Monday, December 23, 2024

Nhân Quyền

The Vietnamese Newspaper

Trump: Bị kết án một trọng tội có thể làm Tổng thống Mỹ không?


Người bị kết án trọng tội có thể làm Tổng thống Mỹ không?

Không có nhiều đòi hỏi đề ra đối với một người muốn làm Tổng thống Mỹ. Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, bất kỳ ai ít nhất 35 tuổi, là công dân sinh ra tại Hoa Kỳ và cư trú tại Hoa Kỳ trong ít nhất 14 năm đều đủ điều kiện để được bầu làm tổng thống. Bởi vì Hiến pháp không đề cập đến hồ sơ tội phạm, một người bị truy tố hoặc bị kết án trọng tội sẽ không bị cấm đảm nhận vai trò tổng thống miễn là họ đáp ứng các yêu cầu khác.

Có thể thêm các tiêu chuẩn đối với ứng viên Tổng thống chăng?

Bởi vì các điều kiện để làm tổng thống đã được ghi trong Hiến pháp Hoa Kỳ, Quốc hội không thể bổ sung thêm các hạn chế mà không tu chính Hiến pháp. Tu chính hiến pháp không phải là một chuyện dễ dàng, không chỉ đòi hỏi phải có đa số phiếu 2/3 ở cả Hạ viện và Thượng viện, mà còn phải được 3/4 các cơ quan lập pháp tiểu bang của cả nước phê chuẩn.

Việc làm nào khiến một người không đủ tư cách làm Tổng thống?

Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ nghiêm cấm bất kỳ ai tham gia vào cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn chống lại Hoa Kỳ nắm giữ chức vụ công. Điều khoản này được viết sau cuộc Nội chiến Hoa Kỳ và không đề cập đến các tội khác.

Báo Mỹ đăng tin cựu Tổng thống Donald Trump bị một đại bồi thẩm đoàn ở Manhattan, Thành phố New York đề nghị truy tố hình sự. Hình Reuters

Trước nay có Tổng thống Mỹ nào phạm trọng tội không?

Không có tổng thống Mỹ nào bị kết án trọng tội. Tổng thống Richard Nixon bị coi là đồng phạm không bị truy tố vào năm 1974 vì vai trò của ông trong vụ bê bối Watergate nhưng chưa bao giờ bị buộc tội. Ông từ chức trước khi thủ tục luận tội bắt đầu và sau đó được Tổng thống Gerald Ford ân xá. Tổng thống Andrew Johnson, Bill Clinton và Donald Trump đều đã bị Hạ viện Hoa Kỳ luận tội nhưng được Thượng viện tha bổng. Các bản luận tội không phải là cáo buộc hình sự.

Trọng tội bị kết án có thể phục vụ trong Quốc hội không?

Được. Như với nhiệm kỳ tổng thống, Hiến pháp Hoa Kỳ đặt ra một số yêu cầu để phục vụ trong Quốc hội. Các thành viên trong Hạ viện phải ít nhất 25 tuổi, đã là công dân Hoa Kỳ ít nhất bảy năm và sống ở tiểu bang mà họ đại diện. Các thượng nghị sĩ cũng có những yêu cầu tương tự, nhưng yêu cầu về thời gian cư trú của họ là chín năm và phải từ 30 tuổi trở lên. Không có đề cập đến vấn đề hồ sơ tội phạm.

Còn các quy định của Quốc hội thì sao?

Hạ viện có một quy tắc nội bộ rằng bất kỳ thành viên nào bị kết án phạm tội có thể dẫn đến hai năm tù trở lên đều không được bỏ phiếu hoặc tham gia các hoạt động của ủy ban. Tuy nhiên, các đặc quyền của người đó có thể được khôi phục nếu người đó tái đắc cử vào Quốc hội. Thượng viện không có một quy tắc tương tự. Cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đều có thể trừng phạt các thành viên của mình tại Hạ viện và Thượng viện, bao gồm cả việc loại bỏ họ khỏi các ủy ban nếu thấy phù hợp.

Có hạn chế nào khác đối với việc tranh cử vào chức vụ dân cử liên bang?

Tu chính án thứ 22 của Hiến pháp Hoa Kỳ giới hạn một tổng thống chỉ được làm hai nhiệm kỳ. Tu chính án được thông qua sau cái chết của Tổng thống Franklin Roosevelt năm 1945, người đã đắc cử bốn lần. Không có giới hạn nhiệm kỳ cho các thành viên của Quốc hội. (T/H, VOA)