá các đường dây tội phạm liên quan đến động vật haogn dã, đặc biệt là các đường dây xuyên quốc gia và các trang thông tin điện tử mua bán động vật hoang dã trái phép.

Bộ Y tế được giao “chỉ đạo rà soát, quản lý các cơ sở kinh doanh y, dược, các cơ sở sản xuất thuốc, sản phẩm y tế có sử dụng các thành phần từ động vật hoang dã, đảm bảo chỉ sử dụng động vật hoang dã có nguồn gốc hợp pháp trong lĩnh vực y, dược”.

“Việt Nam sẽ được chúc mừng vì đã nhận ra rằng Covid-19 và các đại dịch khác có liên quan đến buôn bán động vật hoang dã”, Steven Galster, chủ tịch của nhóm chống buôn người Freeland nói.

“Việc buôn bán động vật hoang dã phải bị cấm như là một vấn đề của an ninh y tế quốc tế và sức khỏe cộng đồng,” ông nói thêm.

‘Chưa đủ’?

Tuy nhiên, một số người cho rằng lệnh cấm không đi đủ xa.

“Lệnh cấm tiêu thụ động vật hoang dã được đề cập trong chỉ thị là không đủ vì việc sử dụng động vật hoang dã làm thuốc hoặc làm thú cưng không được nhắc đến,” ông Nguyễn Văn Thái, giám đốc tổ chức Save Vietnam’s Wildlife nói.

Vào tháng Hai, một loạt các nhóm bảo tồn đã gửi một bức thư chung kêu gọi chính phủ “xác định và đóng cửa các thị trường và các địa điểm buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp”, hãng tin Reuters đưa tin.

Sau khi bị ảnh hưởng nặng nề bởi các dịch bệnh trước đó, Việt Nam lần này đã áp đặt các biện pháp phong tỏa chặt chẽ từ sớm, và đã báo cáo không có trường hợp tử vong do nào do virus corona.

Mới đây, một số nhà khoa học Việt Nam và quốc tế đã công bố nghiên cứu cho hay tìm thấy sáu chủng virus corona trong động vật hoang dã tại Việt Nam.

Còn theo điều tra của BBC News Tiếng Việt hồi tháng 4/2020, nhiều loại sản phẩm động vật hoang dã, trong đó có cao hổ cốt, được rao bán nhiều trên mạng. (BBC)