Nhìn lại bí quyết giúp Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ
Khi tạm biệt Washington vào Tháng 1/2021 trong bối cảnh bị mất lòng dân và suy yếu, ông Donald Trump đã ám chỉ đến sự trở lại. ‘Tạm biệt. Chúng tôi yêu các bạn. Chúng tôi sẽ trở lại dưới một hình thức nào đó’ – ông Donald Trump nói với những người ủng hộ tại căn cứ Andrews, nơi 21 phát súng vang lên như một phần của lễ tiễn biệt. 4 năm sau, ông đã thực hiện lời nói của mình.
Biến thử thách thành cơ hội
Còn nhớ, khi cuộc bầu cử năm 2020 kết thúc, những người ủng hộ ông Trump đã xông vào điện Capitol một cách dữ dội do không chấp nhận thất cử. Trong những năm sau đó, cựu Tổng thống Donald Trump bị đổ lỗi cho những thất bại của đảng Cộng hòa, bị truy tố 4 lần, bị kết án về 34 tội danh, bị phán quyết là đã thổi phồng tài sản của mình trong một phiên tòa xét xử gian lận dân sự. Ông vẫn phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới hơn nửa tỷ USD và viễn cảnh ngồi tù. Nhưng vị tỷ phú – chính trị gia lão luyện Donald Trump đã xoay xở để biến những rắc rối của mình thành động lực thúc đẩy sự đồng cảm của cử tri.
Chỉ 2 ngày trước khi ông Trump đến Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa để chính thức chấp nhận đề cử của đảng mình lần thứ hai, ông đã sống sót khi bị một tay súng ám sát bắn sượt qua tai trong cuộc vận động tranh cử ở Butler, tiểu bang Pennsylvania. Sau khi tay súng bị hạ, ông Trump đứng dậy, được các mật vụ vây quanh, khuôn mặt còn dính máu và giơ nắm đấm lên không trung hét lớn “Chiến đấu! Chiến đấu! Chiến đấu!”. Đám đông bùng nổ trong tiếng reo hò. Khoảnh khắc đó đã trở thành lời kêu gọi tập hợp cho chiến dịch của ông. “Nếu bạn muốn biến ai đó thành biểu tượng, hãy thử ném họ vào tù, thử khiến họ phá sản… Nếu bạn muốn biến ai đó thành biểu tượng, hãy cố giết người đó. Tất cả những điều đó đều thất bại. Chúng chỉ khiến ông ấy trở nên lớn mạnh và quyền lực hơn với tư cách là một thế lực chính trị” – Roger Stone, một đảng viên Cộng hòa lâu năm, người đã biết ông Trump trong 45 năm và được cựu Tổng thống ân xá, cho biết.
Đáng ngạc nhiên hơn, đảng Dân chủ đến giai đoạn cuối của cuộc bầu cử bất ngờ thay ứng cử viên. Sự thay đổi này đã khiến ông Trump mất bình tĩnh. Ông đã chi hàng triệu USD để đánh bại ông Biden, giờ phải “bắt đầu lại từ đầu”. Lần này, ông đối mặt với một ứng cử viên không chỉ trẻ hơn gần 20 tuổi, hiện thân cho sự thay đổi thế hệ mà còn có khả năng trở thành nữ Tổng thống Mỹ đầu tiên. “Khi nghĩ về cuộc bầu cử này, cho dù là cáo trạng, kết án, nỗ lực ám sát hay thay đổi ứng cử viên, thì đó vẫn là một chiến dịch bất ngờ ở rất nhiều cấp độ khác nhau” – ông Chris LaCivita, cố vấn cấp cao trong chiến dịch tranh cử của ông Trump thừa nhận.
Một liên minh Cộng hòa mới
Sau thất bại năm 2020, chiến dịch vận động của ông Donald Trump đã nỗ lực để tăng sức hấp dẫn của ông vượt ra ngoài nhóm cơ sở là tầng lớp lao động da trắng vốn mang lại chiến thắng nhiệm kỳ đầu tiên. Chiến dịch lần này thu hút những người trẻ tuổi, người da màu và gốc La tinh, bao gồm nhiều người được bỏ phiếu nhưng cảm thấy cuộc sống của họ không tiến lên được, chưa kể cử tri Do Thái và người Hồi giáo. Khó ai có thể tưởng tượng được cách đây 8 năm, Tổng thống Trump từng kêu gọi “đóng cửa hoàn toàn với những người Hồi giáo nhập cảnh” thì trong năm 2024 này, ông mời lên sân khấu ông Amer Ghalib – Thị trưởng người Mỹ gốc Ảrập ở Hamtramck, bang Michigan. Ông Trump cũng đến thành phố Dearborn (Michigan), nơi có đa số người Mỹ gốc Ả-rập, để dừng chân trong chiến dịch. Rất nhiều cử tri ở vùng đất này coi ông là hy vọng cuối cùng để chấm dứt cuộc chiến đang diễn ra ở Trung Đông.
Ngay từ đầu, nhóm vận động tranh cử của ông Trump đã sớm nhận ra rằng, họ sẽ tập trung vào những cử tri ít có khả năng đi bỏ phiếu. Đó là những người ngại đi bầu cử và có nhiều khả năng nhận được tin tức từ các nguồn không chính thống. Để tiếp cận họ, ông Trump đã bắt đầu một chiến dịch phát thanh số podcast, xuất hiện cùng những người dẫn chương trình được yêu thích, nói với những người cảm thấy bị lãng quên rằng, ông đồng cảm với tình trạng hiện tại của họ.
Ông Trump đã tham dự các trận bóng đá, các trận đấu võ thuật thường phát trực tiếp trên các kênh thể thao. Chiến dịch cũng nỗ lực tạo ra những khoảnh khắc ấn tượng. Cựu Tổng thống đã đến thăm một cửa hàng McDonald’s, mặc tạp dề và phục vụ đồ ăn cho khách hàng là lái xe. Vài ngày sau, ông đã tổ chức một cuộc họp báo từ một chiếc xe chở rác và mặc áo bảo hộ màu vàng. Các đoạn clip về những lần xuất hiện đó đã thu hút hàng trăm triệu lượt xem trên các nền tảng như TikTok, giúp làm nổi bật một khía cạnh hấp dẫn của ông Trump mà những người không ủng hộ thường không nhận ra. Jaden Wurn (20 tuổi), sinh viên trường Cao đẳng Lafayette ở Pennsylvania, người đã bỏ phiếu cho Trump cho biết, anh bị thu hút bởi khiếu hài hước của cựu Tổng thống. “Ông Trump có thể nói về chính sách, về văn hóa, về chơi gôn, về bất cứ điều gì. Ông ấy chỉ cần ngồi xuống trò chuyện vui vẻ, dễ gần, thật là một người vui tính”.
Điều chính yếu nhất là ông Donald Trump đã nắm bắt được sự bất mãn lan rộng khi đất nước bị tàn phá bởi nhiều năm lạm phát cao. Trong khi phần lớn thông điệp của chiến dịch tập trung vào nền kinh tế và nhập cư, ông Trump cũng cố gắng lấy lòng cử tri bằng các chương trình tặng quà, hứa sẽ chấm dứt thuế đối với tiền boa, tiền làm thêm giờ và phúc lợi an sinh xã hội. Chiến dịch của ông Trump vì thế đã thành công trong sứ mệnh của mình, hình thành một liên minh tầng lớp lao động mới vượt qua ranh giới chủng tộc.
Ngoài ra, một quyết định của Ủy ban bầu cử Liên bang Mỹ trong năm 2024 này cho phép các nhóm vận động tranh cử được phối hợp với các nhóm bên ngoài, như Turning Point Action của Charlie Kirk (người trung thành với ông Trump) và America PAC của tỷ phú công nghệ Elon Musk. Những nhóm này đã đầu tư nhiều tiền bạc và sự ảnh hưởng của mình để cổ xúy cho ông Donald Trump tái đắc cử.
Đội ngũ trợ lý chuyên nghiệp và “canh bạc” thực địa
Quan trọng hơn cả, nhóm vận động tranh cử của ông Donald Trump nhanh chóng tìm ra điểm yếu của ứng cử viên Kamala Harris. Nữ chính trị gia này còn được coi là “người theo chủ nghĩa tự do nguy hiểm” khi theo đuổi các chính sách tiến bộ vào lần đầu tiên tranh cử Tổng thống năm 2020. Về cơ bản, thông điệp của “chiến binh vui vẻ” (vì hay cười) này trái ngược với tâm trạng lo lắng cho cuộc sống hàng ngày của cử tri. Đáng chú ý, vào tháng 10, khi được hỏi trên truyền hình rằng liệu bà Harris có làm điều gì khác biệt so với Tổng thống Joe Biden trong 4 năm qua không, bà đã trả lời rằng “không”. Chiến dịch tranh cử của ông Trump đã vui mừng khi thấy đoạn clip và họ đã nhanh chóng quảng bá, cho thấy ứng cử viên đảng Dân chủ đã không đưa ra được một chương trình nghị sự thể hiện sự thay đổi so với đương kim Tổng thống Biden. “Cử tri Mỹ đã sẵn sàng chuyển sang một hướng khác. Họ muốn một người sẽ thay đổi. Họ không cần phải nghĩ lại 20 hoặc 30 năm trước, chỉ cần nhìn lại 4 – 5 năm trước. Và họ muốn điều đó trở lại Nhà Trắng” – ông Corey Lewandowski, cố vấn lâu năm của ông Donald Trump cho biết.
Cũng cần nói thêm, không giống như các chiến dịch trước đây được đánh dấu bằng những thay đổi và mâu thuẫn trong đội ngũ nhân sự, đội ngũ trợ lý phiên bản 2024 của ông Donald Trump được ca ngợi là có năng lực và kỷ luật nhất, với sự ghi nhận dành cho bà Susie Wiles, người được công bố sẽ giữ chức Chánh văn phòng Nhà Trắng trong thời gian tới. Khi cuộc đua tiến vào chặng cuối cùng, nhóm của ông Trump vẫn thể hiện sự tự tin, ngay cả khi các cuộc thăm dò dư luận cho thấy sự cân bằng đến sít sao. Họ tiếp tục tấn công, lên lịch các cuộc mít tinh ở các tiểu bang mà đảng Dân chủ chiếm ưu thế như Virginia và New Mexico, cũng như sự kiện mít tinh quan trọng ở New York.
Có một câu chuyện thú vị không phải ai cũng biết là, vào chủ nhật cuối cùng trước cuộc bầu cử, tại một cuộc mít tinh ở Pennsylvania, ứng cử viên Tổng thống Trump có vẻ kiệt sức, bỏ bài diễn thuyết được soạn sẵn để bắt đầu có những phát biểu lạc đề. Màn trình diễn này quá mất kiểm soát đến nỗi bà Susie Wiles phải bước ra ngoài và nhìn chằm chằm vào ông Trump khi ông nói. Đến hôm sau, ông Trump lại trở lại với quỹ đạo, thậm chí còn hỏi lại: “Vậy là tôi được phép nói điều đó, phải không Susan Wiles?”.
Vào buổi tối của Ngày bầu cử 5/11, khi các trợ lý hàng đầu của ông tụ tập trong văn phòng tại “đại bản doanh” Mar-a-Lago ở Florida, ông Trump đã dành phần lớn thời gian để trò chuyện với bạn bè và những người thân tín. Ông cũng chăm chú theo dõi màn hình được lắp trong sảnh lớn. Đây không chỉ là một cuộc bầu cử mà ông đang đấu tranh cho sự tự do của mình. Bởi ngay khi nhậm chức, ông sẽ có thể chấm dứt các cuộc điều tra liên bang nhắm vào bản thân. Sau khi Fox News thông báo kết quả cuộc đua, ông Trump tuyên bố: “Ngày này sẽ mãi mãi được ghi nhớ là ngày người dân Mỹ giành lại quyền kiểm soát đất nước của họ. Đây là một chiến thắng vĩ đại sẽ giúp chúng ta đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại”. (ANTD, AP)
