Trump, Biden đốp chát nảy lửa trong cuộc tranh luận đầu tiên

Tổng thống Đảng Cộng hòa Donald Trump và đối thủ Đảng Dân chủ, cựu phó Tổng thống Joe Biden, sắp sửa tranh luận vào tối ngày Thứ Ba 29/9, năm tuần trước cuộc bầu cử 3/11. Đây là cuộc tranh luận đầu tiên trong 3 cuộc đối mặt tay đôi dự trù trong tháng tới.

Sự kiện tại thành phố Cleveland, Ohio, diễn ra trong lúc ông Biden vẫn giữ lợi thế 7 điểm phần trăm so với ông Trump trong nhiều tuần thăm dò trên toàn quốc, đe dọa biến ông Trump thành tổng thống thứ ba trong bốn thập niên qua thất cử trong nhiệm kỳ thứ nhì tại Tòa Bạch Ốc.

Tuy nhiên cuộc chạy đua đang khít khao tại một số tiểu bang chiến trường quan trọng, nêu lên khả năng là ông Trump có thể lại thua phiếu phổ thông như hồi 2016 trước ứng viên Dân chủ Hillary Clinton- nhưng vẫn thắng phiếu cử tri đoàn của những tiểu bang rất quan trọng để tuyên bố thắng lợi.

Dự trù có khoảng 100 triệu người Mỹ xem hai đối thủ tranh cử Tổng thống đối đầu trong 90 phút trong một sự kiện được truyền hình và đưa lên mạng rộng rãi. Hai ứng viên Tổng thống sẽ trả lời những câu hỏi của nhà báo kênh Fox News Chris Wallace với khoảng 100 người chứng kiến trực tiếp. Cho đến nay hai ứng cử viên chưa bao giờ xuất hiện cùng nhau.

Ông Wallace nói ông sẽ đưa ra những câu hỏi về 6 đề tài mỗi 15 phút: thành tích của ứng cử viên; đại dịch virus corona đã giết chết hơn 204.000 người Mỹ nhiều nhất thế giới; việc ông Trump đề cử thẩm phán bảo thủ Amy Coney Barrett vào Tối cao Pháp viện; kinh tế Mỹ suy sụp vì đại dịch; tính trung thực của cuộc bầu cử; và vấn đề “chủng tộc và bạo động” tại các thành phố Mỹ.

Một đề tài cuối cùng quan trọng chắc chắn cũng là trọng tâm: tờ New York Times ngày 17/9 loan tin tỉ phú Trump chỉ trả 750 đôla tiền thuế liên bang trong năm 2016, năm ông tranh cử tổng thống và năm 2017 năm đầu tiên ông đảm nhận chức vụ.

Tổng thống Donald Trump và ứng cử viên Đảng Dân chủ, cựu Phó Tổng thống Joe Biden, bước ra sân khấu. Họ đồng ý không bắt tay nhau như truyền thống vì những lo ngại về virus corona.

“Ông khỏe không,” ông Biden hỏi ông Trump.

Trả lời câu hỏi về việc ông bổ nhiệm thẩm phán Amy Coney Barrett có quan điểm bảo thủ vào Tòa án Tối cao thay thế cố thẩm phán có tư tưởng tự do Ruth Ginsburg chỉ hơn một tháng trước Ngày Bầu cử, ông Trump nói: “Tôi không được bầu làm tổng thống chỉ có ba năm.”

Ông Trump bênh vực nỗ lực của Đảng Cộng hòa thúc đẩy chuẩn thuận ứng viên của Tòa án Tối cao trước cuộc bầu cử: “Chúng tôi đã thắng cuộc bầu cử và chúng tôi có quyền làm điều đó.”

“Người dân Mỹ có quyền lên tiếng ai là người được đề cử vào Tòa án Tối cao,” ông Biden nói.

“Đảng của tôi chính là tôi,” ông Biden phản bác cáo buộc của ông Trump nói rằng Đảng Dân chủ không đồng ý với ông về các đề xuất chăm sóc y tế. “Hiện tại, tôi là Đảng Dân chủ … chính tôi chấp thuận cương lĩnh của Đảng Dân chủ.”

Khi Tổng thống Trump liên tục ngắt lời ông Biden, ông Biden nói: “Ông có im đi không?”

Ông Biden: “Chúng tôi tin tưởng vắc-xin. Nhưng tôi không tin tưởng [Tổng thống Trump] chút nào, và các bạn cũng không – Tôi biết các bạn không tin tưởng. Chúng ta tin tưởng các nhà khoa học.”

Khi mỗi người được hỏi tại sao họ là người đáng tin tưởng để xử lý cuộc khủng hoảng COVID-19, ông Biden chỉ trích ông Trump hạ giảm tầm quan trọng của dịch: “Tổng thống không có kế hoạch.”

Ông Trump chỉ ra những hạn chế du hành, nỗ lực cung cấp máy thở, đồ bảo hộ và phát triển một loại vắc-xin.

Ông Trump: “Đừng bao giờ sử dụng từ ‘thông minh’ với tôi nha … Ông chả có gì thông minh cả, Joe.”

Ông Biden nói về việc ông Trump tổ chức các cuộc tập hợp vận động tranh cử lớn giữa đại dịch: “Ông ta không lo lắng về những người ngoài kia… ông ta hoàn toàn vô trách nhiệm với cách ông ta tuân thủ việc giãn cách xã hội và những người đeo khẩu trang, về cơ bản khuyến khích họ không nên làm vậy.”

Ông Trump chế giễu ông Biden về chuyện đeo khẩu trang: “Tôi không đeo khẩu trang giống như ông ta. Mỗi lần thấy ông ta là thấy đeo khẩu trang. Ông ta đứng xa cả 200 feet mà còn đeo cái khẩu trang lớn nhất mà tôi từng thấy.”

Bị hỏi dồn về bài báo của New York Times rằng ông chỉ trả 750 đôla tiền thuế liên bang vào năm 2016 và 2017, Tổng thống Trump tuyên bố ông “đã trả hàng triệu đôla tiền thuế,” nhưng ông vẫn nhất quyết không công khai hồ sơ khai thuế.

“Cho chúng tôi xem hồ sơ khai thuế của ông,” ông Biden phản pháo.

“Ngài Tổng thống, hãy để ông ấy trả lời! ”

“Ngài Tổng thống, xin dừng lại.”

Người điều khiển chương trình Chris Wallace liên tục ngăn Tổng thống Trump không cắt lời ông Biden.

“Thật khó để nói được lời nào với tên hề này,” ông Biden nói, “xin lỗi, con người này.”

“Ông là tổng thống tồi tệ nhất mà nước Mỹ từng có,” ông Biden nói với Tổng thống Trump, trong khi hai người tranh cãi nảy lửa về thuế thu nhập liên bang của ông Trump.

Tổng thống Trump đả kích ông Biden về những hoạt động kinh doanh nước ngoài của con trai ông, Hunter Biden.

Ông Biden nói về Tổng thống Trump: “Ông nói về chuyện giúp đỡ người Mỹ gốc Phi? 1 trong 1.000 người Mỹ gốc Phi thiệt mạng vì virus corona… Người này là vị cứu tinh của người Mỹ gốc Phi à? Người này có quan tâm gì đâu?”

“Đúng, có sự bất công mang tính hệ thống,” ông Biden nói khi được hỏi liệu có một hệ thống công lý riêng biệt nhưng bất bình đẳng đối với người Mỹ da đen hay không.

“Đại đa số cảnh sát là người tốt, tử tế và đáng tôn trọng,” ông nói thêm, “nhưng có một số con sâu làm rầu nồi canh.”

Khi được hỏi tại sao người Mỹ nên bỏ phiếu cho ông thay vì ông Biden, Tổng thống Trump nói: “Trước khi COVID xuất hiện – nền kinh tế vĩ đại nhất trong lịch sử, tỉ lệ thất nghiệp thấp nhất. Mọi thứ đều tốt.”

Ông Biden về lý do tại sao ông sẽ là tổng thống tốt hơn ông Trump: “Dưới thời tổng thống này, chúng ta trở nên yếu hơn, bệnh hoạn nhiều hơn, nghèo hơn, chia rẽ hơn và bạo lực hơn.”

Người điều khiển chương trình Chris Wallace nói với ông Trump khi ông liên tục ngắt lời ông Biden: “Ban vận động của ông đã đồng ý rằng cả hai bên sẽ được trả lời trong 2 phút mà không bị gián đoạn … tại sao ông không tuân thủ những gì ban vận động của ông đã đồng ý?”

Ông Biden: “Ông ta không bao giờ giữ lời.”

Bị hỏi dồn về quan điểm của mình về biến đổi khí hậu, Tổng thống Trump thừa nhận hoạt động của con người có thể đóng góp “ở một mức độ nào đó” vào sự tăng nhiệt toàn cầu, trong khi liên tục nói về chuyện quản lý rừng và bênh vực các quyết định đảo ngược các biện pháp bảo vệ môi trường thời Obama.

Ông Biden nói: “Tôi không ủng hộ Green New Deal. Tôi ủng hộ kế hoạch Biden.” (VOA)