Sunday, November 3, 2024

Nhân Quyền

The Vietnamese Newspaper

Động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ mạnh tương đương 32 quả bom nguyên tử


Năng lượng giải phóng ra từ trận động đất ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Syria hôm 6/2 tương đương 32 quả bom nguyên tử và có thể khiến 20,000 người tử vong.

Hình chụp từ trên cao cho thấy nhiều tòa nhà bị đổ sụp vì động đất ở Kahramanmaras, Thổ Nhĩ Kỳ. Hình Anadolu

Theo dữ liệu của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), trận động đất có cường độ 7.8 richter, nhưng một số chuyên gia nhận định, nó có thể lớn hơn.

Nhà địa chấn học Susan Hough của USGS cho rằng, tuy không mạnh nhất thế giới, nhưng trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ đặc biệt nguy hiểm. Renato Solidum, giám đốc Viện Núi lửa và Địa chấn học Philippines, cho biết động đất trên 7 độ richter được các nhà khoa học mô tả có “năng lượng tương đương khoảng 32 quả bom nguyên tử đã thả xuống Hiroshima của Nhật Bản năm 1945”, theo New York Times.

USGS cho biết, sau trận động đất rạng sáng 6/2, Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận thêm ít nhất 100 dư chấn từ 4 độ richter trở lên. Trong đó dư chấn mạnh nhất xảy ra vào đầu giờ chiều với cường độ tương đương.

Trận động đất mạnh ở Thổ Nhĩ Kỳ khiến hàng trăm tòa nhà bị đổ sập. Hình Getty

Trận động đất có cường độ 7.8 richter xảy ra lúc 4h17′ sáng 6/2 (giờ địa phương), với tâm chấn ở độ sâu khoảng 18 km gần thành phố Gaziantep của Thổ Nhĩ Kỳ, cách biên giới Syria khoảng 60km.

Một nhân chứng kể lại, gia đình cô bị đánh thức bởi trận động đất lúc hơn 4h sáng. Ban đầu chỉ là những rung chấn rất nhẹ, nhưng sau đó mạnh dần lên. “Lúc đầu tôi không lo sợ, động đất rất nhẹ như chúng tôi thi thoảng vẫn gặp. Nhưng rồi rung lắc mạnh dần lên, đồ đặc đổ vỡ. Tôi cảm giác như có ai đó muốn xô ngã tôi và thấy tức lồng ngực”, cô cho biết. Gia đình cô đã may mắn sống sót vì kịp chạy ra ngoài trước khi quá muộn.

Hình ảnh một ngôi làng ở Syria bị san phẳng sau trận động đất ngày 6/2. Hình Getty

Số nạn nhân có thể lên tới 20,000

Phát biểu với báo giới ngày 6/2, bà Catherine Smallwood -quan chức cấp cao về các tình huống khẩn cấp của WHO – cho rằng con số người chết của vụ động đất này có thể lên đến 20,000 người.

Bà Catherine nói với hãng tin AFP: “Có khả năng sẽ còn tiếp tục xảy ra những vụ sập nhà tiếp theo (do ảnh hưởng của trận động đất), do đó, chúng tôi thường ước tính con số thiệt hại có thể tăng gấp 8 lần so với con số ban đầu. Thật không may, chúng tôi luôn thấy sự dự tính đó đúng với các trận động đất. Các báo cáo ban đầu về số người thiệt mạng hoặc bị thương sẽ tăng khá đáng kể trong tuần tiếp theo.”

Trước đó, WHO dự đoán con số người thiệt mạng trong cơn địa chấn kinh hoàng tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria là hơn 2,600 người.

Con số tử vong do trận động đất cập nhật đến chiều ngày 7/2 là hơn 4,800 người, trong đó có hơn 3,400 người ở Thổ Nhĩ Kỳ, còn lại là ở Syria.

Hình ảnh về trận động đất mạnh ở Thổ Nhĩ Kỳ ngày 6/2. Hình Getty

Vì sao trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ, Syria gây thương vong lớn?

Theo tạp chí The Economist, động đất gây ra bởi sự chuyển động của các mảng kiến tạo của lớp vỏ Trái đất. Mỗi mảng kiến tạo sở hữu kích cỡ khác nhau. Chúng di chuyển chậm và đôi khi mắc kẹt vào nhau ở các đứt gãy địa chất, tạo ra lực căng tích tụ. Khi tình trạng đó phát triển quá mức, các mảng kiến tạo có thể đột ngột trượt ngang qua nhau, gây ra loại động đất như vừa xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria.

Ngoài cường độ lớn, trận động đất còn khởi phát ở vị trí nông, chỉ sâu 18km so với bề mặt Trái đất nên ảnh hưởng lên bề mặt bị khuếch đại.

Ngoài ra, cơn địa chấn mạnh đầu tiên xảy đến vào ban đêm, khi đa phần mọi người đang ngủ trong nhà, khiến họ ít có cơ hội chạy thoát thân. Thêm vào đó, cái rét buốt của mùa đông đang đe dọa sự sống của những nạn nhân bị mắc kẹt dưới đống đổ nát. (T/H, NTD)