Khi “Cầu London được hạ xuống”
Trong nhiều năm, kịch bản cho tang lễ Nữ hoàng Elizabeth II đã được bàn tính chi tiết và được chỉnh sửa nhiều lần, với mật danh “London Bridge is Down”. Đó là một quy trình được dàn dựng và phối hợp đồng bộ giữa cung điện, chính phủ, các phương tiện truyền thông báo chí, chính quyền địa phương. Chính Nữ hoàng Elizabeth II cũng tham gia soạn kế hoạch này…
“London Bridge is Down” được phác thảo chi tiết đến từng phút và được bàn thảo giữa cung điện, chính phủ, các chính quyền địa phương, cảnh sát, quân đội và các đài truyền hình. Kế hoạch này được bàn đi bàn lại đến hai đến ba lần một năm kể từ đầu thế kỷ 21. Theo kế hoạch, sự kiện Nữ hoàng Elizabeth II băng hà đầu tiên sẽ được thông báo nội bộ bằng cụm từ “London Bridge is Down”. Sau đó, thư ký riêng của Nữ hoàng, Edward Young, được giao nhiệm vụ chính thức loan tin đến Thủ tướng; rồi Bộ Ngoại giao thông báo đến các nhà lãnh đạo Khối thịnh vượng chung. Tiếp đó là sự loan tin của các cơ quan truyền thông. Với sự băng hà của Nữ hoàng Elizabeth II ngày 8 Tháng Tám vừa qua, thông báo chính thức cho đại chúng được đăng đầu tiên trên tài khoản Twitter của Hoàng gia và trên trang web họ, trước khi được Hiệp hội Báo chí Anh quốc gửi đến các cơ quan truyền thông thế giới.
BBC phát quốc ca ngay sau báo tin về sự băng hà của Nữ hoàng Elizabeth II, cùng lúc chiếu bức ảnh Nữ hoàng, với quốc huy trên màn hình đen và dòng chữ “Queen Elizabeth II”. Cờ tại Cung điện Buckingham ngay sau đó được treo rũ. Theo truyền thống nhiều thập niên liên quan các thông báo nói chung của Hoàng gia, một bảng cáo phó nhỏ được treo tại cổng Cung điện Buckingham chính thức cho biết Nữ hoàng băng hà. “London Bridge is Down” cũng qui định nhiều viên chức chính phủ đến thậm chí cơ quan báo chí phải luôn chuẩn bị sẵn quần áo tang để mặc khi nghe tin Nữ hoàng từ trần. Trên truyền hình, phát thanh viên phải mặc vest đen và đeo cà vạt đen trong thời gian quốc tang, kéo dài 10 ngày.
Theo nghi thức, trong vòng 24 giờ sau khi Nữ hoàng qua đời, các nhà lập pháp trong Quốc hội sẽ tuyên thệ trung thành với tân vương. Hội đồng tang lễ Hoàng gia (Accession Council) sẽ được triệu tập đến Cung điện Thánh James, nơi ở của hoàng gia gần Cung điện Buckingham, để chính thức loan bố sự kế vị của tân vương. Tiếp đó, Hội đồng Cơ mật (Privy Council) dưới tân triều đại Vua Charles sẽ nhóm họp phiên đầu tiên. Theo truyền thống, Vua Charles sẽ có bốn công bố. Tại cuộc họp đầu tiên với Hội đồng Cơ mật, Vua Charles phát biểu nhậm chức. Trong quá khứ, sự kiện này được thực hiện trong một nghi thức kín và văn bản sự kiện được in trên tờ London Gazette.
11 giờ sáng vào ngày sau khi Nữ hoàng băng hà, một bản tuyên bố sẽ được đọc với nội dung loan báo về triều đại kế nhiệm, sau đó được phát trên toàn quốc, bắt đầu từ những người loan tin ngồi trên lưng ngựa mặc trang phục có nguồn gốc thời Trung cổ đọc thông báo cho dân chúng tại Quảng trường Trafalgar và sau đó tại Sàn chứng khoán Hoàng gia ở London (Royal Exchange in London).
Trong thời gian này, khu vực Westminster Hall được khóa hoàn toàn để được làm sạch. Sàn đá trong đó được trải tấm thảm dài 1,500 mét. Nến sẽ được mang đến từ Tu viện Westminster. Đường phố xung quanh sẽ được chuyển đổi thành không gian cho lễ tang. Các cột chắn đường Westminster Hall sẽ được tháo bỏ, tạo không gian cho 7,000 chỗ ngồi để chứng kiến chương trình duyệt binh lễ tang. Hồi năm 1952, để chuẩn bị cho tang lễ của Vua George VI (cha của Nữ hoàng Elizabeth II), tất cả các cây đỗ quyên ở Quảng trường Quốc hội (Parliament Square) đã được nhổ lên…
Hai ngày sau khi Nữ hoàng qua đời, việc thông báo tin Nữ hoàng Elizabeth II băng hà sẽ được đọc với hình thức nghi lễ tại các thủ phủ khắp Vương quốc Anh – Edinburgh; Cardiff, xứ Wales; và Belfast, Bắc Ireland – và sau đó, các cảnh sát triều đình (high sheriff) mặc trang phục truyền thống sẽ loan tin tại các thị trấn và làng mạc. Nhiều năm qua, tất cả chính quyền địa phương khắp nước Anh đã chuẩn bị cho kịch bản này, với những qui định được ấn định chi tiết, từ việc khi nào chuông được rung cho đến việc viên chức địa phương mặc trang phục như thế nào và thậm chí loại giấy nào được dùng cho sổ tang…
Quan tài Nữ hoàng sẽ được đặt tại Phòng Ngai vàng (Throne Room) trong Điện Buckingham trong bốn ngày sau khi bà băng hà, trước khi được chuyển đến Westminster Hall trong Tu viện Westminster cho tang lễ chính thức cấp quốc gia. Tại đó, quan tài được đặt trên bệ được phủ vải tím hoàng gia. Theo qui định truyền thống, mỗi góc của lễ đài phải được canh gác suốt ngày đêm.
Vào buổi sáng ngày tang lễ (dự kiến vào Chủ nhật 18 Tháng Chín 2022), khi quan tài Nữ hoàng Elizabeth II dừng ở lối vào nhà thờ lúc 11 giờ sáng sau một đám rước ngắn, cả nước Anh bắt đầu thực hiện một phút mặc niệm. Những phương tiện công cộng, chẳng hạn xe buýt, sẽ dừng lại và tài xế xuống xe. Năm 1952, khi cha của Nữ hoàng Elizabeth II băng hà, tất cả hành khách trên chuyến bay từ London đến New York đều đứng dậy, khi máy bay ở độ cao 18,000 feet, để cúi đầu mặc niệm…
Cuối cùng, quan tài Nữ hoàng Elizabeth II sẽ được đặt trên cỗ xe xanh lá cây từng chở quan tài tổ tiên của bà, rồi được đưa đến Lâu đài Windsor, cách đó khoảng 23 dặm, đến nơi an nghỉ của gần như tất cả các vị vua Anh kể từ thời George III. Nữ hoàng Elizabeth II sẽ được chôn cùng với tổ tiên hoàng gia tại Nhà nguyện St. George. (T/H, SGN)
