Chiến tranh thương mại Úc-TQ tiếp tục lan qua nho, mật ong khi xuất khẩu rượu Úc sang TQ giảm 96%

Nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc tại Úc đã cảnh báo các sinh viên và khách du lịch Trung Quốc sẽ đặt câu hỏi liệu có nên quay trở lại Úc sau đại dịch Coronavirus hay không, làm tăng khả năng tiếp tục giáng đòn thương mại vào hàng hóa của Úc.

Các bình luận từ đại sứ Cheng Jingye được đưa ra khi các nhà sản xuất rượu của Úc lao đao vì giá trị xuất khẩu của họ sang Trung Quốc giảm 96%.

Sự việc diễn ra sau quyết định của chính phủ Liên bang về việc hủy bỏ thỏa thuận Vành đai và Con đường của Victoria, một hành động được ông Cheng cho là “điên rồ và vô lý” vào ngày Thứ Năm.

Đại sứ này ngày càng trở nên chỉ trích các hành động của Úc trong năm qua, do Bộ Ngoại giao cấp cao ở Bắc Kinh thúc đẩy. Những lời chỉ trích đã diễn ra sau quyết định của Canberra ngăn chặn các khoản đầu tư của Trung Quốc, thực hiện các biện pháp an ninh quốc gia, leo thang chi tiêu quân sự và những lời hùng biện, đồng thời lên án các hành vi vi phạm nhân quyền của Bắc Kinh.

“Một số người cho rằng các vấn đề trong quan hệ thương mại song phương là do sự ép buộc kinh tế của Trung Quốc đối với Úc. Thật là một lập luận vô lý và không liên quan”, ông nói tại cuộc họp của Hội đồng Doanh nghiệp Trung Quốc tại Úc.

“Như người xưa nói, ai thắt nút thì người đó chịu trách nhiệm cởi ra”.

Các cuộc tấn công trả đũa của Trung Quốc đối với $20 tỷ đôla xuất khẩu đã ảnh hưởng đến các nhà sản xuất rượu địa phương trong số những ngành khó khăn nhất. Than, lúa mạch và gỗ phần lớn đã có thể đa dạng hóa sang các thị trường khác nhưng các nhà sản xuất rượu đã thấy giá trị xuất khẩu của họ sang Trung Quốc giảm từ $325 triệu đôla giữa tháng 12 năm 2019 và tháng 3 năm ngoái xuống còn $12 triệu đôla trong cùng kỳ năm nay.

Giám đốc Điều hành của Wine Australia, Andreas Clark, cho biết xuất khẩu giảm chủ yếu là do nhập khẩu của Trung Quốc giảm mạnh cũng như khối lượng xuất khẩu ít hơn.

Clark cho biết: “Bất chấp tác động của thuế quan của Trung Quốc, chúng tôi vẫn đang xem xét khả năng xuất khẩu suy giảm trong giai đoạn này chỉ đơn giản là do tình hình nguồn cung”.

Ngoài ra, các nhà xuất khẩu nho Úc hiện đang báo cáo sự chậm trễ của hải quan Trung Quốc do vấn đề thông quan COVID-19, trong khi các nhà xuất khẩu mật ong cũng nhận thấy sự chậm lại trong đơn đặt hàng từ các nhà bán lẻ Trung Quốc.

Những dấu hiệu ban đầu này phản ánh những hạn chế không chính thức được đặt ra đối với các ngành công nghiệp khác, có thể có tác động giảm nhẹ từ căng thẳng địa chính trị khi các nhà nhập khẩu Trung Quốc trở nên miễn cưỡng chấp nhận rủi ro hơn khi đặt mua hàng dự trữ của Úc, vì lo ngại họ sẽ bị chính phủ của họ chặn ở biên giới.

Phân tích của IBISWorld vào Tháng 12 cho thấy sữa, mật ong, trái cây và dược phẩm của Úc, chiếm từ 30% đến 40% thu nhập xuất khẩu của họ từ Trung Quốc, rất dễ bị tấn công thương mại nếu quan hệ tiếp tục xấu đi.

Nhưng chính giáo dục và du lịch là nguy cơ lớn nhất sau COVID đối với Úc. Vào Tháng Hai, các trường đại học Úc bắt đầu nhận được báo cáo rằng các cơ quan Trung Quốc trong khu vực nông thôn đang được chính quyền địa phương khuyến khích không gửi sinh viên mới đến Úc. Trung Quốc chiếm 37% thị trường sinh viên đại học nước ngoài trị giá $10 tỷ đôla mỗi năm của Úc.

Khách du lịch Trung Quốc đã chi ra $12.4 tỷ đôla ở Úc vào năm 2019 trước khi COVID-19 ngừng hoạt động du lịch quốc tế. Số liệu của Sở Thống kê Úc (ABS) cho thấy họ chiếm 15% lượng khách đến, ngoại trừ khách ngắn hạn đến từ New Zealand, cao gấp đôi so với nhóm lớn nhất tiếp theo –đến từ Mỹ. Ngành Du lịch Úc đã dự báo vào năm 2019 rằng 10.8 triệu người đang xem xét đi du lịch đến Úc trong 4 năm tới, một thị trường tiềm năng to lớn cho các nhà khai thác du lịch đã phải vật lộn để tồn tại trong thời gian đại dịch.

Ông Cheng cho biết vào ngày Thứ Năm rằng sự phân biệt chủng tộc do căng thẳng địa chính trị hiện nay sẽ khiến sinh viên và khách du lịch Trung Quốc đặt câu hỏi liệu họ có muốn đến Úc hay không.

“Câu hỏi của tôi là liệu có một môi trường thân thiện cho sự trở lại của họ hay không”, ông nói.

Tổng trưởng Ngân Khố Liên bang, ông Josh Frydenberg cho biết chính phủ sẽ duy trì các quan điểm về an ninh quốc gia và lên tiếng về các hành động vi phạm nhân quyền. Ông cho biết xuất khẩu lớn nhất của Úc, quặng sắt, trị giá $80 tỷ đôla một năm, vẫn kiên cường trước các mối đe dọa thương mại.

Ông nói với ABC: “Trung Quốc là nhà xuất khẩu thép lớn nhất thế giới và quặng sắt của chúng ta đã giúp họ phát triển nền kinh tế của riêng mình”.

“Họ không thể sao chép quặng sắt của chúng ta cả về chất lượng và số lượng một cách dễ dàng từ các quốc gia khác”.

Cựu Thủ tướng Úc, ông Kevin Rudd cho biết luận điệu quân sự leo thang của Úc trong tuần này là do nhu cầu thay đổi chương trình nghị sự chính trị trong nước, “không phải bất kỳ thay đổi cơ bản nào trong an ninh khu vực trong những tuần gần đây, trong khi liều lĩnh ném dầu vào lửa Trung Quốc”.

Một bài phát biểu của Thư ký Bộ Nội vụ Michael Pezzullo đã làm gia tăng căng thẳng vào ngày Thứ Ba sau khi ông tuyên bố “tiếng trống trận” đang vang lên liên quan đến những lo ngại về ý định của Trung Quốc đối với Đài Loan.

Bài phát biểu, chủ yếu tập trung vào “cơ hội hòa bình” đã bị Bộ Ngoại giao Trung Quốc ở Bắc Kinh chỉ trích vào ngày Thứ Tư vì đã thổi phồng “mối đe dọa chiến tranh” một cách vô trách nhiệm.

“Những người này là những kẻ gây rối thực sự”, phát ngôn viên của Bộ, Zhao Lijian nói. (NQ)