‘Trăng máu’ xuất hiện tối nay: Cách xem và thời điểm quan sát
Hàng triệu người Úc sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng một hiện tượng thiên văn kỳ thú vào Thứ Sáu 14/3 tuần này khi nguyệt thực toàn phần diễn ra. Đây là lần đầu tiên hiện tượng này xuất hiện tại Úc sau hơn 3 năm, mang đến cảnh tượng mặt trăng chuyển sang màu đỏ cam rực rỡ, thường được gọi là “trăng máu”.

Trăng máu là gì?
Nguyệt thực toàn phần, hay còn gọi là “trăng máu”, xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng thẳng hàng với nhau, một hiện tượng được gọi là syzygy. Lúc này, Mặt Trăng đi qua vùng bóng tối của Trái Đất, khiến nó chuyển sang màu đỏ cam đặc trưng.
Giáo sư Duane Hamacher, chuyên gia thiên văn học văn hóa tại Đại học Melbourne, giải thích: “Mặt trăng sẽ dần mờ đi từ một phía, giống như bị cái bóng ‘cắn’, cho đến khi tối hoàn toàn và chuyển sang màu đỏ máu. Đây là hiện tượng nguyệt thực toàn phần, khi Mặt Trăng đi thẳng vào vùng bóng tối của Trái Đất.”

Tại sao mặt trăng chuyển sang màu đỏ?
Màu đỏ cam của mặt trăng trong nguyệt thực toàn phần là do hiện tượng tán xạ ánh sáng trong bầu khí quyển Trái Đất. Giáo sư Hamacher cho biết: “Các hạt trong bầu khí quyển, chủ yếu là nitơ và oxy, phân tán ánh sáng xanh từ Mặt Trời, một quá trình gọi là tán xạ Rayleigh. Đó là lý do bầu trời có màu xanh. Trong khi đó, ánh sáng đỏ có bước sóng dài hơn nên ít bị ảnh hưởng và đi qua bầu khí quyển dễ dàng hơn.”
Giáo sư Tim Bedding từ Đại học Sydney cũng chia sẻ: “Hiện tượng này giống như chiếu sáng mặt trăng bằng ánh hoàng hôn. Bề mặt mặt trăng sẽ có màu đỏ nhạt, và đó là lý do nó được gọi là ‘trăng máu’.”

Khi nào và ở đâu có thể quan sát trăng máu?
Mặc dù nguyệt thực toàn phần lần này có thể được quan sát rõ nhất ở Bắc và Nam Mỹ, người dân Úc vẫn có cơ hội chiêm ngưỡng một phần của hiện tượng này. Giáo sư Hamacher cho biết: “Những người sống ở phía tây hoặc đông Úc, như Châu Phi, có thể nhìn thấy một phần nguyệt thực.”

Dưới đây là thời gian quan sát nguyệt thực tại các thành phố lớn của Úc, vào tối Thứ Sáu 14/3:
• Sydney: 7:13 tối
• Canberra: 7:22 tối
• Melbourne: 7:40 tối
• Brisbane: 6:04 chiều
• Adelaide: 7:35 tối
• Darwin: 7:02 tối
• Hobart: 7:32 tối
Đáng tiếc, người dân Perth sẽ không thể quan sát hiện tượng này do mặt trăng mọc vào lúc 6:37 tối.

Làm thế nào để quan sát trăng máu tốt nhất?
Để có trải nghiệm ngắm trăng máu tốt nhất, bạn nên chọn một địa điểm tối, tránh xa ánh đèn thành phố. Các vị trí cao, có tầm nhìn rộng về phía đường chân trời phía đông, chẳng hạn như bờ biển, là lý tưởng nhất. Giáo sư Bedding khuyên: “Càng đi về phía bắc, bạn càng dễ dàng quan sát hiện tượng này. Từ Sydney trở lên phía bắc, hãy hướng về phía đông để có góc nhìn đẹp nhất.”

Ngắm trăng máu có an toàn không?
Ngắm nguyệt thực toàn phần hoàn toàn an toàn cho mắt. Giáo sư Bedding khẳng định: “Mặt trăng không bao giờ gây hại cho mắt bạn, vì vậy bạn có thể thoải mái quan sát mà không cần thiết bị bảo vệ”./. (T/H, T/B)