Tuesday, April 30, 2024

Nhân Quyền

The Vietnamese Newspaper

Chết vì COVID-19 –Cái chết kinh khủng nhất!

Nếu như cách đây một năm, mọi người giở báo, đọc tin tức hàng ngày từ Vũ Hán, nơi khỏi phát dịch bệnh COVID-19 và đếm con số tử vong, thì những tháng qua, chuyện ấy xảy ra ngay đất nước mình, ngay trước mắt mình.

Tử thần chờ trực

Chỉ sau một năm, toàn thế giới ghi nhận gần 2.5 triệu người đã chết vì dịch bệnh COVID-19. Đó là những cái chết thảm thiết, đau đớn. Đó là hàng triệu đám tang không bình thường. Tất cả đều không bình thường, từ lúc một bệnh nhân COVID-19 nhắm mắt xuôi tay, cho đến khi thân xác thành tro bụi, hay nằm sâu dưới lòng đất, họ không có bất cứ người thân nào được ở bên cạnh. Đó là những nỗi thống khổ, không bút mực nào tả xiết.

Chôn cất một người chết vì COVID-19. Hình: Wikipedia.

Những gì xảy ra sau tấm màn ngăn cách giữa bệnh nhân này với bệnh nhân kia trong bệnh viện, chỉ có đội ngũ y tá, bác sĩ chứng kiến. “Không ai thấy được cảnh bệnh nhân oằn mình vì đau đớn, thân nhân của họ không thể thấy được. Nhờ vậy phần lớn chúng ta thoát được việc phải chứng kiến điều tồi tệ nhất của căn bệnh này,” – bác sĩ Todd Rice, chuyên gia về phổi và chăm sóc tích cực thuộc Trung Tâm Y Khoa Đại Học Vanderbilt, tiểu bang Tennessee, nói trên Vox.

Một khi đã phải cấp cứu, là lúc bệnh nhân COVID-19 hầu như đã trải qua những ngày rất khó khăn, và gần như lúc đó họ không thể tự thở. Khi ấy, coronavirus đã tấn công vào hai lá phổi của người bệnh, khiến càng lúc họ càng khó hấp thụ đủ oxygen với mỗi hơi thở. Điều này khiến bệnh nhân phải thở mỗi lúc một nhanh hơn, như kiểu “hớp không khí” – từ mức trung bình 14 lần/phút lên đến 30 hoặc 40 lần. Trong trạng thái bị ngộp thở, người bệnh trở nên hoảng loạn.

“Hãy tưởng tượng bạn đang phải thở bằng một cái ống hút rất hẹp. Sẽ chẳng có vấn đề gì, nếu bạn thở như vậy trong vòng 15-20 giây. Nhưng thử xem, cảm giác kinh khủng thế nào nếu cứ phải thở như thế trong hai tiếng đồng hồ, rồi thậm chí nhiều ngày hoặc nhiều tuần,” – bác sĩ Jess Mandel, chuyên gia phổi và chăm sóc tích cực thuộc Bệnh Viện UC San Diego Health, giải thích.

Một bác sĩ khác kể rằng bệnh nhân COVID-19 mô tả cảm giác phổi của họ như đang bị lửa đốt, hoặc hàng ngàn con ong đang cùng chích bên trong lồng ngực. Có người phổi bị tràn dịch nên cảm giác như thở qua một đống bùn, hoặc giống như đang bị ai bóp chết. Giống như tử thần đứng sát bên cạnh để đưa họ đi. Sự hành hạ dữ dội đến mức nhiều bệnh nhân ước tử thần hãy đưa họ đi cho mau. “Họ nói ‘tôi chỉ muốn chết thôi vì cảm giác này kinh khủng quá’. Đó là những điều mà con virus này gây ra,” bác sĩ này kể.

Bác sĩ Todd Rice đặc biệt lưu ý có điều gì đó khác lạ ở bệnh nhân COVID-19 mà ông chăm sóc so với những bệnh nhân khác, đó là nhiều người có cảm giác cận kề cái chết. Điều này đúng như tâm sự của bệnh nhân nào đó, nói rằng họ đang bị ai đó bóp nghẹt.

Bác sĩ Meilinh Thi, Trung Tâm Y Khoa Đại Học Nebraska, cũng chia sẻ những điều kinh hoàng tương tự: “Rất nhiều bệnh nhân, bất kể tuổi tác, cảm nhận được cái chết đang đến gần. Họ nói thẳng với tôi rằng họ có cảm giác sắp chết và một cách đáng sợ là những bệnh nhân đó cuối cùng đều qua đời.”

Khi coronavirus đã tấn công vào hai lá phổi của người bệnh, khiến càng lúc họ càng khó hấp thụ đủ oxygen với mỗi hơi thở. Hình một bệnh nhân COVID-19 đang được chăm sóc. Credit: Mufid Majnun/Unsplash.

Bất cứ ai cũng có thể chết như thế!

Các bác sĩ ước tính, khi một ai đó nhiễm COVID-19 nặng đến mức cần phải dùng đến máy trợ thở, cơ hội sống sót của họ ở mức 40-60%. Tỷ lệ này chẳng khác nào đánh cược 50-50. Có thể sống, mà cũng có thể chết. Không có gì được gọi là bảo đảm.

Mùa Thu năm 2020, khi dịch bệnh bùng phát, nhiều bệnh nhân ở độ tuổi 40-50 cũng không qua khỏi do hầu hết đều đã có bệnh sẵn, như tiểu đường, béo phì,…nhưng họ đều sống bình thường trước khi bị COVID-19 tấn công. Một bệnh nhân tuổi trung niên khi thấy được đặt ống thở, biết mình khó qua khỏi, chỉ kịp nói với bác sĩ: “Cảm giác…không thở được thật là kinh hoàng. Hãy làm ơn nói với mọi người phải luôn đeo khẩu trang. Tôi không muốn ai bị như mình bây giờ, kể cả đó là kẻ thù của tôi.” Sau khi bệnh nhân này qua đời, vị bác sĩ điều trị cho anh tweet những lời cảnh báo, trong đó có dẫn “lời trăng trối” của bệnh nhân xấu số kia: Hãy đeo khẩu trang!

Trong bệnh viện, nếu thể trạng bệnh nhân suy yếu chậm, bác sĩ có thể thu xếp để họ nói chuyện với gia đình trước khi đặt nội khí quản, vì sau đó họ có thể bất tỉnh, hoặc không còn khả năng nói chuyện, cho đến lúc họ bị rút ống thở vì bác sĩ không còn cách nào khác để cứu sống bệnh nhân mình.

Tuy nhiên tình trạng sức khỏe của phần lớn bệnh nhân COVID-19 đều diễn biến rất nhanh, nên người mà họ tiếp xúc cuối cùng trước khi được gây mê, là bác sĩ. “Bất cứ ai cũng đều có thể rơi vào hoàn cảnh đó,” bác sĩ Todd Rice cho biết. “Mặc dù có quy định cách ly nghiêm ngặt bệnh nhân COVID-19, chúng tôi luôn cố gắng không để họ qua đời một mình. Với những người diễn biến quá nhanh, không đủ thời gian gọi gia đình, bác sĩ và y tá sẽ đứng vây quanh. Họ sẽ chết trong lúc được làm thủ thuật hồi sinh tim phổi, hoặc nếu không có lệnh, chúng tôi chỉ đứng nhìn họ từ từ ra đi.”

Một bác sĩ ở ngồi bất thần sau ca trực. Hình: Annalisa Silvestri/Wikipedia.

Với những bệnh nhân còn thời gian, thân nhân của họ được vào thăm với trang phục bảo hộ toàn thân (PPE). Bác sĩ Meilinh Thi kể chi tiết: “Đến lúc này chúng tôi chỉ thực hiện các biện pháp giảm đau cho bệnh nhân. Khi ống nội khí quản được rút ra, bệnh nhân thường thở gấp hoặc ho sặc lên một tiếng, do cơ thể đấu tranh để hút được oxygen, trước khi họ lìa đời.”

Mặc dù bệnh nhân COVID-19 luôn được chăm sóc hết lòng, nhưng các bác sĩ đều cảm nhận, chết vì COVID-19 là cái chết kinh khủng nhất họ từng chứng kiến. Nó tàn phá không chỉ cơ thể, mà cả tâm trí của con người một cách hết sức dã man.

Đã có 2,5 triệu người không chiến thắng nổi COVID-19. Họ chưa muốn chết, và họ cũng không muốn ai chết như họ. Có thể đó là lý do mà những bệnh nhân COVID-19 đều khuyên mọi người hãy làm mọi cách có thể, không cho virus tấn công. Bởi một khi nó (virus) đã xâm lấn được vào cơ thể con người, ai cũng sẽ phải đối mặt với cái chết kinh khủng nhất. (SGN)