Kem chống nắng bị coi là trò lừa đảo trong tuyên bố vô căn cứ về ung thư da
George Driver
Ngày 25 tháng 7 năm 2024
NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ
Mặt trời không gây ung thư trừ khi bạn phơi nắng với hóa chất trên da.
PHÁN QUYẾT CỦA CHÚNG TÔI
Sai. Bức xạ UV từ mặt trời gây tổn thương cho DNA, mà có thể gây ung thư da. Các hóa chất trong kem chống nắng giúp ngăn chặn hoặc hấp thụ UV.
AAP FACTCHECK – Một người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đã tuyên bố rằng kem chống nắng là một trò lừa đảo và ánh nắng mặt trời chỉ gây ung thư nếu bạn “phơi nắng với hóa chất trên da”.
Điều này không đúng sự thật. Ung thư da là do bức xạ cực tím (UV) từ mặt trời gây ra, làm tổn thương DNA và làm cho các tế bào da đột biến và hình thành các tế bào ung thư.
Các hóa chất trong kem chống nắng giúp hấp thụ hoặc phản xạ bức xạ này.
Ung thư da lần đầu tiên được ghi nhận cách đây hàng nghìn năm, trong khi kem chống nắng hóa chất thương mại hiện đại đầu tiên được nhà hóa học Thụy Sĩ Franz Greiter phát triển vào năm 1946.
Tuyên bố này xuất hiện trong một bài đăng dài trên Instagram của Rhys Menzel, một cựu thí sinh trong chương trình truyền hình thực tế Australian Ninja Warrior. Trong bài đăng đó, anh đưa ra một số tuyên bố về việc kem chống nắng có hại.
“Bạn muốn bảo vệ làn da của mình? Hãy đọc bên dưới,” chú thích ghi rõ. “Điều đầu tiên cần làm là ngừng bôi kem chống nắng. Các hóa chất trong 99% kem chống nắng sẽ làm tổn thương da của bạn nhiều hơn là giúp ích cho da… Mặt trời không gây ung thư trừ khi bạn phơi nắng với hóa chất trên da của bạn.”
Chú thích tiếp tục quảng bá một sản phẩm “liệu pháp ánh sáng đỏ” mà anh Menzel làm tiếp thị liên kết, tuyên bố rằng sản phẩm này có thể “làm cho da bạn khỏe mạnh”.
Đoạn phim đi kèm cho thấy cảnh anh cởi trần ở nhiều địa điểm khác nhau với đoạn lồng tiếng nói rằng “kem chống nắng là một trò lừa đảo”.
Theo Mayo Clinic, tổ chức chăm sóc sức khỏe Hoa Kỳ, ung thư da thường phát triển trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, mặc dù ung thư da cũng có thể hình thành trên các bộ phận của cơ thể ít tiếp xúc với ánh mặt trời.
Bức xạ UV từ mặt trời gây tổn thương DNA, dẫn đến đột biến “khiến các tế bào phát triển mất kiểm soát và hình thành khối tế bào ung thư”.
Các yếu tố khác có thể góp phần gây ung thư da bao gồm di truyền và hệ miễn dịch suy yếu, cũng như một số hóa chất như asen. Hai loại kem chống nắng chính là kem chống nắng khoáng chất và kem chống nắng hóa chất.
Các lựa chọn khoáng chất chứa các hạt nhỏ titan đi-ô-xít và ô-xít kẽm nằm trên bề mặt da và tạo thành một lá chắn để ngăn chặn hoặc phân tán tia UV trước khi chúng có thể tiếp cận da, trong khi các lựa chọn hóa chất chứa các hóa chất hấp thụ tia UV “như một miếng bọt biển”.
Australia và New Zealand có tỷ lệ ung thư hắc tố cao nhất thế giới, đây là dạng ung thư da nguy hiểm nhất.
Nhà dịch tễ học về ung thư của Đại học Sydney, Anne Cust, nói với AAP FactCheck rằng bức xạ UV gây ra 95 phần trăm bệnh ung thư hắc tố và việc dùng kem chống nắng thường xuyên đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ ung thư da.
Một nghiên cứu năm 2015 ước tính có 7220 ca ung thư hắc tố, và về cơ bản tất cả các ca ung thư da không phải ung thư hắc tố ở Australia là do mức độ UV cao từ mặt trời. Nghiên cứu này cũng ước tính việc dùng kem chống nắng thường xuyên đã làm giảm tỷ lệ ung thư da từ 10 đến 15 phần trăm.
Nhà dược lý học phân tử, Ian Musgrave của Đại học Adelaide nói với AAP FactCheck rằng các nghiên cứu đã liên tục chỉ ra rằng kem chống nắng giúp ngăn ngừa ung thư da.
Ông cũng cho biết các hóa chất được sử dụng trong kem chống nắng ở Australia đã được Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu phê duyệt và được thử nghiệm để đảm bảo chúng an toàn.
Mặc dù có phần nào lo ngại rằng các hóa chất được sử dụng trong một số loại kem chống nắng có thể được hấp thụ vào cơ thể, nhưng nồng độ này thấp và không có bằng chứng về các tác động tiêu cực.
Tiến sĩ Musgrave cho biết: “Bất kỳ nguy cơ tiềm ẩn nào cũng đều lớn hơn lợi ích của việc ngăn ngừa ung thư”.AAP FactCheck trước đây đã bác bỏ các tuyên bố gây hiểu lầm rằng các thành phần trong kem chống nắng bao gồm các hóa chất gây ung thư và ung thư da không tồn tại trước khi có kem chống nắng. (AAP)
