Tuyên bố cho rằng băng biển Bắc Cực không thay đổi, là sai sự thật
George Driver
Ngày 4 tháng 6 năm 2025
NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ
Trung bình, diện tích băng biển Bắc Cực vào mùa hè và mùa đông chưa bao giờ thay đổi.
PHÁN QUYẾT CỦA CHÚNG TÔI
Sai. Dữ liệu vệ tinh cho thấy diện tích băng biển Bắc Cực đã liên tục thu hẹp cả vào mùa đông và mùa hè trong gần 50 năm.
AAP FactCheck – Diện tích băng biển Bắc Cực trung bình đã liên tục giảm trong nhiều thập niên, trái ngược với một tuyên bố trên mạng xã hội rằng diện tích đó “chưa bao giờ thay đổi”.
Hình ảnh vệ tinh được ghi lại từ cuối những năm 1970 cho thấy mức độ băng trong cả đỉnh điểm mùa đông và mức tối thiểu mùa hè đã thu hẹp đáng kể và các chuyên gia nói với AAP FactCheck rằng tuyên bố này là “hoàn toàn sai”.
Tuyên bố đó xuất hiện trong một bài đăng trên Facebook1 kèm hình ảnh có sẵn để mua trên Shutterstock2.
Chú thích của bài đăng có nội dung: “Bắc Cực, nơi mà những người theo phe cánh tả đều dùng làm thước đo cho trò lừa đảo nóng lên toàn cầu của họ, vào mùa hè thì nhỏ hơn toàn bộ lục địa Úc, và trong tất cả các mùa đông được ghi nhận thì đạt diện tích dao động trong khoảng +/-10% so với 1,8 lần diện tích nước Úc.”
Bài đăng đó bao gồm một trích dẫn mà AAP FactCheck không thể tìm thấy dấu vết nào trên mạng.
Trích dẫn, không nêu rõ từ nguồn nào, nói rằng diện tích băng biển tối đa của Bắc Cực lớn hơn lục địa Úc khoảng 1,8 lần, trong khi diện tích vào mùa hè của nó nhỏ hơn lục địa Úc.
Bài đăng tiếp tục: “Trung bình, kích thước của Bắc Cực trong mùa hè và mùa đông chưa bao giờ thay đổi.”
Các chuyên gia nói với AAP FactCheck rằng tuyên bố này là sai, với dữ liệu hàng thập niên cho thấy diện tích băng biển Bắc Cực đã thu hẹp cả vào mùa đông và mùa hè.
Chuyên gia về băng cực của Đại học Tasmania, Amelie Meyer3 đã mô tả bài đăng trên Facebook là “hoàn toàn sai”.
Tiến sĩ Meyer nói với AAP FactCheck: “Diện tích băng biển Bắc Cực đã trải qua những mức độ sụt giảm rất lớn trong những thập niên gần đây, với mức giảm mạnh hơn vào mùa hè.”
“Dù diện tích băng biển vào mùa đông cũng giảm đáng kể, nhưng tốc độ giảm vào mùa đông chậm hơn mùa hè.”
Nhà khoa học nghiên cứu thâm niên của Viện Địa cực Na Uy (Norwegian Polar Institute), Mats Granskog4 nói với AAP FactCheck rằng dữ liệu vệ tinh từ những năm 1970 đã cho thấy sự thu hẹp của băng biển Bắc Cực là “một sự thật không thể chối cãi”.
Dữ liệu cũng cho thấy băng đã trở nên mỏng hơn theo thời gian, ông nói.
Các vệ tinh của NASA5 đã ghi nhận mức độ băng ở biển Bắc Cực từ năm 1979.
Theo dõi diện tích băng biển tối thiểu vào tháng 9 hàng năm, họ đã ghi nhận tốc độ giảm trung bình là 12,2% mỗi thập niên.
Số liệu hàng năm cho thấy sự suy giảm rõ rệt từ năm 1996 đến năm 2012, với mức dao động đáng kể kể từ đó.
Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia6 (National Oceanic and Atmospheric Administration) Hoa Kỳ đã báo cáo rằng diện tích cực đại của băng biển vào tháng 3 hàng năm đã giảm khoảng 2,5% mỗi thập niên kể từ khi có dữ liệu vệ tinh vào năm 1979.
Đáng chú ý, vào tháng 3 năm 2025, Trung tâm Dữ liệu Tuyết và Băng Quốc gia7 (National Snow and Ice Data Center) đã ghi nhận mức độ băng đỉnh điểm thấp nhất kể từ năm 1979.
Các số liệu do Trung tâm Khoa học Địa cực8 (Polar Science Center) tổng hợp cũng cho thấy lượng băng biển đã giảm đều đều.
AAP FactCheck9 đã từng bác bỏ nhiều tuyên bố xuyên tạc về những thay đổi của mức độ băng ở Bắc Cực và Nam Cực.
AAP FactCheck là một thành viên được công nhận của Mạng lưới Kiểm chứng Thông tin Quốc tế. Để cập nhật các thông tin kiểm chứng mới nhất của chúng tôi, hãy theo dõi chúng tôi trên Facebook, Instagram, Threads, X, BlueSky, TikTok và YouTube. (AAP)
