Bầu cử Mỹ 2020: Tại sao một số người châu Á muốn Trump tái đắc cử
Donald Trump không phải là một tổng thống Mỹ đi tìm sự ủng hộ của quốc tế.
Công khai theo đuổi chính sách dân tộc chủ nghĩa “Nước Mỹ trên hết”, ông Trump đã xúc phạm một cách công khai nửa thế giới – từ việc gọi các nhà lãnh đạo châu Âu là yếu kém đến việc mô tả người Mexico là những kẻ hiếp dâm, và thậm chí xem thường toàn bộ lục địa châu Phi.
Nhưng đối với một số người ở Đông Nam Á, kẻ thù chung ở Trung Quốc có nghĩa là họ sẵn sàng ủng hộ ông ta.
Hong Kong: ‘Chỉ Trump mới có thể đánh Đảng Cộng sản’
Hong Kong đã chứng kiến sự đàn áp nghiêm trọng của Bắc Kinh sau các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ và chống Trung Quốc lớn. Một luật an ninh mới được đưa ra để trừng phạt bất kỳ ai bị coi là ly khai hoặc chống phá sự cai trị của Bắc Kinh.
“Khi Donald Trump đắc cử cách đây 4 năm, tôi nghĩ nước Mỹ đã phát điên”, Erica Yuen nói với BBC. “Tôi luôn là người ủng hộ đảng Dân chủ. Tuy nhiên, giờ đây, tôi ủng hộ Trump – cùng với rất nhiều người biểu tình Hong Kong.”
Nhà hoạt động và nữ doanh nhân này nói rằng ưu tiên của Hong Kong là có được một tổng thống Mỹ “đánh mạnh vào Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) – đó là điều duy nhất mà những người biểu tình ở Hong Kong hy vọng”.
Hy vọng này được thúc đẩy bởi những lời chỉ trích mạnh mẽ của Tổng thống Mỹ với Trung Quốc, đặc biệt là về vấn đề Hong Kong.
Dưới nhiệm kỳ của ông, Quốc hội thông qua luật thu hồi quy chế đặc biệt của Hong Kông, vốn ưu đãi cho nước này về kinh tế vì họ cho rằng Hong Kong không còn “tự trị”. Các biện pháp trừng phạt cũng được áp dụng với lãnh đạo Hong Kong Carrie Lam và 10 quan chức hàng đầu khác từ Hong Kong và Trung Quốc đại lục.
Đối thủ của ông Trump, Joe Biden, cũng tuyên bố sẽ “trừng phạt” Trung Quốc vì những hành động chống lại Hong Kong, và còn gọi nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình là một “kẻ côn đồ”.
Nhưng đối với bà Yuen, điều tạo nên sự khác biệt là chính quyền hiện tại là “người đầu tiên quyết định rằng ĐCSTQ là một mối nguy hại cho thế giới”.
“Tôi không biết tại sao chính quyền Obama và Clinton lại không nhận ra điều đó. Họ quá ngây thơ và nghĩ rằng ĐCSTQ sẽ chọn con đường dân chủ và trở thành một xã hội hiện đại. Nhưng điều đó đã được chứng minh là không đúng.”
Bà biết rằng Hong Kong dễ bị tổn thương bởi bất kỳ tác động kinh tế nào từ cuộc xung đột giữa Washington và Bắc Kinh.
“Bạn không thể làm hại ĐCSTQ mà không làm hại Hong Kong,” bà nói. Nhưng chúng tôi sẵn sàng cho bất kỳ đau khổ ngắn hạn nào, chúng tôi sẵn sàng hy sinh.”
Trong khi Erica Yuen nói rằng phần lớn các nhà hoạt động – đặc biệt là những người trẻ tuổi – chia sẻ quan điểm của bà, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy về tổng thể, ông Trump nhận được những đánh giá khá trái chiều trong nước.
Trong một cuộc khảo sát gần đây, gần một nửa trong số những người được thăm dò cho thấy ông bị đánh giá “kém”, với nhiều ý kiến cho rằng việc Washington xử lý đại dịch virus corona đã ảnh hưởng đến danh tiếng của ông.
Đài Loan: ‘Người anh lớn chúng tôi có thể dựa vào’
Căng thẳng đã gia tăng giữa Trung Quốc và Đài Loan. Hai bên bị chia cắt trong một cuộc nội chiến vào thập niên 1940, nhưng Bắc Kinh luôn khẳng định sẽ giành lại đảo này vào một thời điểm nào đó, bằng vũ lực nếu cần thiết. Washington nói rằng bất kỳ giải pháp nào về sự chia cắt lâu dài của họ phải được thực hiện một cách hòa bình.
Các biện pháp trừng phạt và thuế quan thương mại của ông Trump cũng đã gây ấn tượng với một số người ở Đài Loan.
“Thái độ của Donald Trump lợi cho chúng tôi và thật tốt khi có một đồng minh như vậy. Nó giúp chúng tôi tự tin hơn về đối ngoại – quân sự và thương mại”, Victor Lin, người làm việc trong lĩnh vực thương mại điện tử, nói với BBC từ Đài Loan.
“Chúng tôi có một người anh trai lớn có thể dựa vào.”
Ông Trump chắc chắn đã mở rộng phạm vi tiếp cận với Đài Loan. Trong vài tháng qua, hai chính phủ đã thực hiện các bước quan trọng nhằm hoàn tất một thỏa thuận thương mại song phương.
Ông Lin tin rằng một thỏa thuận thương mại như vậy sẽ cho phép Đài Loan thoát khỏi sự phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc – và có thể tiến xa hơn, đến việc “tích cực mời các công ty lớn của Đài Loan đặt nhà máy tại Mỹ”.
Ông lo ngại rằng ông Biden có thể không thực hiện các bước “khiêu khích này” khi đối mặt với cơn thịnh nộ của Bắc Kinh.
Ông Biden từ trước đến nay được biết đến là người ủng hộ việc giao tiếp với Trung Quốc. Mặc dù gần đây ông đã thay đổi lập trường về vấn đề này, nhưng điều này chưa được nhiều người Đài Loan biết đến. Họ hiện đang lo ngại một cuộc “xâm lược” của Trung Quốc có thể sắp xảy ra.
Các hành động hỗ trợ Đài Loan về mặt quân sự của ông Trump cũng đã củng cố sự ủng hộ ông ở đất nước này. Trên thực tế, một cuộc thăm dò gần đây cho thấy Đài Loan là quốc gia duy nhất mà những người muốn ông Trump thêm có thêm nhiệm kỳ bốn năm nữa đông hơn hẳn những người muốn ông Biden giành chiến thắng.
Bắc Kinh đã phản ứng mạnh mẽ, cảnh báo Mỹ “không được gửi bất kỳ tín hiệu sai trái nào tới các thành phần ‘Đài Loan độc lập’ để tránh gây tổn hại nặng nề cho quan hệ Trung – Mỹ”.
Việt Nam: ‘Dũng cảm đến mức liều lĩnh’
Cả Washington và Bắc Kinh đã tham chiến trên đất Việt Nam trong 50 năm qua, nhưng trong khi Mỹ đã phần lớn được tha thứ, thì quốc gia Đông Nam Á này vẫn lo sợ về “mối đe dọa từ Trung Quốc”.
Những người ủng hộ Trump tại Việt Nam chia thành hai nhóm, theo phóng viên và vlogger Linh Nguyễn.
Nhóm thích ông ấy chỉ đơn giản vì sự giải trí và hào nhoáng, và nhóm “ủng hộ Trump một cách chết bỏ” và theo dõi chính trị Hoa Kỳ vì họ tin rằng – giống như nhiều người Hong Kong và Đài Loan – ông là bức tường thành duy nhất chống lại các chính phủ Cộng sản ở cả Trung Quốc và Việt Nam. Cả ông Trump lẫn ông Biden đều không đưa ra chiến lược nào cho Việt Nam, và ông Trump đã nói rất rõ rằng ông sẽ không vội can thiệp vào các cuộc xung đột và tranh chấp của các nước khác.
Tuy nhiên, một số người như nhà hoạt động chính trị Nguyễn Vĩnh Hữu tin rằng chỉ một người như Trump “dũng cảm đến mức liều lĩnh và thậm chí hung hăng” mới thực sự có thể tạo ra sự khác biệt.
“Và đó là điều khiến ông khác biệt so với những người tiền nhiệm. Đối phó với Trung Quốc cần những người như vậy.”
Khi Donald Trump lên nắm quyền, ông Vinh nói rằng ông cảm thấy thế giới cuối cùng sẽ “thức tỉnh trước những nguy cơ của Trung Quốc” và “hình thức mới của chủ nghĩa tư bản nhà nước cộng sản”.
Và còn có mong muốn cải cách kinh tế và chính trị ở Việt Nam, thoát khỏi chế độ độc đảng cộng sản.
Về mặt cá nhân, ông hy vọng lập trường mạnh mẽ của Hoa Kỳ chống lại ĐCSTQ có thể tạo ra hiệu ứng lan rộng trên toàn bộ khu vực – cuối cùng sẽ đến được Hà Nội.
Nhật Bản: ‘Nó liên quan đến an ninh quốc gia của chúng tôi’
Nhật Bản từ lâu đã được coi là đối tác và đồng minh có giá trị của Mỹ, nhưng khi ông Trump đắc cử, nhiều người đã lo lắng về tác động của chính sách nước Mỹ trên hết của ông. Ông Trump hủy bỏ một thỏa thuận thương mại đa phương xuyên Thái Bình Dương ngay sau khi nhậm chức và khẳng định Nhật Bản phải trả nhiều tiền hơn để hỗ trợ quân đội Mỹ đóng tại đây.
“Donald Trump là đồng minh của chúng tôi. Đối với Nhật Bản, lý do lớn nhất mà chúng tôi ủng hộ ông ấy là an ninh quốc gia”, Yoko Ishii, một YouTuber viết vlog dưới cái tên Random Yoko, nói.
Yoko Ishii chỉ ra sự xâm nhập thường xuyên của máy bay và tàu quân sự Trung Quốc vào không phận và hải phận Nhật Bản. Phần lớn những hành vi này xoay quanh quần đảo Senkaku đang tranh chấp, được cả Tokyo và Bắc Kinh (gọi Senkaku là quần đảo Điếu Ngư) tuyên bố chủ quyền.
“Chúng tôi thực sự muốn một nhà lãnh đạo Mỹ có thể chống lại Trung Quốc một cách mạnh mẽ”, cô nói và nói thêm “Tôi không nghĩ ai có thể thẳng thắn và có sự hiện diện mạnh mẽ như vậy – đó thực sự phải là Donald Trump”.
Yoko Ishii nhìn nhận rằng Nhật Bản đang ở trong một tình trạng ”gần như liên minh” với các quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á khác, những người sẽ tìm đến Mỹ để hỗ trợ chống lại Bắc Kinh.
Nhưng bất chấp sự ủng hộ nhiệt tình của Ishii trong việc Trump tái đắc cử, những người ủng hộ có tiếng nói như Ishii chiếm thiểu số ở Nhật Bản. Trong khi nhìn chung, quan điểm tích cực về Mỹ được đa số chia sẻ, chỉ 1/4 người Nhật đặt niềm tin vào Tổng thống Trump.
Không giống như một số nước láng giềng châu Á, nhiều người Nhật hy vọng ông Biden, người được coi là người sẽ tương tác với các đồng minh theo cách mà ông Trump đã không làm, sẽ tham gia lại tiến trình Đối tác xuyên Thái Bình Dương và gắn bó chặt chẽ hơn với Tokyo, về cả hai mặt kinh tế và quân sự. (BBC)
