TQ–Úc Lại Đụng Độ Trên Biển Đông: Căng Thẳng Leo Thang Trở Lại
Căng thẳng giữa Bắc Kinh và Canberra một lần nữa bùng lên sau vụ chạm trán nguy hiểm trên không phận Biển Đông ngày 20 tháng 10, khi hai bên đồng loạt cáo buộc lẫn nhau về hành vi “khiêu khích” và “thiếu chuyên nghiệp.”
Theo thông tin từ South China Morning Post, Lực lượng Không quân thuộc Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) tuyên bố đã “xua đuổi” một máy bay tuần tra P-8A Poseidon của Úc mà họ cho là “xâm phạm không phận Trung Quốc.” Phát ngôn viên Lý Kiến Kiên nói: “Chúng tôi đã điều động lực lượng hải quân và không quân theo dõi, giám sát và cảnh báo, hành động hoàn toàn theo quy định.” Ông đồng thời cáo buộc máy bay Úc “gây nguy cơ cao dẫn đến sự cố trên biển và trên không.”
Phản ứng ngay trong cùng ngày, Bộ Quốc phòng Úc bác bỏ cáo buộc và cho biết chính chiến đấu cơ Trung Quốc mới là bên hành động nguy hiểm. Theo Canberra, máy bay PLA đã hai lần thả pháo sáng ở cự ly cực gần chiếc P-8A Poseidon, khi nó đang thực hiện chuyến bay giám sát “thường lệ và hợp pháp” trong khu vực quốc tế. “Việc thả pháo sáng ở khoảng cách như vậy là không an toàn và thiếu chuyên nghiệp,” thông cáo của Bộ Quốc phòng Úc nhấn mạnh.
Tổng trưởng Quốc phòng Richard Marles, trong cuộc phỏng vấn với Sky News, mô tả tình huống “rất nghiêm trọng” khi pháo sáng được bắn ra ở khoảng cách chỉ vài chục mét. “Thực sự thì mức độ gần đó khiến chúng tôi coi đây là hành động nguy hiểm,” ông nói. Dù không có thương vong và máy bay Úc không bị hư hại, vụ việc vẫn khiến giới quan sát lo ngại nguy cơ tính toán sai lầm có thể dẫn đến xung đột quân sự.
Biển Đông từ lâu đã là điểm nóng trong quan hệ giữa Trung Quốc và các nước phương Tây. Bắc Kinh luôn khẳng định chủ quyền “không thể tranh cãi” đối với phần lớn khu vực, trong khi Canberra nhiều lần khẳng định quyền tự do hàng hải và hàng không theo luật quốc tế. Việc Úc duy trì các chuyến tuần tra trên không ở vùng biển này được coi là hành động ủng hộ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, nhưng cũng thường xuyên khiến Bắc Kinh tức giận.
Đây không phải lần đầu hai nước va chạm. Hồi tháng Hai, Canberra từng tố cáo một máy bay chiến đấu Trung Quốc thả pháo sáng chỉ cách máy bay tuần tra Úc khoảng 30 mét — một sự cố tương tự, được mô tả là “hành vi nguy hiểm rõ rệt.”
Vụ việc mới nhất cho thấy căng thẳng giữa Trung Quốc và Úc, dù đôi bên đang tìm cách hàn gắn quan hệ thương mại, vẫn âm ỉ trong lĩnh vực an ninh – quốc phòng. Khi Biển Đông ngày càng trở thành vùng thử thách sức chịu đựng chiến lược giữa các cường quốc, mỗi lần “áp sát” như vậy lại là một bước tiến gần hơn đến rủi ro đối đầu thực sự. (T/H, D/V)
