Đầu tư của Trung Quốc vào Úc giảm mạnh trong bối cảnh cuộc chiến thương mại chạm đáy

Đầu tư của Trung Quốc vào Úc đạt mức thấp nhất trong 6 năm vào năm ngoái, với chỉ $1 tỷ đôla (AUD) được ghi nhận khi căng thẳng song phương leo thang và chính phủ Morrison áp đặt các hạn chế chặt chẽ hơn đối với việc mua tài sản nước ngoài trong các lãnh vực nhạy cảm của quốc gia.

Các số liệu được thu thập trong cơ sở dữ liệu về Đầu tư vào Trung Quốc của Đại học Quốc gia Úc, hoạt động từ năm 2014, cho thấy dòng vốn đầu tư đã giảm 61% vào năm 2020, xuống còn chỉ $1 tỷ AUD. Không chỉ vậy, trước đó, vào năm 2019, đầu tư từ Trung Quốc vào Úc cũng đã giảm tới 47%. Nếu so với tổng giá trị đầu tư vào giai đoạn đỉnh cao năm 2016 lên tới $16.5 tỷ AUD thì có thể thấy đầu tư của Trung Quốc vào Úc đang lao dốc không phanh.

Chỉ có bất động sản ($461 triệu đôla) và khai mỏ ($414 triệu đôla) là có khả năng phục hồi, với tất cả ngoại trừ một thương vụ trong $1.029 tỷ đôla được ghi nhận trong các lãnh vực đó, trái ngược với những năm trước khi đầu tư mới của Trung Quốc có mặt ở hầu hết các bộ phận của nền kinh tế.

Phó Giáo sư Shiro Armstrong, Giám đốc Văn phòng ANU tổng hợp dữ liệu, cho biết đại dịch Coronavirus, luật an ninh quốc gia mới và mối quan hệ Trung Quốc-Úc nói chung là những nguyên nhân.

Tiến sĩ Armstrong nói: “Đó là bài kiểm tra an ninh quốc gia đang được áp dụng cho tất cả các khoản đầu tư để cho phép Tổng trưởng Ngân Khố Liên bang quay trở lại và từ chối khoản đầu tư, điều này đã tạo ra sự không chắc chắn”, Tiến sĩ Armstrong nói.

“Nếu bạn đang thiết lập một nhà máy hoặc thiết lập một doanh nghiệp ở nước ngoài và hoạt động theo các quy tắc của họ, thì sự chắc chắn là thực sự quan trọng”.

Tổng trưởng Thương mại Liên bang Dan Tehan cho biết Úc vẫn là một điểm đến hấp dẫn đối với đầu tư toàn cầu, theo ông đã tạo ra công ăn việc làm và cơ hội nhờ phản ứng của chính phủ đối với đại dịch Coronavirus.

Ông nói: “Thành tích của chúng ta trong suốt đại dịch sẽ chỉ nhằm tăng cường sức hấp dẫn của chúng ta với tư cách là một điểm đến đầu tư trong năm 2021”.

Do đại dịch, tất cả các thương vụ đã được xem xét kỹ lưỡng sau khi lo ngại các nhà đầu tư nước ngoài có thể mua lại tài sản gặp nhiều khó khăn trong phần lớn của năm ngoái.

Các luật mới được thông qua vào năm ngoái đã thiết lập một bài kiểm tra mới nghiêm ngặt về việc mua bán tài sản trong các lãnh vực liên quan đến an ninh quốc gia như viễn thông. Điều này cho phép Tổng trưởng Ngân Khố Liên bang phản đối hoặc thêm vào các điều kiện bán hàng mặc dù đã được chấp thuận nếu xâm phạm đến quyền lợi quốc gia của nước Úc.

Trong một ví dụ nổi bật, Tập đoàn Xây dựng Nhà nước Trung Quốc –Engineering Corporation đã bị rút lại đấu thầu đối với công ty xây dựng khổng lồ Probuild, một công ty Úc thuộc sở hữu của Nam Phi, vào Tháng Giêng sau khi Tổng trưởng Ngân Khố Liên bang Josh Frydenberg cho biết sẽ bị từ chối.

Trung Quốc cáo buộc chính phủ Morrison chính trị hóa thương mại và từ bỏ các nguyên tắc thị trường tự do đối với hành động này, nhưng luật áp dụng cho tất cả đầu tư nước ngoài và Trung Quốc đã sử dụng các cuộc chiến thương mại rộng rãi chống lại Úc, bao gồm cả các mặt hàng như than và rượu.

Úc có truyền thống dựa vào đầu tư nước ngoài để tài trợ cho phát triển công nghiệp vì nguồn tiền trong nước tương đối nhỏ.

Dữ liệu của Liên Hiệp Quốc cho thấy đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giảm 42% trên toàn cầu vào năm ngoái do hậu quả của đại dịch nhưng vẫn tăng đối với một số quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Tây Ban Nha.

Cũng như các luật mới, được ban hành sau khi dấy lên lo ngại về việc bán tài sản, chẳng hạn như việc cho các công ty Trung Quốc thuê Cảng Darwin, Úc và Trung Quốc đã xung đột về việc chính phủ Trung Quốc xử lý Coronavirus và đàn áp ở Hồng Kông.

Chỉ có 20 khoản đầu tư của Trung Quốc vào Úc được ghi lại trong cơ sở dữ liệu ANU vào năm 2020. (NQ)