Chuột rút ở chân khi ngủ: Nguyên nhân và cách giảm đau nhanh chóng
Hầu hết các nguyên nhân gây chuột rút ở chân đều vô hại, nhưng nếu bị chuột rút ở chân thường xuyên, bạn cần được kiểm tra y tế càng sớm càng tốt.
Có tới 60% người trưởng thành ở Bắc Mỹ bị chuột rút ở chân vào ban đêm. Chuột rút chân là một cơn co thắt đột ngột gây đau đớn ở cơ bắp chân, có thể kéo dài từ vài giây đến 10 phút hoặc hơn. Các bác sĩ không biết nguyên nhân gây ra hầu hết các trường hợp chuột rút ở chân, nhưng thông thường chúng không phải do mất nước hoặc thiếu khoáng chất.
Giả thuyết phổ biến nhất là hầu hết các cơn chuột rút ở chân đều xuất phát từ việc thiếu phản xạ thần kinh bình thường khiến sợi cơ giãn ra khi nó bị co lại. Đó là lý do tại sao những người bị tái phát tình trạng chuột rút chân nên kiểm tra các tình trạng có thể gây tổn thương thần kinh như thiếu vitamin B12 hoặc tiểu đường.
Chuột rút xảy ra thường xuyên nhất vào ban đêm khi bạn đang ngủ, khi tập thể dục mạnh, khi bị rách cơ hoặc khi giữ chân ở tư thế không thoải mái, chẳng hạn như ngồi trên ghế quá lâu với cùng một tư thế. Nếu bạn thường xuyên bị chuột rút ở chân vào ban đêm, hãy kiểm tra sớm.
Chuột rút cơ bắp là gì?
Khi bạn xoay người trong khi ngủ, cơ bắp chân co lại, làm căng gân của chúng. Điều này kích thích các thụ thể căng thần kinh ở gân và gửi một thông điệp trở lại tủy sống, báo cho cơ bắp chân co lại. Sau khi bạn co cơ, các thông điệp phản xạ sẽ được gửi dọc theo dây thần kinh đến tủy sống để thư giãn cơ đó. Nếu thông điệp thư giãn bị chặn, cơ vẫn bị co lại và bạn bị chuột rút. Chuột rút khi ngủ thường là do phản xạ cơ bình thường quá mức khiến cơ bị co cứng và bị đau.
Người già và những người không tập thể dục có nguy cơ bị chuột rút cao hơn vì họ có cơ bắp nhỏ hơn và yếu hơn. Khi thời tiết nóng, nhiệt độ cao, cơ bắp có xu hướng mỏi nhanh hơn, làm tăng khả năng chuột rút ở chân; hơn nữa, việc tập luyện cường độ cao đòi hỏi bạn phải sử dụng các sợi sức mạnh co giật nhanh và khiến chúng mỏi sớm hơn so với các sợi sức bền co giật chậm.
Phải làm gì khi bạn bị chuột rút ở chân?
Khi bị chuột rút ở chân, bạn nên bước chậm nhẹ nhàng đồng thời dùng tay xoa bóp phần cơ bị co rút. Đừng tác dụng lực lớn lên cơ bị co vì bạn có thể làm rách nó.
Nếu tình trạng chuột rút tiếp tục xảy ra, hãy chườm lạnh để có thể làm giãn cơ đang co và làm tê cơn đau. Tiếp tục xoa bóp nhẹ nhàng cơ bắp.
Ngăn ngừa chuột rút ở chân
Bạn thường có thể ngăn ngừa chứng chuột rút ở chân vào ban đêm nếu:
- Tận dụng phản xạ căng cơ trước khi đi ngủ bằng cách kéo giãn cơ bắp chân.
- Dùng túi chườm nóng để chườm nhẹ lên bắp chân trong 10 phút trước khi đi ngủ.
- Tập thể dục thường xuyên để tăng cường cơ bắp chân của bạn. Nếu bạn là người không tập thể dục, bài tập tốt nhất có thể là đạp xe tại chỗ.
Hầu hết các nguyên nhân gây chuột rút ở chân đều vô hại, nhưng nếu bị chuột rút ở chân thường xuyên, bạn cần được kiểm tra y tế càng sớm càng tốt.
Các nguyên nhân gây chuột rút ở chân thường xuyên có thể điều trị được bao gồm:
- Tất cả các tình trạng có thể gây tổn thương mạch máu như xơ cứng động mạch.
- Mạch máu bị tắc nghẽn một phần.
- Dây thần kinh bị chèn ép ở phía sau.
- Tổn thương cơ.
- Tổn thương thần kinh.
- Bệnh thận.
- Mức khoáng chất bất thường như thiếu kali hoặc canxi.
- Thiếu vitamin B12.
- Nồng độ hormone bất thường như tuyến giáp thấp.
- Bệnh tiểu đường.
- Mất nước.
- Các loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc lợi tiểu (thường được kê đơn cho người bị huyết áp cao), steroid, raloxifene và teriparatide, thuốc trị hen suyễn như albuterol, thuốc giảm đau như naproxen hoặc pregabalin, thuốc statin để giảm cholesterol v.v…
- Có tới 30% trường hợp chuột rút ở chân vào ban đêm có thể là do suy tĩnh mạch hoặc giãn tĩnh mạch. Các chuyên gia về tĩnh mạch có thể siêu âm đánh giá các van để xem liệu chúng có bị hở hay không, khiến tĩnh mạch bị giãn ra để tạo ra tình trạng co rút (chuột rút). Điều này có thể được điều trị dễ dàng bằng cách sử dụng tia laser hoặc hóa chất để đóng các van hoặc tĩnh mạch kém hiệu quả.
Khuyến nghị
Khi bạn bị chuột rút ở chân vào ban đêm, hãy đứng dậy và bắt đầu đi lại một cách thận trọng đồng thời xoa bóp nhẹ nhàng phần cơ bị chuột rút. Cơn chuột rút sẽ giảm bớt trong vòng vài giây. Dừng đi bộ ngay lập tức nếu cơn đau trở nên trầm trọng hơn vì bạn có thể bị rách cơ.
Trong vài đêm tiếp theo, hãy thử giãn cơ bắp chân để tận dụng phản xạ căng cơ bằng động tác “chống đẩy vào tường” trước khi đi ngủ.
Đứng cách tường hoặc mặt bàn khoảng một cánh tay với cả hai chân đặt phẳng trên mặt đất. Đặt tay lên tường và từ từ uốn cong khuỷu tay để đưa phần thân trên của bạn gần tường hơn. Đếm đến mười rồi đẩy người ra khỏi tường bằng cách duỗi thẳng khuỷu tay. Lặp lại nhiều lần. (T/H, NTD)
