Chuẩn bị cải tổ chương trình JobKeeper
Chính phủ Morrison đang chuẩn bị cải tổ chương trình JobKeeper trị giá $70 tỷ đô la có thể cắt giảm khoản thanh toán $1,500 đô la mỗi hai tuần cho một số công nhân, mặc dù Tổng trưởng Ngân Khố Josh Frydenberg thừa nhận nước Úc đang trong cuộc suy thoái đầu tiên sau ba thập niên.
Các tài khoản quốc gia trong quý tháng 3 cho thấy nền kinh tế đã giảm 0.3% trong 3 tháng đầu năm, kéo theo sự sụt giảm lớn nhất trong tiêu dùng mỗi hộ gia đình kể từ năm 1986 và chi tiêu của chính phủ giảm cùng với xây dựng nhà cửa giảm nhẹ.
Đây là quý tăng trưởng “âm” đầu tiên kể từ khi “lốc xoáy” và “lũ lụt” cản trở ngành khai thác mỏ vào đầu năm 2011 và đưa nước Úc đi đến con đường ghi nhận các quý tăng trưởng “âm” liên tiếp đầu tiên kể từ suy thoái kinh tế 1990-91.
Khi hỏi nước Úc đã suy thoái chưa, thì Tổng trưởng Ngân Khố Liên bang Josh Frydenberg, thừa nhận đó là “trên cơ sở về những lời khuyên mà tôi có từ Bộ Ngân Khố dự kiến sẽ diễn ra vào quý tháng 6”.
Trọng tâm “phản ứng” của chính phủ đối với suy thoái là chương trình JobKeeper, với 3.5 triệu người Úc được hỗ trợ trợ cấp tiền lương. Nhưng chương trình đã bị một số nhà tuyển dụng chỉ trích trong khi đảng Lao động đối lập cho rằng nó có thể được nhắm mục tiêu tốt hơn vào các cá nhân và ngành công nghiệp cần đến.
Một đánh giá của Bộ Ngân Khố về kế hoạch này sẽ bắt đầu sớm và sẽ đưa vào các dự báo kinh tế mới của chính phủ sẽ được công bố vào ngày 23 tháng 7. Những dự báo đó đã được dự kiến sẽ được công bố vào tuần tới.
Ông Frydenberg cho biết chính phủ cần đánh giá xem chương trình có nên tập trung lại vào các lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi việc “đóng cửa” hay không.
Cũng có những câu hỏi về khoản thanh toán $1,500 đô la mỗi hai tuần vì một số người đã được tăng lương theo hệ thống hiện tại.
“Chúng tôi muốn hiểu liệu khoản trợ cấp tiền lương $1,500 đô la đó, có tiếp tục là số tiền phù hợp hay không”, ông nói.
Việc giảm trợ cấp sẽ cho phép chính phủ gia hạn chương trình, do kết thúc vào cuối tháng 9, đối với các ngành đã bị ảnh hưởng lớn nhất từ việc “đóng cửa”.
Sở Thống Kê báo cáo rằng, lãnh vực dịch vụ “chỗ ở” và thực phẩm được ký hợp đồng 7.5% trong quý, bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp giữa các vụ cháy mùa hè và các hạn chế liên quan đến virus, bao gồm cấm du lịch quốc tế.
Việc chi tiêu hộ gia đình giảm 1.1% trong quý. Chi tiêu cho các nhu yếu phẩm tăng 0.6% nhưng chi tiêu cho hàng hóa và dịch vụ tùy ý đã giảm 3.9%.
Tổng đầu tư kinh doanh giảm 0.4%, trong khi chi tiêu vốn của chính phủ giảm 0.7%.
Thương mại đóng góp 0.5% vào kết quả, nhưng điều này phần lớn là do nhập khẩu giảm 6.2%.
Các số liệu sẽ tồi tệ hơn nhưng đối với dân số ngày càng tăng của Úc. GDP bình quân đầu người giảm 0.7%, mức giảm hàng quý lớn nhất kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu vào cuối năm 2008.
Tỷ lệ tiết kiệm hộ gia đình tăng lên 5.5%, phản ánh sự gia tăng của tổng thu nhập khả dụng và giảm tiêu dùng.
Sự gia tăng thu nhập là do sự gia tăng 6.2% trong các lợi ích trợ giúp xã hội như tăng trợ cấp JobSeeker và giúp đỡ các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi hỏa hoạn bao gồm các khoản thanh toán bảo hiểm trị giá $1.4 tỷ đô la.
Các nhà phân tích dự đoán quý tháng 6 sẽ tồi tệ hơn nhiều, với một số giảm 8% kinh tế. Ông Frydenberg cho biết tác động kinh tế sẽ “nghiêm trọng hơn nhiều” so với điều đó là hiển nhiên vào tháng 3.
Hiệp Hội Công nghiệp Xe hơi Liên bang báo cáo doanh số bán xe mới trong tháng 5 đã giảm 35.3% trong cùng tháng năm ngoái. Cho đến nay, doanh số bán xe hơi là 106,468 hoặc thấp hơn 24% so với cùng kỳ năm 2019.
Tổng trưởng Ngân khố của đảng Lao Động đối lập, ông Jim Chalmers cho biết các số liệu cho thấy ngay cả trước khi coronavirus diễn ra và cháy rừng mùa hè, nền kinh tế đã gặp nhiều khó khăn.
Ông nói rằng, quyết định trì hoãn cập nhật kinh tế đầy đủ cho đến cuối tháng 7 sẽ làm tăng thêm sự lo lắng của cộng đồng khi mà kỷ lục tốt của nước Úc không có suy thoái thì nay đã chấm dứt.
“Quá trình tăng trưởng dài này được tạo ra bởi các chính phủ Lao Động Hawke và Keating, được bảo vệ bởi chính phủ Rudd và Swan, nay đã kết thúc dưới thời Morrison và Frydenberg”, ông nói.
“Chúng ta cần chính phủ thực hiện công việc tốt hơn nhiều để quản lý phản ứng với cuộc khủng hoảng này và hậu quả của nó so với việc chính phủ đã thực hiện quản lý nền kinh tế trong những năm gần đây”. (NQ)
