DỮ TỢN HƠN DELTA: Làm sao đối phó với biến thể Lambda mới?
Trong khi nhiều quốc gia “đau đầu” với sự lây lan của biến thể Delta, một biến thể khác đang nhanh chóng phát triển thành một chủng vượt trội: Lambda.
Biến chủng nguy hiểm hơn Delta?
Lần đầu tiên được ghi nhận ở Peru vào cuối năm 2020, Lambda –được gọi là C.37 –đã trở thành biến thể chủ đạo ở các quốc gia Mỹ Latin bao gồm Argentina, Colombia, Ecuador, Chile, Uruguay và Paraguay. Dữ liệu giải trình tự bộ gen chỉ ra rằng Lambda đang đột biến với tốc độ nhanh chóng trong các trường hợp mắc mới trên khắp thế giới.
Tính đến thời điểm hiện nay, biến thể lây lan ra hơn 40 quốc gia trên thế giới. Nhật Bản mới đây cũng công bố phát hiện bệnh nhân đầu tiên nhiễm biến thể Lambda. Hiện cũng có một số cảnh báo nguy cơ bùng phát các ca nhiễm biến thể Lambda tại Mỹ.
Dựa trên những số liệu này, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xác định Lambda là một biến thể đáng quan ngại. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) vẫn chưa thực hiện các bước tương tự, trong khi làn sóng bùng phát do biến thể này đã xuất hiện lẻ tẻ ở các bang như Texas, South Carolina, Georgia và Maryland.
Trang Sina dẫn lời Kim Đông Nhạn –Giáo sư Viện Y sinh học thuộc Đại học Kong (Trung Quốc) –chỉ ra rằng, biến thể Lambda có khả năng lây lan nhanh hơn so với biến thể Delta. Theo kết quả phân tích gene, biến thể Lambda có 5 đột biến gene mới, trong đó 3 đột biến là RSYLTPGD246-253N, 260L452Q, F490S có khả năng chống lại hoặc trung hòa kháng thể trong vắc-xin ngừa Covid-19 và 2 đột biến là T76I, L452Q có khả năng thoát miễn dịch mạnh hơn so với biến thể Delta.
Trong khi đó, nhóm chuyên gia y tế Đại học San André, Bolivia cho biết, ngoài triệu chứng gần giống các triệu chứng phổ biến của bệnh nhân Covid-19, như ho, sốt, mất vị giác, mất khứu giác, đau cơ thể và khó thở, người nhiễm biến thể Lambda còn có các triệu chứng liên quan đến đường ruột.
Vai trò của vắc-xin
WHO vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của vắc-xin trong việc ngăn chặn các biến thể mới, chẳng hạn như Lambda, có thể vẫn còn hiếm ở Mỹ nhưng liên quan đến “tỷ lệ lây nhiễm cộng đồng cao ở nhiều nước” trong khu vực.
Tiến sĩ Gregory Poland –chuyên gia nghiên cứu vắc-xin tại Mỹ cảnh báo rằng, càng nhiều người không đeo khẩu trang và chưa tiêm chủng, thì càng tăng khả năng các biến thể mới sẽ xuất hiện trong tương lai, bao gồm cả loại có thể kháng hoàn toàn vắc-xin. Do quá trình virus SARS-CoV2 di chuyển từ người này sang người khác, với mỗi lần nhiễm mới, nó sẽ thay đổi một chút –giống như bất kỳ loại virus –và tạo khả năng xuất hiện những biến thể mới cao hơn. “Nếu kịch bản đó thành sự thật, chúng ta sẽ bắt đầu lại từ đầu”, chuyên gia này cho biết.
Trong khi đó, chuyên gia y tế khẩn cấp tại Mỹ Justin Gill nhận định: “Chúng ta đã nghe nói biến thể này có thể kháng vắc-xin, nhưng vần cần phải tiến hành thêm nhiều nghiên cứu. Dù vậy, chúng ta cũng phải nói rõ rằng tiêm vắc-xin giúp giảm tỷ lệ tử vong và diễn tiến bệnh nặng ở nhiều biến thể khác của virus SARS-CoV-2 và Lambda cũng vậy. Do đó, điều quan trọng là không chỉ Mỹ mà nhiều quốc gia cần tiếp tục thúc đẩy chiến dịch tiêm vắc-xin để có sự bảo vệ tốt nhất trước các biến thể mới”.
Các bằng chứng sơ bộ cho thấy Lambda có thể dễ tác động tới tế bào hơn, và có khả năng phản kháng hệ miễn dịch của con người cao hơn một chút, nhưng các loại vắc-xin vẫn phát huy hiệu quả với biến thể này. Các chuyên gia Trung Quốc mới đây cũng khẳng định, vắc-xin do Trung Quốc phát triển đối phó hiệu quả với biến thể Lambda. (KTDT)
