Bắc Triều Tiên: Em gái Kim Jong Un có khả năng kế nhiệm anh trai?
Theo những tin đồn đoán càng lúc càng nhiều từ vài ngày nay, tình trạng sức khỏe của lãnh đạo Bắc Triều Tiên rất nghiêm trọng và vấn đề thừa kế đang được đặt ra.
Ngay từ hôm 23/04/2020, khi các thông tin về sức khỏe của Kim Jong Un mới xuất hiện trên báo chí Mỹ và Hàn Quốc, nhật báo Công Giáo Pháp La Croix đã đặt ngay câu hỏi « Ai có thể kế nhiệm Kim Jong Un ? » và cho rằng hiển nhiên đó là cô em gái 33 tuổi Kim Yo Jong của đương kim lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Khả năng này càng lúc càng được nhiều quan sát viên gợi lên. Điều mà tất cả các quan sát viên nghiêm túc ghi nhận cho đến lúc này là việc xác minh các thông tin trong một chế độ nổi tiếng là khép kín như Bắc Triều Tiên là một điều bất khả.
Kim Jong Un « chết », « sống thực vật » hay đang dưỡng bệnh ?
Báo Hàn Quốc Korea Herald ngày 26/04 điểm qua một số tin đồn theo đó ông Kim Jong Un đang lâm vào tình trạng « sống thực vật », thậm chí là « đã chết », để kết luận rằng không thể nào xác minh được các thông tin đó.
Theo tờ báo Hàn Quốc, phó giám đốc của một đài truyền hình vệ tinh Hồng Kông, trích dẫn một « nguồn tin rất chắc chắn », đã nói thẳng rằng ông Kim Jong Un đã chết. Tại Nhật Bản, tạp chí Shukan Gendai loan tin rằng lãnh đạo Bắc Triều Tiên hiện đang « sống trong trạng thái thực vật » sau khi được phẫu thuật tim hồi đầu tháng Tư và không thể hồi phục. Ngay tại Hàn Quốc, tuần báo Weekly Chosun cũng đưa tin ông Kim Jong Un đang hôn mê. Riêng chính quyền Hàn Quốc hôm 26/04 khẳng định rằng lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un vẫn « còn sống và khỏe mạnh ».
.
Dĩ nhiên là không một nước nào xác nhận các thông tin kể trên, trong lúc phản ứng cố hữu của chính quyền Bình Nhưỡng là hoàn toàn im lặng, kể cả khi một trang web nghiêm túc của Mỹ là 38 North công bố ảnh vệ tinh cho thấy đoàn tàu mà ông Kim Jong Un thường dùng khi đi xa được phát hiện ở thành phố biển Wonsan ở miền đông Bắc Triều Tiên.
Toàn cảnh mập mờ kể trên càng lúc càng làm dấy lên vấn đề kế nhiệm trong dòng họ Kim. Đối với chuyên gia Pháp về Bắc Triều Tiên Juliette Morillot, được báo La Croix trích dẫn, khả năng ông Kim Jong Un bệnh nặng là điều hoàn toàn có thể xẩy ra : « Ai cũng biết là sức khỏe của Kim Jong Un không tốt, ông ấy béo phì, bị tiểu đường, lại hút thuốc, uống rượu. Có thể là ông đã bị giải phẫu tim và đang dưỡng bệnh ở tư dinh tại Wonsan, nhưng đây là điều chưa thể xác minh ».
Nếu Kim Jong Un không thể tiếp tục lãnh đạo Bắc Triều Tiên, ai là người có thể lên thay. Về câu hỏi này, chuyên gia Morillot khẳng định rằng người đầu tiên mà bà nghĩ đến là Kim Yo Jong, cô em gái của đương kim lãnh đạo.
La Croix cũng nhắc lại một thông tin của tờ báo Nhật Yomiuri Shinbun, ngày 22/04, theo đó Kim Yo Jong dường như đã được Ban Chấp Hành Trung Ương đảng Lao Động chính thức đề cử là người thừa kế từ tháng 12/2019. Thế nhưng, tờ báo không cho biết thêm chi tiết.
Tại Bắc Triều Tiên, tiêu chí huyết thống là tối quan trọng
Hai yếu tố tuổi tác và giới tính có thể bất lợi cho Kim Yo Jong nhưng theo La Croix, ở Bắc Triều Tiên, tính chính đáng về dòng họ quan trọng hơn cả.
Kim Jong Un hiện có hai người con, nhưng còn quá nhỏ để kế thừa. Ông cũng có một người anh tên là Kim Jong Chol, hiện nắm những chức vụ cao ở thượng tầng Nhà nước, nhưng nhân vật này có dấu hiệu không mấy hứng thú với việc thừa kế. Aidan Foster-Carter, thuộc hãng tin NK News chuyên về Bắc Triều Tiên, phân tích : « Trong tình hình khẩn cấp và khi mà Kim Jong Un muốn chế độ tiếp tục tồn tại, Kim Yo Jong là bảo đảm tốt nhất ».
Nhân vật trước đây ở trong bóng tối đã xuất hiện lần đầu tiên trước công chúng nhân đám táng của người cha Kim Jong Il vào tháng 12 /2011 và đã nổi bật trước truyền thông thế giới nhân cuộc họp thượng đỉnh Mỹ – Bắc Triều Tiên đầu tiên vào năm 2018 ở Singapore.
Chuyên gia Pháp Juliette Morillot tiết lộ thêm là cô em gái Kim Yo Jong của lãnh đạo Bắc Triều Tiên từng học ở Thụy Sĩ, nói được nhiều thứ tiếng, đã kết hôn với con trai của Choe Ryong Hae, cánh tay mặt của lãnh đạo tối cao Bắc Triều Tiên từ năm ngoái. Kim Jong Un đã dựa vào em gái từ khi lên nắm quyền và cũng đã chuẩn bị cho cô nắm những chức vụ cao nhất trong guồng máy lãnh đạo.
Khả năng Kim Yo Jong lên nắm quyền tại Bình Nhưỡng cũng được báo giới Đài Loan nêu bật. Tuy nhiên, trang tin Taiwan News ngày 23/04 cho biết là nhiều chuyên gia đã loại trừ khả năng một phụ nữ lên lãnh đạo một đất nước Cộng Sản do nam giới thống trị và có truyền thống Nho Giáo mạnh mẽ.
Kim Yo Jong đã được dọn đường để lên làm lãnh đạo
Thế nhưng, cũng có nhiều chuyên gia khác ghi nhận nhiều dấu hiệu cho thấy là người phụ nữ mới 32 tuổi trong triều đại nhà Kim đã được dọn đường để trở thành một nhà lãnh đạo tương lai.
Kim Yo Jong và Kim Jong Un được cho là đã có quan hệ gắn bó với nhau từ thời còn du học tại Thụy Sĩ từ năm 1996 đến năm 2000. Từ một cán bộ cơ sở trong đảng Lao Động Triều Tiên năm 2007, từ khi anh trai cô trở thành lãnh đạo tối cao năm 2011, Kim Yo Jong đã được thăng chức đều đặn để trở thành nhân vật không thể thiếu, từ việc đại diện cho Bắc Triều Tiên tại Thế Vận Hội Mùa Đông PyeongChang 2018, cho đến những lần xuất hiện bên cạnh người anh trai trong các hội nghị thượng đỉnh, chẳng hạn như các cuộc gặp với tổng thống Mỹ Donald Trump ở Singapore và Việt Nam.
Ở trong nước, vai trò của Kim Yo Jong cũng ngày càng trở nên quan trọng. Chỉ mới tháng Ba vừa qua, Kim Yo Jong là người đưa ra tuyên bố công khai đầu tiên đáp trả phản ứng của Hàn Quốc về việc Bình Nhưỡng bắn hai tên lửa đạn đạo tầm ngắn.
Nhật báo Hàn Quốc Dong A Ilbo ngày 17/04 cũng ghi nhận khả năng Kim Yo Jong lên kế nhiệm Kim Jong Un, trong lúc hãng tin Anh Reuters ngày 26/04 đã trích lời một nhà nghiên cứu tại Seoul cho rằng, ngay cả khi « đế chế họ Kim » tôn trọng chế độ cha truyền con nối, thì trong trường hợp Kim Jong Un chết sớm, và một trong hai người con lên kế vị, thì Kim Yo Jong vẫn sẽ có một khoảng thời gian dài làm « nhiếp chính ». (RFI)
