Tuyên bố rằng Thụy Sĩ cấm chụp quang tuyến vú là sai sự thật
Kate Atkinson
Ngày 26 tháng 8 năm 2024
NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ
Chụp quang tuyến vú đã bị cấm ở Thụy Sĩ.
PHÁN QUYẾT CỦA CHÚNG TÔI
Sai. Chụp quang tuyến vú vẫn có ở Thụy Sĩ.
AAP FACTCHECK – Thụy Sĩ đã trở thành quốc gia đầu tiên cấm phép kiểm tra tầm soát thông thường để phát hiện ung thư vú, theo các tuyên bố trực tuyến.
Điều này là sai sự thật. Chụp quang tuyến vú, được sử dụng để phát hiện ung thư vú, chưa bị cấm ở quốc gia Châu Âu này.
Tuyên bố đó đang được chia sẻ rộng rãi trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, X và TikTok.
“Phụ nữ đi chụp quang tuyến vú có thể không nhận thức được tác hại mà việc đó gây ra cho bản thân họ,” một bài đăng cho biết.
“50-60% kết quả ‘dương tính’ là không đúng!! Vậy nên, việc bị chẩn đoán mắc ‘ung thư vú’ ở 50-60% trường hợp, hóa ra hoàn toàn không bị!!”
Các bài đăng đó tuyên bố rằng phương pháp kiểm tra này chiếu tia X quang vào bệnh nhân. Việc này gây kích thích khối u phát triển.
“Thụy Sĩ là quốc gia đầu tiên trên thế giới cấm chụp quang tuyến vú.”
Chụp quang tuyến vú sử dụng tia X quang để phát hiện ung thư, đặc biệt là những khối u quá nhỏ nên không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận được.
Trong phương pháp kiểm tra này, mỗi bên vú sẽ được ép giữa hai tấm, giúp dàn mô vú ra để có thể chụp được hình ảnh rõ nét.
Văn phòng Y tế Công cộng Liên bang Thụy Sĩ nói với AAP FactCheck rằng các bài đăng trên mạng xã hội là sai.
“Chụp quang tuyến vú hoàn toàn không bị cấm ở Thụy Sĩ. Chụp quang tuyến vú được bảo hiểm y tế chi trả và được khuyến nghị đối với phụ nữ trong độ tuổi từ 40-59 thực hiện hàng năm và từ 60-75 thực hiện hai năm một lần,” một phát ngôn viên cho biết.
Một phát ngôn viên của Bệnh viện Đại học Zurich cũng xác nhận rằng chụp quang tuyến vú có tại Thụy Sĩ.
Tuyên bố đó có thể dựa trên một báo cáo năm 2014 của Hội đồng Y khoa Thụy Sĩ hiện đã không còn tồn tại, trong đó đặt ra câu hỏi về ích lợi của việc chụp quang tuyến vú và khuyến nghị chấm dứt việc sử dụng phương pháp này.
Các chuyên gia và tổ chức y tế đã chỉ trích những kết quả tìm thấy này, gọi báo cáo đó là “sai sót và gây hiểu lầm”.
Các bài đăng trên mạng xã hội cũng tuyên bố rằng chụp quang tuyến vú có tỉ lệ kết quả dương tính giả cao, gây ra rủi ro nguy hiểm cho sức khỏe và thúc đẩy khối u phát triển.
Các chuyên gia y tế nói với AAP FactCheck rằng phép kiểm tra tầm soát để phát hiện ung thư này an toàn và quan trọng để phát hiện ung thư sớm.
Giáo sư Nehmat Houssami, bác sĩ chuyên khoa vú và y tế công cộng tại Đại học Sydney, cho biết việc chụp quang tuyến vú – giống như tất cả các phép kiểm tra tầm soát – có thể cho kết quả dương tính giả, tùy thuộc vào từng phương pháp thực hành.
Bà nói rằng bằng chứng của Australia cho thấy kết quả dương tính giả xảy ra trong khoảng ba phần trăm các cuộc kiểm tr tầm soát (bảng 5, trang 4).
“Khi điều đó xảy ra, cá nhân đó được được gọi để trở lại làm các phép kiểm tra thêm và kết quả sai có thể được làm rõ,” Giáo sư Houssami cho biết.
Bruce Mann, giáo sư về phẫu thuật tại Đại học Melbourne, cho biết không có bằng chứng nào cho thấy chụp quang tuyến vú thúc đẩy khối u.
“Đúng, chụp quang tuyến vú không thoải mái, nhưng không có bằng chứng cho thấy nó gây ra bất kỳ tác hại lâu dài nào,” Giáo sư Mann nói.
“Lượng phóng xạ trong cuộc chụp quang tuyến vú rất nhỏ, và được theo dõi chặt chẽ.”
Giáo sư Houssami cho biết về mặt lý thuyết, phóng xạ từ tia X quang có thể gây ung thư, nhưng nguy cơ là rất nhỏ và lợi ích thì lớn hơn rất nhiều.
Một nghiên cứu năm 2020 theo dõi nửa triệu phụ nữ trong độ tuổi 40-69 ở Thụy Điển phát hiện thấy rằng chụp quang tuyến vú làm giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú, trong đó “giảm 41 phần trăm nguy cơ tử vong do ung thư vú trong vòng 10 năm… và giảm 25 phần trăm tỷ lệ ung thư vú ở giai đoạn muộn”.
Nghiên cứu của Viện Sức khỏe và Phúc lợi Australia, tương tự, cũng phát hiện thấy rằng những phụ nữ tuổi từ 50-69 bị ung thư mà được phát hiện qua chương trình chụp quang tuyến vú của BreastScreen có nguy cơ tử vong thấp hơn 54-64% so với những phụ nữ bị ung thư không sử dụng dịch vụ của BreastScreen (trang 10).
“Điểm mấu chốt là các thử nghiệm ngẫu nhiên đã chỉ ra rằng việc kiểm tra tầm soát để phát hiện ung thư vú bằng phép chụp quang tuyến vú làm giảm nguy cơ tử vong do ung thư vú,”
Giáo sư Mann cho biết, đồng thời trích dẫn nghiên cứu của Australia cho thấy phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh sau khi chụp quang tuyến vú ít có khả năng cần phẫu thuật cắt bỏ vú hơn. (AAP)
