Đằng sau vụ phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa của TQ
Trung Quốc bắn thử một tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) xuống Thái Bình Dương ngày 25/9. Vụ phóng ICBM hiếm hoi này là một phần của hoạt động huấn luyện định kỳ của Lực lượng Tên lửa thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), và không nhằm vào bất kỳ quốc gia hoặc mục tiêu nào, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố.
Tên lửa đạn đạo liên lục địa này, mang theo đầu đạn giả, đã hạ cánh trong khu vực chỉ định trên biển, nhưng Bộ Quốc phòng Trung Quốc không cho biết cụ thể vị trí.
“Các quốc gia liên quan đã được thông báo trước về vụ phóng tên lửa… Bộ Quốc phòng lưu ý vụ phóng đã được kiểm tra về hiệu suất vũ khí, hiệu quả huấn luyện quân sự và đã đạt được các mục tiêu mong muốn”, Xinhua đưa tin ngày 25/9.
Trung Quốc hiếm khi thử nghiệm tên lửa đạn đạo liên lục địa ngoài vùng biển quốc tế. Một số chuyên gia cho rằng lần triển khai cuối cùng như vậy là vào tháng 5/1980, khi Bắc Kinh phóng tên lửa DF-5 xuống Nam Thái Bình Dương. Thông thường, PLA thử nghiệm tên lửa đạn đạo ở khu vực Tân Cương xa xôi của Trung Quốc hoặc ở biển Bột Hải.
Phân tích động cơ
Theo các chuyên gia, việc Trung Quốc chọn Thái Bình Dương làm địa điểm thử nghiệm phóng tên lửa là một màn trình diễn khả năng hạt nhân ngày càng gia tăng của họ và là một cảnh báo đối với Mỹ và các đồng minh trong khu vực.
“Không có khán giả tiềm năng nào khác, vì Trung Quốc không mong đợi phải đối đầu quân sự với Liên minh châu Âu (EU) hoặc Anh”, Steve Tsang – Giám đốc Viện Trung Quốc SOAS ở London, nói với hãng tin AP.
Vụ thử nghiệm cũng diễn ra vài tuần trước cuộc điện đàm dự kiến giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden. Điều này đánh dấu sự gia tăng căng thẳng an ninh khu vực với các đồng minh của Mỹ như Nhật Bản và Philippines, và tiếp tục “nóng” với vấn đề đảo Đài Loan (Trung Quốc), giới quan sát nhận định.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan hôm 26/9 cho biết, họ đang theo dõi vụ phóng tên lửa cùng với các cuộc tập trận quân sự khác của Trung Quốc đại lục trong khu vực.
Việc Trung Quốc phóng tên lửa trùng với thời điểm phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York “là một tín hiệu khá rõ ràng” đối với trật tự quốc tế, ông Drew Thompson – nghiên cứu sinh cao cấp tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore và cựu quan chức quốc phòng Mỹ, nhận định.
“Trung Quốc đang báo hiệu sự kiên nhẫn của họ có giới hạn, rằng họ sẵn sàng sử dụng vũ khí mạnh nhất của mình để ngăn chặn đối thủ hoặc trừng phạt nếu cần thiết, nếu sự răn đe thất bại”, ông Thompson nói.
Vụ phóng hôm 25/9 cũng diễn ra sau một loạt vụ bắt giữ liên quan đến tham nhũng trong năm nay, dính dáng một số sĩ quan cấp cao trong lực lượng tên lửa Trung Quốc. Theo chuyên gia, mục tiêu có thể là vừa để trấn an trong nước vừa gửi thông điệp ra thế giới rằng các vấn đề đã được giải quyết.
Kho tên lửa khổng lồ
Trung Quốc có quân đội thường trực lớn nhất thế giới và hải quân lớn nhất. Ngân sách quốc phòng của nước này cao thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ.
Theo Mỹ, Trung Quốc cũng có lực lượng không quân lớn nhất ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, với hơn một nửa số máy bay chiến đấu là các mẫu thuộc thế hệ thứ tư hoặc thứ năm. Trung Quốc cũng sở hữu một kho tên lửa khổng lồ, cùng với máy bay tàng hình, máy bay ném bom có khả năng mang vũ khí hạt nhân, tàu chiến mặt nước tiên tiến và tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Trong hơn một thập kỷ, ông Tập Cận Bình, người cũng là Chủ tịch Quân ủy Trung ương, đã dẫn dắt quá trình hiện đại hóa lực lượng vũ trang, với các khoản đầu tư vào công nghệ quân sự cao cấp từ máy bay chiến đấu tàng hình đến tàu sân bay và kho vũ khí hạt nhân ngày càng lớn.
Ngân sách quốc phòng của Trung Quốc đã tăng hơn gấp đôi kể từ năm 2015, ngay cả khi tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này đã chậm lại đáng kể. Báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ năm ngoái cho biết Trung Quốc đã tiếp tục củng cố khả năng của PLA trong “chiến đấu và giành chiến thắng trong các cuộc chiến tranh chống lại một kẻ thù mạnh”.
Báo cáo của Mỹ cũng ước tính Trung Quốc có hơn 500 đầu đạn hạt nhân tính đến tháng 5/2023 và đang trên đà tích lũy hơn 1,000 đầu đạn hạt nhân tính đến năm 2030. Trung Quốc chưa tiết lộ quy mô kho vũ khí hạt nhân của mình.
Trong khi đó, Nga được cho là có hơn 5,580 đầu đạn, bao gồm 4,380 đầu đạn dự trữ cho các lực lượng đang hoạt động. Nga có 1,200 đầu đạn hết hạn đang chờ dỡ bỏ, theo một báo cáo trong năm nay của Liên đoàn Các nhà khoa học Mỹ. Theo báo cáo, số đầu đạn hạt nhân của Mỹ là 5,044.
Triều Tiên, Mỹ thử ICBM
Rất ít quốc gia có ICBM trong kho vũ khí của mình, và việc thử nghiệm thường chỉ giới hạn trong lãnh thổ của họ. Triều Tiên đã thực hiện nhiều vụ thử ICBM kể từ năm 2017, bao gồm việc phóng thử một tên lửa nhiên liệu rắn vào tháng 12 năm ngoái. Tên lửa này rơi xuống vùng biển giữa bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản.
Đầu năm nay, Mỹ phóng hai ICBM không vũ trang được trang bị phương tiện tái nhập từ tiểu bang California và chúng hạ cánh xuống một bãi thử của Mỹ ở Quần đảo Marshall. (T/H, TPO)
