Khi Nào Trẻ Em Có Thể Chích Ngừa Covid-19?

Thuốc chích ngừa Covid-19 cho người từ 16 tuổi trở lên đã bắt đầu được chích hôm Thứ Hai, 14 tháng 12 năm 2020. Giữa lúc đại dịch đang hoành hành dữ dội vào mùa lạnh tại Hoa Kỳ và nhiều nước trên thế giới, đó là niềm vui khôn xiết và cũng là hy vọng rất lớn mong cho đại dịch sớm chấm dứt. Nhưng còn trẻ em thì sao? Khi nào trẻ em được chích thuốc ngừa? Wesley Kufel là Giáo Sư Phụ Tá Lâm Sàng, Dược Sĩ, Đại Học Binghamton, Đại Học State University of New York đã có bài tìm hiểu về vấn đề này được đăng trên trang mạng The Conservation hôm 8 tháng 12 năm 2020.

********

Thuốc chích ngừa Covid-19 đầu tiên đã được cho thẩm quyền sử dụng tại Hoa Kỳ, và nhiều tiểu bang đưa ra các kế hoạch ai được chích ngừa trước. 

Nhưng một nhóm quan trọng vắng mặt: trẻ em. Cho đến nay, thuốc chích ngừa chỉ được phép cho những người lớn và các vị thành niên lớn. Việc thử nghiệm hiện nay mới chỉ bắt đầu với trẻ em – và chỉ với thiếu niên. Vẫn còn nhiều điều không được biết.

Là một dược sĩ chuyên về bệnh truyền nhiễm và là giáo sư giúp quản trị các bệnh nhân điều trị trong bệnh viện vì Covid-19, tôi thường nghe các câu hỏi về thuốc chích ngừa. Sau đây là điều chúng tôi biết và không biết trong trả lời với một số câu hỏi thông thường về việc chích thuốc ngừa Covid-19 cho trẻ em.  

Khi nào con tôi có thể được chích thuốc ngừa?  

Hiện nay, không có vẻ gì là thuốc chích ngừa sẽ sẵn sàng cho trẻ em trước khi bắt đầu niên học mới vào tháng 8.

Các thử nghiệm người lớn của 2 loại thuốc chích ngừa hàng đầu đã có nhiều kết quả hứa hẹn. Vào ngày 11 tháng 12, Cơ Quan FDA Hoa Kỳ đã cho phép thẩm quyền sử dụng khẩn cấp đối với thuốc chích ngừa của Pfizer đối với người từ tuổi 16 trở lên, và thuốc chích ngừa thứ hai, từ Moderna, được dự đoán sẽ sớm được sử dụng cho người lớn. Việc chích thuốc ngừa đã diễn ra tại Hoa Kỳ, và Canada cũng đã trao thẩm quyền sử dụng thuốc chích ngừa cho cùng độ tuổi.

Nhưng các thử nghiệm lâm sàng cho trẻ em thì mới chỉ bắt đầu.

Pfizer, làm việc với hãng dược BioNTEch của Đức, đã mở rộng việc thử nghiệm thuốc chích ngừa Covid-19 của họ cho trẻ em từ 12 tuổi trở lên trong tháng 10. Moderna đã tuyên bố hôm 2 tháng 12 rằng họ đã có kế hoạch sẽ sớm bắt đầu thử nghiệm thuốc chích ngừa Covid-19 cho trẻ em tuổi từ 12 tới 17.

Hiệu quả và an toàn của thuốc chích ngừa sẽ phải được đánh giá theo từng nhóm tuổi, và việc thử nghiệm đã không bắt đầu cho em bé sơ sinh, trẻ em mới biết đi hay trẻ em nhỏ tại Hoa Kỳ.

Các thử nghiệm lâm sàng được thiết đặt để bảo đảm rằng thuốc chích ngừa là an toàn và hiệu quả. Thường, mất từ 10 tới 15 năm từ lúc bắt đầu việc phát triển cho đến khi thuốc chích ngừa được cho phép sử dụng, nhưng các thuốc chích ngừa Covid-19 được phát triển nhanh hơn để đối phó với đại dịch.  

Có phải trẻ em sẽ cần chích liều lượng nhiều hơn người lớn?  

Không có vẻ gì rằng số liều thuốc chích ngừa Covid-19 sẽ khác với trẻ em, nhưng điều đó có thể thay đổi khi việc thử nghiệm tiến hành.

Thuốc chích ngừa của Pfizer được thử nghiệm cho các thanh thiếu niên với hàng loạt 2 liều, cách nhau 3 tuần, giống như với người lớn. Moderna cũng có kế hoạch sử dụng liều lượng người lớn – 2 liều cách nhau 4 tuần – trong thử nghiệm sắp tới với 3,000 thanh thiếu niên.

Liều thứ hai phục vụ như là “chích tăng cường,” bởi vì chỉ một liều thứ nhất không cung cấp khả năng miễn dịch tối ưu. Điều này phù hợp với nhiều loại thuốc chích ngừa khác, gồm viêm gan B, bệnh sởi, quai bị và rubella.

Hiện nay, chỉ 2 liều đó là được dự trù dùng, nhưng điều đó có thể thay đổi. Không rõ phản ứng miễn nhiễm từ thuốc chích ngừa Covid-19 sẽ bao lâu hay nếu thêm nhiều liều sẽ là cần thiết trong tương lai. Thí dụ, thuốc chích ngừa cúm đòi hỏi một liều mới mỗi năm bởi vì vi khuẩn thay đổi. Tài liệu hứa hẹn hiện nay từ Moderna cho thấy miễn nhiễm tồn tại ít nhất 3 tháng sau khi được chích thuốc ngừa Covid-19.  

Thuốc chích ngừa có an toàn cho trẻ em không?  

Cho đến nay, không có mối quan tâm về an toàn nghiêm trọng nào được xác nhận với các thuốc chích ngừa của Pfizer hay Moderna, nhưng các thử nghiệm vẫn ở trong các giai đoạn đầu đối với trẻ em. Nhiều loại thuốc chích ngừa khác cũng đang phát triển trên thế giới, và một vài nhà bào chế thuốc đã bắt đầu thử nghiệm với trẻ em trẻ hơn tại nhiều nước khác.

Quan tâm khác là các dị ứng thuốc tạm thời.

Trẻ em có khuynh hướng có các hệ miễn nhiễm mạnh hơn người lớn, và chúng có thể có các phản ứng tạm thời mạnh hơn đối với thuốc chích ngừa. Điều đó có thể có nghĩa đau và sưng hơn ở chỗ chích thuốc trong vài ngày và có thể có sốt.

Những phản ứng phụ này là thông thường với các thuốc chích ngừa. Chúng là chứng cứ cho thấy hệ miễn nhiễm đang làm điều mà nó nên làm, nhưng chúng có thể là hiếm.

Tại Anh Quốc, các viên chức y tế đã cảnh báo hôm 9 tháng 12 rằng bất cứ ai có bệnh sử dị ứng thì không nên chích thuốc ngừa sau khi 2 người lớn, cả hai đều có bệnh dị ứng, đã có phản ứng nặng.

Cả sự an toàn của thuốc chích ngừa và khả năng bị phản ứng phụ tạm thời là quan trọng để hiểu, bởi vì những người lớn và trẻ em sẽ cần 2 liều cho thuốc chích ngừa để cung cấp sự miễn nhiễm tối ưu.  

Chích ngừa cho người lớn có đủ chưa?  

Chỉ chích ngừa cho những người lớn thì sẽ không đủ để chấm dứt đại dịch. Trẻ em có thể vẫn bị truyền nhiễm, lây lan vi khuẩn và phát triển các biến chứng. Nếu thuốc chích ngừa không sẵn sàng, trẻ em có thể sẽ là ổ chứa vi khuẩn, khiến cho khó khăn hơn để chấm dứt đại dịch.

Cả hai thuốc chích ngừa hàng đầu đã báo cáo các kết quả hứa hẹn trong người lớn tính đến nay: Tỉ lệ hiệu quả là 94% đối với thuốc chích ngừa của Moderna và 95% đối với thuốc chích ngừa của Pfizer. Điều đó có nghĩa là với các điều kiện tốt nhất, khoảng 95% người lớn là những người chích ngừa đã được bảo vệ. Đó là cao hơn mức dự đoán.

Liệu cùng tỉ lệ như vậy đối với trẻ em có được trông thấy.

Thường trẻ em có các triệu chứng Covid-19 nhẹ hơn người lớn, nhưng chúng vẫn có thể truyền nhiễm vi khuẩn cho những người khác. Chích thuốc ngừa cũng mang lại những lợi ích khác, gồm việc cho phép an toàn trở lại trường học vả nhiều hoạt động.

Chúng ta có phải tiếp tục đeo khẩu trang và giữ khoảng cách xã hội?  

Trong hiện tại, thật là quan trọng để tiếp tục các biện pháp ngăn ngừa tiêu chuẩn, gồm giữ khoảng cách xã hội, đeo khẩu trang, rửa tay và tuân theo hướng dẫn chính thức khác.

Trong khi hy vọng rằng thuốc chích ngừa sẽ cho phép mọi người trở lại lối sống “bình thường” hơn, những biện pháp ngăn ngừa này vẫn sẽ được cần, ngay cả sau khi chích thuốc ngừa, cho đến khi có thông tin thêm được biết về mức độ của việc bảo vệ từ thuốc chích ngừa.

Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được trả lời. Khi thời gian đi qua, chúng ta sẽ có thêm các câu trả lời. (V/B)