Báo Việt đầu tiên ở Úc: Người Việt Tự Do, 01/11/1975
Đoàn Việt Trung
(Chủ Tịch CĐNVTD Liên Bang 2000-2001, 2002-2003)
Tháng 5/2025
Lời Tòa Soạn: Nhân Quyền xin giới thiệu loạt bài của tác giả Đoàn Việt Trung dành riêng cho Nhân Quyền nhân dịp kỷ niệm 50 năm tìm tự do. Bài 1 nói về Thỏa Ước Sứ Quán giữa Úc và Việt Nam để bảo vệ người Úc gốc Việt nếu bị bắt giam tại VN. Bài 2 thì về một số bài quan điểm của cộng đồng Việt được đăng trên các báo lớn của Úc. Bài 3 là về việc sách giáo khoa trung học của Úc đã nói một chiều về cuộc chiến VN và cộng đồng đã thuyết phục được một nhà xuất bản điều chỉnh lại. Bài 4 nói về 1 trong những tờ báo tiếng Việt đầu tiên ở Úc, phát hành ngày 01/11/1975. Các bài 1, 2, và 3 cũng được đăng trong cuốn Kỷ Yếu mà CĐNVTD/Qld sắp phát hành (coi HÌNH bìa trước và sau, đính kèm). BS Bùi Trọng Cường đã qua đời ngày 06/3, thọ 80 tuổi. Trong gần 30 năm, 2 ông đã cộng tác với nhau trong nhiều công tác cộng đồng đa dạng.
Bài 4 trong 4
Sáu tháng sau ngày mất Sàigòn, vào ngày 01/11/1975, cố Tiến Sĩ Nguyễn Văn Hưng phát hành số đầu tiên của tờ báo Người Việt Tự Do ở Clayton thuộc tiểu bang Victoria (coi HÌNH 1).
Để lấy xuống PDF toàn bộ 20 trang, xin đến đây:
https://www.dropbox.com/scl/fi/c42o0lvh9dit2f26jfdlc/Bao-Viet-dau-tien-o-Uc-Nguoi-Viet-Tu-Do-so-ra-mat-01-11-1975-nvtd.pdf
Người Việt Tự Do, báo Việt đầu tiên ở Úc
Lúc đó, tôi đang là sinh viên ở trường đại học Monash. Tôi lập ra một “thư viện bỏ túi” ở Union Building, thuộc về hội sinh viên trường Monash, để phổ biến và lưu trữ báo NVTD và các báo hải ngoại. Gọi là “thư viện bỏ túi” vì vỏn vẹn chỉ là 1 phần của 1 kệ trong phòng chứa sách báo ở Union Building.
Và tôi liên lạc với các hội sinh viên người Việt ở mọi nơi mà tôi biết, để xin họ gởi báo về thư viện này.
Thư viện bỏ túi có được các hội sinh viên ở một số quốc gia khác gởi tặng báo, nhưng ở Úc thì tôi không thấy có báo nào khác thời gian đó. Vì vậy theo tôi biết thì tờ Người Việt Tự Do là tờ báo Việt đầu tiên ở Úc.
Các tranh hí họa trong báo NVTD
Kể từ số báo Người Việt Tự Do thứ nhì thì tôi đóng góp về nội dung, bằng cách vẽ tranh hí họa cho nhiều số báo NVTD.
Thời gian đó kỹ thuật rất đơn sơ – In thì bằng cách quay tay rodeo, gởi báo thì bằng đường bưu điện, và vẽ thì bẳng tay.
Tiếc là có lần dọn nhà tôi đã bỏ đi một sấp khoảng 5-7 số báo, và chỉ giữ số đầu tiên này để làm kỷ niệm. Tuy nhiên, tôi còn nhớ nội dung của 1 tranh hí họa của tôi được đăng trên 1 số báo Người Việt Tự Do.
Hôm nay tôi vẽ lại tranh đó (coi HÌNH 2). Tranh này nói về việc Đảng CS cố tình khủng bố người dân ở miền Nam, kể cả nhiều lần gài mìn trên đường để giết người dân ngồi trong xe đò, hoặc thẩy lựu đạn vô các khu chợ để tàn sát các phụ nữ đang đi chợ. Những hình ảnh máu me khủng khiếp đó – mình nơi này, chân nơi kia – vẫn còn trong trí nhớ của nhiều người, kể cả tôi.
Và sau này thì trong cái hội của những tổ chức khủng bố hèn hạ đó, mà Đảng CSVN là 1 thành viên, có thêm những thành viên mới như Al Qaeda hoặc ISIS. Tất cả đều có chính sách giết dân lành. Tất cả đều giết một cách cố ý và có hệ thống. Đảng CSVN có lẽ hãnh diện được đứng chung với các tổ chức như vậy.
“Một sự khởi đầu”
Ở trang 1 trong tờ báo Người Việt Tự Do ra mắt, tựa đề “Một sự khởi đầu”, tiến sĩ Nguyễn Văn Hưng viết “Chúng tôi tha thiết với hòa-bình. Nhưng chúng tôi phản-đối sự bưng bít sự thật”. (HÌNH 3)
50 năm sau, sự thật ở Việt Nam vẫn bị bưng bít.
-Hết-
