Tỷ lệ tiêm chủng 70% sẽ có ý nghĩa gì đối với Úc?
Việc 70% dân số đủ điều kiện đi tiêm chủng sẽ không khó trong vài tháng tới. Nhưng ngăn chặn việc phong tỏa đang diễn ra, làm tê liệt sẽ là một thách thức lớn hơn.
Điều đó sẽ dựa vào việc xử lý gần như hoàn hảo bất kỳ sự gia tăng nào trong các trường hợp Coronavirus và như các quốc gia khác cho thấy, vắc-xin không phải là thuốc chữa bách bệnh khi nói đến biến thể Delta có khả năng lây truyền cao.
Tuần trước, chính phủ đã đưa ra lộ trình 4 Giai đoạn hướng tới COVID-19 bình thường, dựa trên mô hình của Viện Doherty cho thấy các hạn chế có thể bắt đầu được khắc phục sau khi 70% người Úc đủ điều kiện –hoặc khoảng 14.4 triệu trong số 20 triệu người Úc trên 16 tuổi –đã nhận được hai liều vắc-xin.
Thủ tướng Úc, ông Scott Morrison cho biết ông tin tưởng sẽ đạt được cột mốc quan trọng này trong những tháng tới.
“Tôi tin rằng chúng ta sẽ có thể, trước khi chúng ta đi đến cuối năm nay, dựa trên những gì đã đạt được và những gì mà tôi đã thấy từ người Úc, để đến được nơi mà chúng ta muốn”, ông nói với các phóng viên.
Việc đạt được mục tiêu 70% sẽ chuyển Úc từ giai đoạn “đàn áp” ban đầu của lộ trình sang giai đoạn “chuyển tiếp”, với việc nới lỏng các hạn chế đối với những người được tiêm chủng, giới hạn đối với lượng khách quốc tế được nâng lên và ít bị phong tỏa hơn.
Nhưng điều này phụ thuộc vào giả định rằng mức độ “bao phủ” 70% là đủ để ngăn biến thể Delta có khả năng lây truyền cao vượt ra khỏi tầm kiểm soát của các cơ quan y tế.
Mô hình Doherty cho thấy các hệ thống xét nghiệm “tối ưu”, truy tìm theo dõi các mối liên hệ, cách ly và hệ thống kiểm dịch –như tiểu bang NSW đã làm trong các đợt bùng phát Giáng Sinh –là chìa khóa để duy trì mở cửa. Với các biện pháp tối ưu một phần, được mô phỏng theo những biện pháp đã thấy ở Victoria trong đợt bùng phát vào tháng 8, việc phong tỏa trở nên dễ xảy ra hơn.
Tại NSW, nơi đã báo cáo 356 trường hợp vào ngày Thứ Ba và 344 trường hợp vào ngày Thứ Tư, những hệ thống đó đã bắt đầu “trượt đi”. Thủ hiến NSW, bà Gladys Berejiklian thừa nhận các báo cáo về việc mọi người chờ đợi đến một tuần để biết họ có đến những địa điểm rủi ro và cần phải cách ly nhưng cho biết những trường hợp đó là ngoại lệ đối với việc truy tìm theo dõi các mối liên hệ mạnh mẽ của tiểu bang.
“Nếu chúng tôi cần thêm nguồn lực, chúng tôi sẽ bảo đảm điều đó xảy ra, nhưng chắc chắn rằng bạn càng có nhiều trường hợp thì càng có nhiều thách thức hơn”, bà nói.
Tiểu bang đã yêu cầu sự hỗ trợ về việc truy tìm theo dõi các mối liên lạc và khả năng xét nghiệm của tiểu bang đã bị “căng ra”. Cho đến nay, 46.2% dân số đủ điều kiện của NSW đã được tiêm một liều và 23% đã tiêm hai liều.
Trên toàn nước Úc, 45% dân số đủ điều kiện đã được tiêm một liều và 24% được tiêm chủng đầy đủ.
Tỷ lệ tiêm chủng vẫn thấp hơn nhiều so với tỷ lệ phần trăm do Doherty mô hình hóa để ngăn chặn tình trạng bị phong tỏa đang diễn ra, nhưng kinh nghiệm ở nước ngoài cho thấy có thể không có con số kỳ diệu.
Cho đến nay, Do Thái là một trong những quốc gia thành công nhất trong lĩnh vực tiêm chủng, với khoảng 62% dân số được tiêm chủng đầy đủ.
Nhưng điều đó đã không ngăn chặn sự gia tăng lớn các trường hợp nhiễm bệnh. Do Thái đã dỡ bỏ gần như tất cả các biện pháp y tế công cộng vào tháng 6, khi 60% dân số được tiêm một liều và các trường hợp nhiễm Coronavirus chỉ ở một con số. Theo số liệu của Our World in Data, con số các trường hợp bắt đầu tăng vào cuối tháng đó và hiện đã tăng lên hơn 2,500 trường hợp mỗi ngày, dẫn đến việc quốc gia phải khôi phục một số biện pháp y tế công cộng.
Ở Canada, 72% dân số được “bao phủ” bởi ít nhất một liều thuốc. Các trường hợp ở đó đã giảm đáng kể từ mức cao khoảng 8,000 vào tháng 4 và tháng 5 xuống dưới 500 mỗi ngày vào tháng 6 và tháng 7, nhưng lại bắt đầu tăng lên.
Mục tiêu ban đầu của Úc là tiêm chủng cho 70% số người trên 16 tuổi đủ điều kiện có nghĩa là 56% tổng dân số sẽ được tiêm chủng, điều mà các chương trình mô hình chắc chắn sẽ dẫn đến sự gia tăng các trường hợp mắc bệnh. Câu hỏi đặt ra là các biện pháp bảo vệ của quốc gia này sẽ có thể chịu đựng được sự căng thẳng trong bao lâu trước khi lệnh phong tỏa được ban hành.
Mô hình Doherty dự báo mục tiêu 70% sẽ đạt được vào đầu tháng 11 và mức độ phù hợp 80% trước cuối tháng đó, giúp nới lỏng thêm các hạn chế.
Nhưng Tổng trưởng Y tế Liên bang Greg Hunt không muốn chơi trò chơi đoán già đoán non đó vào tuần trước.
“Về mục tiêu 70% và 80%, đó là một thách thức đối với tất cả chúng tôi, vì vậy chúng tôi sẽ không đặt ra khung thời gian cho điều đó”, ông nói với các phóng viên vào Thứ Hai tuần trước. “Mục tiêu mà chúng tôi đặt ra là bảo đảm rằng mọi người Úc muốn được tiêm chủng đều có thể được tiêm chủng trong năm nay”.
Việc đạt được các mục tiêu tiêm chủng cũng phụ thuộc vào việc nhận được nguồn cung cấp vắc-xin phù hợp.
Việc triển khai đã được củng cố vào Thứ Hai với tin tức Cơ quan quản lý y tế đã phê duyệt vắc-xin Moderna, với 1 triệu liều đầu tiên sẽ đến vào tháng tới. Nhưng trong khi CSL đang sản xuất 1 triệu liều vắc-xin AstraZeneca mỗi tuần ở Melbourne, và các lô hàng của Pfizer tiếp tục tăng lên, thì việc giao hàng vẫn chưa thành vấn đề.
Như một chuyên gia y tế công cộng đã lưu ý gần đây, điều chắc chắn duy nhất trong đại dịch này là sự không chắc chắn.
Tất cả điều này cho thấy việc phong tỏa và các hạn chế sẽ tiếp tục trong một thời gian. (NQ)