Đồng đôla Úc tăng mạnh trong lúc suy thoái kinh tế
Tiền tệ của Úc đã tăng mạnh trong những ngày gần đây.
Những điểm chính:
•Đồng đôla Úc đã vượt qua 68 xu Mỹ, tăng 24% so với mức thấp nhất vào giữa tháng 3
•Ngân hàng Trữ Kim giữ lãi suất ở mức thấp kỷ lục 0.25% nhưng chúng cao hơn lãi suất của Mỹ, Anh, EU & Nhật Bản
•Úc đã công bố thặng dư tài khoản khác, dựa trên thặng dư thương mại lớn khi giá xuất khẩu quặng sắt bùng nổ trên 100 đôla Mỹ/tấn
Từ mức thấp nhất trong gần hai thập kỷ 55.1 xu Mỹ kim vào giữa tháng 3, thì nó đã có giá trị 68.13 xu Mỹ kim.
Điều đó có nghĩa là trong vòng chưa đầy 10 tuần, nó đã tăng 24% giá trị so với đồng đô la Mỹ – ngay cả khi các nền kinh tế thế giới chịu đựng sự suy thoái mạnh nhất toàn cầu kể từ Đại Suy Thoái (Great Depression), bao gồm cả Úc.
Tại sao vậy?
Bạn có thể cho rằng đó là do tình hình kinh tế chính trị tồi tệ ở Hoa Kỳ tại thời điểm này đẩy đồng bạc xanh xuống thấp hơn.
Nhưng các nhà phân tích tiền tệ nói rằng nó có liên quan nhiều hơn đến thực tế là nền kinh tế Trung Quốc đã thức dậy sau khi hôn mê COVID-19, do đó, sự khao khát vô độ của nó đối với tài nguyên khoáng sản của Úc (đặc biệt là quặng sắt) đã quay trở lại.
Giá quặng sắt bùng nổ
Giá quặng sắt gần đây đã giảm.
Đã tăng lên $102 Mỹ kim một tấn, do nhu cầu tăng từ Trung Quốc và sự gián đoạn nguồn cung cấp ở Brazil (một trong những nhà cung cấp quặng sắt lớn trên thế giới).
Ngay cả với sự tăng giá gần đây của đồng đôla Úc, giá quặng sắt tính theo đồng nội tệ rất gần với mức cao nhất mọi thời đại.
Quặng sắt là mặt hàng xuất khẩu chính của Úc, nó chiếm hơn 16% xuất khẩu trong năm 2018-19, vì vậy khi giá quặng sắt tăng, nhu cầu đối với đôla Úc thường tăng mạnh.
Hoạt động kinh tế của Trung Quốc bắt đầu tăng rõ rệt vào tháng 3 và tháng 4 sau một tháng 1 ảm đạm.
“Sự phục hồi trong hoạt động của Trung Quốc, là một nền kinh tế tập trung vào công nghiệp, chắc chắn hữu ích cho nhu cầu quặng sắt”, chiến lược gia tiền tệ của Westpac Sean Callow nói.
“Đã có một sự phục hồi khá tốt trong sản xuất công nghiệp, trong khi chi tiêu bán lẻ rất tiêu cực”.
“Thật khó để bắt buộc mọi người rời khỏi nhà của họ và tiêu tiền, nhưng rất dễ dàng để điều chỉnh các nhà máy quốc doanh để cải thiện sản xuất công nghiệp.”
Vào tháng Tư, sản xuất công nghiệp của Trung Quốc tăng 3.9% so với năm trước, trong khi doanh số bán lẻ ký hợp đồng là 7.5%.
Niềm tin vào nền kinh tế toàn cầu
Kỳ lạ thay, các nhà phân tích nói rằng đồng đôla cũng đã được “củng cố” bởi vì các nhà đầu tư đã trở nên lạc quan hơn.
Lạc quan là tương đối, và tâm trạng trong những tháng gần đây rất tối, vì vậy bất kỳ dấu hiệu nào của điều kiện kinh tế được cải thiện, đều có thể là nguyên nhân cho sự lạc quan.
”Tương lai” của bông gòn và “tương lai” của đường đã tăng mạnh vào thứ Hai và giá dầu đã phục hồi từ mức thấp gần đây.
Nhà phân tích Tobin Gorey của Ngân hàng Commonwealth cho biết đồng đôla Mỹ suy yếu so với hầu hết các loại tiền tệ của các nhà xuất khẩu nông nghiệp vào thứ Hai – và hầu hết các nhà xuất khẩu nông nghiệp lớn cũng là nhà xuất khẩu năng lượng và, hoặc hàng hóa cứng.
“Đại dịch COVID-19 có khả năng vẫn còn một vài khúc quanh và sẽ biến sự lạc quan đó thành vấn đề”, ông Gorey giải thích.
“Tuy nhiên, không chắc chắn, có nghĩa không nên chỉ bị lẫn lộn với nhược điểm. Đại dịch hiện tại là ‘lần đầu tiên’ đối với mọi người theo nghĩa đen”.
“Vì vậy, chúng ta không có bất kỳ kinh nghiệm nào về việc phục hồi trở lại, sẽ trông như thế nào”.
Người Úc bị “mắc kẹt” ở nhà
Việc người Úc không thể đi du lịch nước ngoài vào lúc này là một lý do khác khiến đồng đôla đang mạnh lên.
Mặc dù chúng ta thường nghĩ Úc là một điểm đến du lịch lớn, nhưng trong một số năm, người Úc chi tiêu ở nước ngoài nhiều hơn người nước ngoài chi tiêu tại Úc.
Năm ngoái, một phần vì đồng tiền yếu hơn, Úc đã điều hành thặng dư du lịch – khách du lịch nước ngoài đã chi $11 tỷ đôla ở đây nhiều hơn so với chúng ta chi tiêu ở nước ngoài.
Mặc dù vậy, người Úc vẫn “lấy” $52 tỷ đô la ở nước ngoài vào năm ngoái để chi tiêu trong các khu vực pháp lý khác.
Vì chúng ta không thể đi du lịch, không có khoản tiền nào được chi tiêu – nó bị mắc kẹt trong nền kinh tế của Úc để lưu thông ở đây.
Hơn nữa, với việc Úc là một trong những quốc gia thành công nhất từ trước đến nay trong việc làm chậm lại sự lây lan của coronavirus, cho nên nước Úc là điểm đến an toàn và mong muốn nhất, một khi người nước ngoài được phép vào du lịch Úc.
Thặng dư thương mại
Giá cả hàng hóa tăng vọt đã chứng kiến vị thế thương mại của Úc có số lượng cực kỳ hiếm.
Lần đầu tiên kể từ ít nhất là những năm 1970, Úc đã ghi nhận 12 tháng liên tục thặng dư tài khoản – có nghĩa là nó đã tạo ra thu nhập nhiều hơn từ xuất khẩu và đầu tư ra nước ngoài, so với chi tiêu cho nhập khẩu và chi trả các nhà đầu tư nước ngoài.
Trong quý đầu tiên của năm nay, thặng dư tài khoản đã tăng lên mức kỷ lục $8.4 tỷ đôla (khoảng 1.7% GDP).
“Không có nhiều loại tiền tệ rủi ro được hỗ trợ bởi thặng dư tài khoản hiện tại”, ông Callow nhận xét.
“Thật không bình thường khi đồng đôla Úc có tình huống này – đây là lần đầu tiên chúng tôi thấy bất cứ điều gì như thế này kể từ giữa những năm 1970”.
“Điều đó có nghĩa là người Úc không bị ảnh hưởng bởi sự thăng trầm của nhà đầu tư, nó không dễ vỡ như vậy”.
Nhưng Tiến sĩ Sarah Hunter, nhà kinh tế trưởng của BIS Oxford, cho rằng triển vọng trung hạn đối với xuất khẩu dịch vụ vẫn còn rất nhiều thách thức, do lệnh cấm tiếp tục đến từ nước ngoài.
“Việc đóng cửa biên giới với du khách đến từ Trung Quốc vào tháng 2, sau đó là gần như đình chỉ du lịch quốc tế vào giữa tháng 3, dẫn đến xuất khẩu giảm 12.8% và nhập khẩu giảm 13.6% trong quý 3”, bà nói.
“Nhìn về phía trước, dữ liệu cho thấy rằng nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn xuất khẩu trong thời gian tới, việc chuyển sang học trực tuyến, học từ xa sẽ cung cấp một số hỗ trợ cho thu nhập từ giáo dục, sẽ bù đắp một phần doanh thu từ khách du lịch quốc tế”.
Lãi suất cao tương đối
Hội đồng quản trị Ngân hàng Trữ Kim (RBA) đã họp vào đầu tháng 6 để thảo luận về nền kinh tế của Úc.
Nó để lại lãi suất ở mức 0.25%, như mong đợi.
Mặc dù đó là mức thấp kỷ lục đối với nước Úc, nhưng tương đối cao đối với thế giới phát triển. Điểm chuẩn của Ngân hàng trung ương của Anh là 0.1%, Fed Hoa Kỳ đang nhắm mục tiêu trong phạm vi 0-0.25% và lãi suất chính vẫn ở dưới mức 0 tại Châu Âu (EU) và Nhật Bản.
Hơn nữa, không giống như Ngân hàng Ttrữ Kim Tân Tây Lan , RBA của Úc đã công khai tuyên bố miễn cưỡng cực độ của mình khi xem xét chuyển sang lãi suất âm.
Sau cuộc họp, Thống đốc RBA cũng có vẻ hơi lạc quan.
“Nền kinh tế Úc đang trải qua giai đoạn rất khó khăn và đang trải qua giai đoạn kinh tế lớn nhất kể từ những năm 1930”, Thống đốc Philip Lowe lưu ý.
“Vào tháng Tư, tổng số giờ làm việc đã giảm 9% chưa từng thấy và hơn 600,000 người mất việc, với nhiều người làm việc nhiều giờ hơn”.
“Mặc dù có những phát triển này, có thể độ sâu của suy thoái sẽ ít hơn dự kiến trước đó”.
“Tỷ lệ nhiễm bệnh mới đã giảm đáng kể và một số hạn chế đã được nới lỏng sớm hơn so với suy nghĩ trước đây. Và có những dấu hiệu cho thấy giờ làm việc ổn định trong tháng 5, sau khi giảm rất mạnh trước đó”.
Đó là gợi ý tích cực xuất hiện trước ngày phát hành quan trọng của số liệu GDP quý 3.
Hầu hết các nhà phân tích nghĩ rằng nền kinh tế của Úc ký hợp đồng 0.4% trong quý 3, do các vụ cháy rừng và khóa chặt thảm khốc của mùa hè.
Với một cơn “co thắt” lớn kéo dài trong quý 6 hiện tại, điều đó sẽ khiến Úc rơi vào suy thoái kỹ thuật đầu tiên – hai quý liên tiếp của kinh tế – kể từ “cuộc suy thoái mà chúng ta phải có” 29 năm trước.
Tuy nhiên, cũng như lãi suất, có vẻ như Úc sẽ “nổi lên” từ COVID-19 ở vị trí khá hơn so với nhiều quốc gia khác, vì đồng đôla Úc tương đối hấp dẫn.
Đồng đô la sẽ đi đâu từ đây?
Năm nay là một trong những năm gây thiệt hại và biến động nhất trong nhiều thập niên, và chúng ta chỉ mới đi được nửa chặng đường.
Sẽ còn nhiều tin tức nữa, với rất nhiều cú sốc tiêu cực tiềm ẩn – cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung sôi sục, tình hình chính trị trong nước ở Hoa Kỳ và mối đe dọa bùng phát COVID-19 ở làn sóng thứ hai ở Úc và các nơi khác.
Ông Callow nói rằng các nhà phân tích của Westpac nghĩ rằng đồng đôla Úc sẽ ngồi quanh 68 xu Mỹ kim vào cuối năm nay, nhưng giả định đó đi kèm với rất nhiều cảnh báo.
“Sự phục hồi của đồng đôla có vẻ hơi quá mạnh từ quan điểm của chúng tôi”, ông cảnh báo.
“Tại sao nó tăng 2 xu Mỹ ngày hôm qua? Có vẻ như đã có một chút quá mức”. (NQ)
