Giáo sư người Úc gốc Việt: Đồ ăn trên Vietnam Airlines bị chê ‘quá tệ và bầy hầy’
Vị giáo sư người Úc gốc Việt kể về “trải nghiệm” trên chuyến bay từ Sydney về Sài Gòn với khay thức ăn “quá tệ và quá bầy hầy” và nói thêm “Vietnam Airlines nên đặt món ăn coi sao cho được và xứng đáng với đồng tiền hành khách bỏ ra vì đây là hãng hàng không quốc gia”.
Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, kể về chuyến bay Vietnam Airlines từ Sydney về Sài Gòn mới đây:
“Máy bay trễ đã là phiền phức, nhưng điều đáng tiếc là phi hành đoàn Vietnam Airlines rất tiết kiệm lời, nên khách cứ ngồi trên máy bay mà không rõ vì sao … không bay. Đến khi cô tiếp viên trưởng thông báo thì khách mới biết là do phi trường “busy”. Nhưng cách giải thích cụt ngủn và dùng sai tiếng Anh (vd: thay vì understanding thì cô ấy nói cooperation). Tôi nghĩ cô ấy có thể giải thích đầy đủ hơn và tiếng Anh nên lưu loát hơn để các khách nước ngoài hiểu (nhưng đây là chuyện dài của Vietnam Airlines).
“Vậy là Vietnam Airlines làm ăn khá rồi”
Thật ra, tôi nghi là không chỉ do phi trường bận mà còn do số hành khách quá đông, trong khi số nhân viên di trú quá ít. Lúc tôi đến cổng để chuẩn bị boarding thì nhân viên ở đó nói là còn 81 khách chưa qua khỏi khu di trú! Lúc đó đã là 10:30, tức đáng lẽ ra là giờ máy bay cất cánh. Rõ ràng là phi trường Sydney có vấn đề.
Chuyến bay gần như đầy khách. Từ khoan business, premium economy đến economy, tôi không thấy ghế trống. Tôi nhủ thầm: vậy là Vietnam Airlines làm ăn khá rồi. Mừng cho họ, nhứt là họ bị lỗ nặng trong đại dịch.
Chuyến bay này Vietnam Airlines dùng chiếc Airbus 350, tức tương đương với Boeing 787. Tuy nhiên, tôi thích 787 hơn là Airbus 350. Tôi có cảm giác ghế của Airbus 350 hẹp hơn ghế của 787, nhưng tôi có thể sai vì chỉ là cảm nhận thôi.
Chuyến bay nói chung là êm xuôi, ngoại trừ vài phút turbulence nhẹ khi bay ra khỏi Darwin. Tuy êm xuôi, nhưng cũng như bao chuyến bay Vietnam Airlines khác, chuyến bay này rất buồn tẻ. Buồn tẻ từ khâu thông tin, thức ăn đến giải trí.
Phi hành đoàn Vietnam Airlines, và đặc biệt là phi công trưởng, không nói chuyện với khách. Họ chỉ đọc thông tin và dừng ở đó. Họ không nói thêm như các phi cơ trưởng của các hãng hàng không khác. Có thể họ không muốn và chẳng bao giờ nói đùa. Có thể họ quá bận bay, hay có thể họ bận đọc báo, hay họ có vấn đề tiếng Anh?
Đương nhiên là họ ràng tiếng Anh trong các vấn để bay, nhưng tiếng Anh để giao tiếp xã hội một cách worldly của một captain là một vấn đề khác. Thật ra, họ cũng tiết kiệm lời nói tiếng Việt luôn. Tôi không rõ lí do, nhưng sự “lack of communication” của phi hành đoàn Vietnam Airlines là một đặc điểm khá nổi tiếng trong giới hành khách. Chấp nhận bay với Vietnam Airlines là chấp nhận mù thông tin — một khách executive Úc nói với tôi như thế, và tôi đồng ý.
Khay đồ ăn “quá tệ và bầy hầy”
Thức ăn thì rất ư là chán. Tất cả khách hạng economy được cho ăn cơm sốt gà, và không có lựa chọn nào khác. Cơm trắng thì không đến nổi tệ, nhưng gà sốt thì phải nói là “nhìn phát gớm”. Nhầy nhụa quá. Nhìn hộp cơm bầy hầy làm sao! Ổ bánh mì nhỏ xíu chỉ nhìn qua là biết loại rẻ tiền mà dân Úc không ai ăn. Cái hộp salad thì chỉ có vài cọng rau xanh và vài lát cheese loại rẻ tiền mà người Úc hay thấy trong siêu thị Aldi. Tôi chỉ uống một lon bia nhạt nhẻo và trả lại mâm đồ ăn cho cô tiếp viên.
Cô ấy ái ngại hỏi tôi bộ không ngon hay sao. Tôi kinh ngạc khi cô ấy dùng chữ “ngon” cho đồ ăn trên máy bay. Thật ra, cô ấy làm đúng chức năng của người chiêu đãi viên, và đáng khen vì tỏ ra có quan tâm đến khách hàng.
Tôi thì sợ cô ấy phiền nên nói là no rồi, nên không ăn. Tuy nhiên, sau đó tôi gặp riêng cô ấy và nói rằng lý do tôi không dùng bữa ăn là vì nó quá tệ và quá bầy hầy, nhưng tôi nhấn mạnh “không phải lỗi của em, mà của Vietnam Airlines.”
Vietnam Airlines nên đặt món ăn coi sao cho được và xứng đáng với đồng tiền hành khách bỏ ra. Đây là hãng “hàng không quốc gia”, chứ có phải là hàng không giá rẻ đâu mà làm ăn lạ lùng vậy. Cô ấy đề nghị tôi viết góp ý, nhưng tôi cười nói “Em muốn tôi phí thì giờ viết cho không khí đọc sao? Vietnam Airlines của em đâu có văn hóa trả lời thư góp ý.” Trước đây, tôi dại dột hí hoáy viết những lời góp ý chân tình cho họ, nhưng chỉ rơi vào không khí mà thôi. Bởi vậy, tôi không dại gì mất thì giờ lần nữa.
Các bạn thử tưởng tượng một chuyến bay dài 8 tiếng đồng hồ mà tiếp viên không hỏi khách dùng gì sau bữa ăn. Không một ly rượu vang. Không một lon bia. Không một gói snack gì hết. Họ chỉ hỏi “cà phê hay trà” và biến mất. Hỏi xin một tô mì gói? Máy bay sắp bay vào vùng thời tiết xấu nên không phục vụ. Nhưng dù máy bay qua vùng thời tiết xấu thì họ cũng quên luôn.
Và, tôi cũng không muốn làm phiền họ. Khi máy bay gần hạ cánh họ nhiệt tình đề nghị phục vụ nhưng tôi lịch sự từ chối vì không muốn ăn uống kiểu vội vàng đó. Tôi phải ghi thêm là sau này anh tiếp viên trưởng có đến giải thích tại sao không thể phục vụ thức ăn nóng và anh ấy xin lỗi tôi. Dĩ nhiên, với trách nhiệm và tính chuyên nghiệp, anh ấy phải nói như vậy, nhưng vấn đề không phải là xin lỗi mà là hệ thống.
Có nên thông cảm cho Vietnam Airlines? Tôi không chắc
Để so sánh, nếu tôi bay với Singapore Airlines hay Cathay Pacific, các tiếp viên đã không để tôi “yên” đâu. Họ sẽ đi qua đi lại và hỏi tôi cần gì. Thấy tôi làm việc, họ đem bịt đậu phộng để tôi nhâm nhi. Thấy tôi đọc sách, họ hỏi có cần một li rượu vang, và còn nói vừa nhâm nhi rượu vang vừa đọc sách thì mới … hay. Trời ơi! Sao người ta cũng da vàng tóc đen như mình mà người ta điệu nghệ thế? Chẳng lẽ mình thua họ sao?
Còn chương trình giải trí? Rất ư là nghèo nàn và vô vị. Nói ra để so sánh: nếu các bạn bay với các hãng trong vùng như Singapore Airlines, Eva, hay Cathay Pacific, các bạn sẽ có lựa chọn hàng trăm cuốn phim mới nhứt và chương trình radio. Nhưng với Vietnam Airlines? Chỉ vài phim thời sự và tuyên truyền tiếng Việt. Phim tiếng Việt thì … không biết nói sao cho bớt mếch lòng. Nhiều khi người xem/nghe bị nổi da gà do cách họ diễn và nói. Thôi thì cứ ngồi yên đó suốt 8 tiếng đồng hồ cho lành.
Sau hai năm không bay tôi tưởng Vietnam Airlines càng ngày càng khá hơn. Đúng là có khá hơn về thái độ thân thiện của tiếp viên. Nhưng họ chỉ phục vụ những gì mà công ti đặt ra mà thôi. Và, là người Việt nên họ có khi rất máy móc, và sự máy móc đó làm phiền vài người (kể cả tôi). Có thể họ mới khởi động chuyến bay quốc tế nên họ chuẩn bị chưa tốt? Tôi không nghĩ vậy.
Vậy có nên thông cảm cho Vietnam Airlines? Tôi không chắc. Nên nhớ rằng giá vé của Vietnam Airlines còn mắc hơn các hãng hàng không trong vùng, và cao hơn nhiều làn so với Bamboo. Tôi có nói một cách chân tình với một em tiếp viên trưởng rằng nếu hãng Vietnam Airlines của em lấy giá như Bamboo thì tôi có thể hiểu mức độ phục vụ như vậy, nhưng ở đây Vietnam Airlines lấy giá gấp 4-5 lần Bamboo mà dịch vụ như tôi trải nghiệm thì khó giải thích quá.
Như tôi nói trên, người ta (Sing, Tàu, Thái, Hàn) cũng Á châu như mình, cũng da vàng như mình, và chắc trí lực cũng như mình, nhưng tại sao người ta làm tốt hơn mình? Câu hỏi đó cứ ám ảnh tôi suốt chuyến bay…”. (T/H, D/V)
